Nauwelijks draagvlak voor emissiereductie via technische innovaties
CLM en Aeres hebben, met financiering vanuit het ministerie van LNV, geïnventariseerd wat het draagvlak is voor twaalf emissiereducerende maatregelen. Deze technische maatregelen zijn gericht op vermindering van de ammoniak- en/of methaanemissie vanuit de melkvee- en varkenshouderij. Hierbij is zowel gekeken naar het draagvlak in de maatschappij als in de sector. Ook is gekeken welke factoren het draagvlak positief of negatief beïnvloeden.
Kosten voor de boer
In de inventarisatie bleek het algehele draagvlak voor technische maatregelen om verschillende redenen niet hoog. De inventarisatie werd gehouden onder veehouders, veehouderijstudenten, milieu- en welzijnsorganisaties, retail, banken, sectororganisaties en agrarisch adviseurs. ‘Veel maatregelen brengen kosten met zich mee voor de boer. Ook hebben partijen zorgen over onzekerheid rondom (de consistentie van) effecten en over risico’s voor mens, dier en bodem’, aldus de onderzoekers.
Spoelen met water
Voor het spoelen van de roosters met water in melkveestallen bleek het meeste draagvlak. ‘De belangrijkste redenen daarvoor zijn de relatief lage kosten, afwezigheid van een externe partij met een verdienmodel en de veiligheid van de maatregel’, aldus de onderzoekers. ‘Ook vermindering van ammoniakemissie door techniek onder de roosters scoort vrij hoog. Er is enig draagvlak voor maatregelen zoals biologische mestadditieven en fokkerij richting lagere emissies en geen draagvlak voor maatregelen zoals het affakkelen van methaan.’
Ontbreken verdienmodel
Naast specifieke bezwaren per maatregel kwamen ook meer algemene bezwaren tegen technische innovaties naar voren. Het ontbreken van een verdienmodel voor de veehouder, de gerichtheid op slechts één specifiek probleem in plaats van een integrale aanpak en onzekerheden over mogelijke neveneffecten werden veel genoemd. Aldus de onderzoekers. ‘Ook de borging van de maatregel is een veelbesproken probleem. De milieu- en welzijnsorganisaties zien technische maatregelen niet als oplossing, maar pleiten voor een systeemverandering richting een extensievere veehouderij. Landbouwpartijen noemden nadrukkelijk de wens om niet alleen via technische maatregelen maar ook via managementmaatregelen veranderingen in gang te zetten.’
Borging belangrijk
Het onderzoek laat volgens de onderzoekers zien dat het in al in de ontwikkelfase van maatregelen belangrijk is aandacht te hebben voor het draagvlak. Uit de studie komen aanbevelingen naar voren hoe hiermee om te gaan. ‘Houd binnen lopende en toekomstige trajecten aandacht voor borging, financiële haalbaarheid voor veehouders, (toekomstige) wetgeving en mogelijke negatieve neveneffecten op mens, dier en/of milieu. Integrale oplossingen, gekoppeld aan een verdienmodel voor de veehouderij, maakt veehouders sneller bereid tot verandering’, aldus de onderzoekers ter besluit.
Klik hier voor het volledige rapport.
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Susan Rexwinkel