‘Ik zie bij PVV, NSC en VVD geen enkele urgentie om met de klimaatproblematiek aan de gang te gaan’

De verkiezingsuitslag geeft nog veel onzekerheden voor de landbouw. De voor de hand liggende coalitie is er een over rechts, met PVV, NSC en VVD. De eerste reacties hierop:

Bavo van den Idsert, stichting EKO-Keurmerk

Een geëmotioneerde Bavo van den Idsert van Stichting EKO-Keurmerk geeft zijn eerste reactie. „Emigreren. Wegwezen, dat is het eerste dat ik dacht. Het raakt me echt in mijn hart, omdat wat er nu gebeurt niet op feiten is gebaseerd. Het zijn onderbuikgevoelens van onvrede, die ik kan begrijpen, maar de feiten zijn dat we hier ons anders toe moeten verhouden. Anders wordt dit land onleefbaar en onverdraagzaam. Mijn schrikbeeld voor de landbouw is dat met deze uitslagen het klimaatbeleid en het daaraan gerelateerde landbouwbeleid weer business as usual wordt. En dat kan niet meer. Het ene wetenschappelijke rapport is nog alarmerender dan het andere. De kortzichtigheid verhindert ons om een bestuur te kiezen dat hier oplossingen voor zoekt. Ik zie bij PVV, NSC en VVD geen enkele urgentie om met klimaatproblematiek aan de gang te gaan, dus we stevenen af op jaren van uitstel en verlies."

Van den Idsert benoemt nog meer 'alarmerende' ontwikkelingen: „Glyfosaat is met 10 jaar verlengd, de pesticidereductie is gisteren in het Europees Parlement van tafel geveegd: alle alarmbellen rinkelen." Van den Idsert vindt het belangrijk dat de biologische sector de schouders eronder houdt: „Zoek naar het licht voor jezelf: en dat zijn de persoonlijke ervaringen en vastgestelde feiten. Biologische boeren ervaren dagelijks de resultaten van hun landbouwpraktijk. En de feiten bewijzen dat biologische landbouw goed is voor de biodiversiteit, het klimaat, het water, de bodem en de gezondheid. Daar is geen speld tussen te krijgen. Ik verwijs ook naar het artikel van Investico, waarin duidelijk wordt dat biologisch de afgelopen 15 jaar stelselmatig is achtergesteld in het beleid. De feiten liegen niet. Bioboeren hebben de juiste keuze gemaakt en zijn keihard nodig om deze aarde leefbaar te houden. Je hebt gelijk aan je kant, maar je krijgt het niet altijd. Daar moeten we wel voor blijven knokken, het gaat immers om de toekomst voor onze kinderen."

Rene Cruijsen, Eko-Holland

Rene Cruijsen, voorzitter Eko-Holland, Melk op Maat: „Het klinkt misschien raar, maar ik ben eigenlijk wel tevreden. Dit zagen we aankomen, dat de PVV zo groot is geworden was wel een verrassing. Veel partijen zijn afgestraft op het verleden. Mijn inschatting is dat de biolandbouw geen last heeft van deze uitslag. Eén derde van Nederland kiest links, maar het is niet zo dat 30 procent van de consumenten voor bio kiest in de winkel. De consument bepaald. Als Timmermans had gewonnen, dan denk ik niet dat er in eens veel meer biologische producten verkocht zouden worden. Op links wordt wel hard geroepen, maar er is weinig actie. Anders had al 30 procent van de consument biologisch gegeten. Ook op rechts zitten biologische consumenten. Ik denk dat er nu duidelijkheid komt qua landbouw: waterkwaliteit gaat meer tellen dan stikstof. Ik verwacht dat we qua normen op het zelfde niveau als Duitsland komen en dat er wel veehouders zullen stoppen maar puur op vrijwillige basis. Ook bioboeren werd opgelegd te stoppen, ik ben blij als dat niet meer speelt.”

Michaël Wilde, BioNext

Michaël Wilde, directeur van BioNext: „Het lijkt er op dat deze verkiezingsuitslag de broodnodige transitie van het voedsel- en landbouwsysteem zal gaan vertragen. Maar, we moeten afwachten hoe dit uitpakt in een regeerakkoord en wie er uit eindelijk in een kabinet gaat zitten. Pas dan kunnen we echt kijken wat er gaat gebeuren. Ik wil benadrukken dat er al veel op gang is gezet met het actieplan biologisch en de budgetten die daar bij horen.”

Wilde geeft aan dat de focus misschien verlegd moet worden: „We doen veel met maatschappelijke partijen en ketenpartners. Mogelijk in de toekomst wat minder met het nieuwe kabinet, maar dat is afwachten. De biodiversiteitscrisis, de klimaatcrisis, de waterproblematiek: die zijn niet verdwenen met deze verkiezingsuitslag. De problemen zijn er nog steeds en worden alleen maar groter. We moeten de transitie doorzetten en het zou kunnen dat de nieuwe regering hierin een minder leidende rol krijgt. Maar, het is nog niet gezegd dat een nieuw kabinet dat automatisch niet gaat doen.”

Bert van Ruitenbeek, stichting Demeter

„Natuurlijk vind ik de uitslagen teleurstellend. Maar we moeten onderscheid maken tussen de mensen die vaak terecht boos zijn over hun levenssituatie en politici die hier handig gebruik vanmaken. De vraag is hoe we de verbinding met de groeiende groep ontevreden kiezers kunnen leggen, want ook zij willen gezond kunnen leven. Landbouw en voedselgemeenschappen kunnen hier een belangrijke rol in vervullen.`