Frankrijk: vaccinatie tegen vogelgriep succesvol
Zo maakte Agroberichten Buitenland, een website van het Nederlandse ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) afgelopen donderdag 4 april bekend. De vaccinatiecampagne in Frankrijk startte 1 oktober vorig jaar. De gestelde vaccinatiedoelen zijn gehaald: meer dan 26 miljoen eenden hebben een eerste dosis vogelgriepvaccin gekregen, 21 miljoen eenden zijn al twee of zelfs drie keer gevaccineerd (met een interval van drie tot vier weken tussen de eerste en de tweede toediening van vaccin).
De campagne heeft als doel om 64 miljoen eenden te vaccineren tussen 1 oktober 2023 en 30 september 2024. Zes maanden na de start van deze campagne, die qua principe en omvang ongekend is, heeft het ministerie van Landbouw en Voedselsoevereiniteit een positieve eerste balans opgemaakt.
De vaccinatie, in combinatie met de juiste toepassing van bioveiligheidsmaatregelen en een lagere virusdruk dan in voorgaande jaren, heeft bijgedragen aan een zeer aanzienlijke daling van het aantal hoog pathogene vogelgriep (HPAI)-uitbraken in Frankrijk. Sinds de herfst van 2023 zijn er slechts tien uitbraken vastgesteld, vergeleken met 315 in dezelfde periode vorig jaar.
Vaccins grotendeels betaald door de staat
Dit jaar dekt de staat 85 procent van de kosten van de vaccinatiecampagne, terwijl de sector de resterende 15 procent financiert. Na een eerste aanbesteding in 2023, waarmee de overheid 80 miljoen doses HPAI-vaccin kon aanschaffen, is er onlangs een tweede aanbesteding uitgeschreven. Boehringer Ingelheim en Ceva Santé Animale zullen in totaal 61 miljoen extra doses vaccin leveren, waarmee wordt voorzien in de resterende vaccinbehoefte voor de campagne 2023-2024. Bij de eerste aanbesteding waren alleen vaccins van het Duitse Boehringer Ingelheim ingekocht, tot grote onvrede van het Franse Ceva.
Intussen wordt begonnen met de voorbereidingen voor de campagne 2024-2025. Een epidemiologische beoordeling, met de steun van het officiële Franse voedselveiligheidsagentschap ANSES, en feedback van publieke en private spelers over het operationele verloop van de vaccinatiecampagne 2023-2024 worden daarbij meegenomen.
Minder vogelgriepuitbraken op pluimveebedrijven vanwege geringer aantal besmette wilde vogels
De afgelopen drie maanden waren er in Europa aanzienlijk minder uitbraken van hoog pathogene vogelgriep op pluimveebedrijven dan in dezelfde periode vorig jaar. Dat komt onder andere door de vaccinatiecampagne in Frankrijk en doordat er minder besmette wilde vogels zijn aangetroffen. Zo meldt de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA).
In totaal zijn in de periode van december tot begin maart 179 uitbraken van vogelgriep gemeld bij pluimvee, 48 bij gehouden vogels en 414 bij wilde vogels. In dezelfde periode vorig jaar ging het om 403 uitbraken bij pluimvee, 119 bij gehouden vogels en 1.138 bij wilde vogels, aldus de EFSA.
Minder besmettingen in Polen
Zo ligt in Polen het aantal vogelgriepuitbraken een stuk lager dan een jaar eerder. Toen waren er van december tot en met begin maart 88 uitbraken, nu zijn dat er 31. In Nederland waren geen uitbraken in de periode van 2 december tot en met 15 maart. Vorig jaar waren er in de periode van 3 december tot en met 1 maart 3 uitbraken.
Minder besmette wilde vogels
Het lagere aantal uitbraken in Europese landen komt volgens EFSA naast de vaccinatiecampagne in Frankrijk ook doordat er minder besmette wilde vogels zijn gevonden. Dat die wilde vogels van invloed zijn op het aantal uitbraken bij pluimvee is te zien aan de situatie in Denemarken en Moldavië. In beide landen zijn relatief veel besmette wilde vogels gevonden.
In Denemarken waren daardoor 8 uitbraken bij pluimvee. In Moldavië waren er maar liefst 58 uitbraken. Wel zijn dit allemaal kleine bedrijven, waardoor het met 2.202 dieren om veel minder stuks pluimvee gaat. In Polen zijn wel grotere bedrijven getroffen en werden in totaal bijna 640.000 stuks pluimvee geruimd.
Frankrijk is een grote producent èn consument van foie gras
Foie gras is het (in economische termen) meest waardevolle product van de eendenhouderij in Frankrijk. De productie van foie gras (van eenden) is in 2023 met 21 procent gestegen ten opzichte van 2022, toen de productie was teruggevallen met 33 procent. De export van foie gras naar derde landen ondervindt echter sinds het laatste trimester van 2023 schade van de importverboden die enkele derde landen hebben ingesteld voor Franse foie gras, naar aanleiding van de vaccinatie. Het heropenen van die grenzen is dan ook een prioriteit voor 2024: het gaat dan o.a. om Japan, Canada en het VK.
Frankrijk is verantwoordelijk voor bijna 70 procent van de Europese productie van foie gras en meer dan twee derde van die van de wereld. Het land is momenteel de grootste speler als het gaat om dit product. Simpel gezegd is foie gras de lever van een eend of gans die speciaal vetgemest is door middel van dwangvoeding. Volgens de Franse wet is het gebruik van deze dwangvoedingsmethode verplicht om de beschermde benaming 'foie gras' te krijgen.
Hoewel de consumptie van foie gras ook in Frankrijk daalde de afgelopen jaren (niet alleen in verband met vogelgriep) wordt het product nog steeds sterk geassocieerd met het Franse culinaire erfgoed. Gevraagd naar hun mening over foie gras, beschreven Fransen het onder andere als traditioneel (94 procent), feestelijk (93 procent) en plezierig (92 procent).
Tekst: Tom Schotman
Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.
Beeld: Susan Rexwinkel
Bron: Agroberichten Buitenland