Bart Kemp (Agractie) kritisch op landbouwplan LTO: 'Hebben andere inzichten'
Voorzitter Sjaak van der Tak gaf dinsdag op NPO Radio 1 tijdens een interview aan dat hij met collega-boerenbelangenbehartigers, natuur- en landschapsorganisaties, het kabinet en ketenpartijen om tafel wil om te praten over hoe het toekomstige landbouwbeleid eruit moet zien. De uitkomsten van deze gesprekken wil hij dan bundelen in een document op hoofdlijnen. 'Gewoon een beknopte afspraak tussen partijen met wat de grootste opgaven zijn, de grote verschillen en wat voor oplossingen daarvoor mogelijk zijn', aldus Van der Tak. Dit document wil de voorman dan aan de informateur aanbieden.
Verschil van inzicht
Voorzitter Bart Kemp reageert kritisch op dat idee. Ten eerste omdat er al veel documenten (concept-Landbouwakkoord, advies Remkes, red.) op tafel liggen. Daarnaast ziet Kemp dat zijn organisatie een andere koers vaart dan LTO. „We hebben aan de hoofdtafel van het Landbouwakkoord gemerkt dat er best wel fundamenteel andere inzichten zijn over de toekomst van de landbouw tussen onze achterban en het Haagse LTO-bestuur."
Het gaat dan volgens Kemp bijvoorbeeld over overgangsgebieden, de stikstofaanpak en efficiënte productie tegenover extensivering. „Ik hoor de voorzitter vaak over natuurinclusief en extensivering praten. Die progressieve koers horen wij niet terug bij onze achterban. Wij zitten meer op de koers van realistische en efficiënte voedselproductie", legt Kemp uit.
Eco-heffing
Om het verdienmodel voor boeren te verbeteren, pleit Van der Tak voor een ecoheffing op producten als vlees, melk, brood en groente voor burgers in de supermarkt. Het geld wat met zo'n belasting opgebracht wordt, zou dan terug naar de boer moeten gaan voor de duurzaamheidsinspanningen die hij levert.
Daarnaast pleit de LTO-voorman voor een gelijk speelveld in Europa. Kemp is daar ook voor, maar plaatst wel een kanttekening. „Een ecoheffing kan, maar dat moet dan wel Europa-breed uitgerold worden. Als je dat alleen in Nederland gaat doen, dan krijg je opnieuw een scheef speelveld omdat de Europese handelsverdragen producten van buiten Europa waarschijnlijk niet tegen kunnen houden bij onze landsgrenzen."
Dat heeft ook nog een extra effect. Kemp: „Namelijk dat wij hier hoogstaande producten met veel dierenwelzijn en laag medicijngebruik produceren, terwijl er nog steeds buitenlandse producten met lagere eisen geïmporteerd worden door supermarkten. Je moet dan een ecoheffing gaan gebruiken om een scheef speelveld te compenseren en dat leidt tot grote marktverstoringen.”
Tekst gaat verder onder tweet
Beleid eerst op de schop
Verder is Kemp van mening dat eerst het beleid op de schop moet, voordat er allerlei zaken op papier gezet worden die aan de informateur aangeboden worden. Als voorbeeld noemt de voorzitter de afbouw van de derogatie. „Boeren mogen minder mest afzetten op het land en daardoor stijgen de afzetkosten. Tegelijkertijd neemt het gebruik van kunstmest toe. Dat is dus het tegenovergestelde van duurzame landbouw wat de overheid wil bereiken. Daarom is een realistische reset van het landbouw en stikstofbeleid noodzakelijk. Geen verdere inkleuring van onrealistische natuur en stikstofdoelen die opgenomen zijn in het Nationaal Programma Landelijk Gebied.”
De overheid moet tegelijkertijd wel de doelen halen van Brussel. Daar is Kemp zich van bewust. „ In het concept-landbouwakkoord zitten goede aanknopingspunten die het verdienen om verder te worden, bijvoorbeeld doelsturing en evenwichtsbemesting. Den Haag wil ‘problemen’ nu aanpakken waarvan niet duidelijk is óf er op gebieds- en bedrijfsniveau wel een probleem is."
Het speelveld is ook één van de belangrijke punten die Agractie bij politieke partijen bespreekt in aanloop naar de verkiezingen. Verder gaat het over zowel voorgenomen als over staand beleid. „Het gaat ook over het doorzetten en verder uitwerken van de goede lijnen in het concept landbouwakkoord."
Eerst eigen koers
Voorzitter Mark van den Oever van Farmers Defence Force laat in een reactie op het interview van Van der Tak weten dat zijn organisatie eerst de koers wil gaan bepalen, voordat het weer inzet op belangenbehartiging op bepaalde punten. Wel staat er binnenkort een gesprek met LTO gepland. „Het is goed dat LTO zich openstelt voor een open gesprek met ons over allerlei landbouwzaken. We wachten af wat daaruit gaat komen.”
Een punt dat Van den Oever in elk geval in wil brengen, is dat hij samen met Van der Tak wil spreken over hoe er de komende jaren meer met één boerengeluid gesproken kan worden richting onder andere de politiek. „Iedereen zat de afgelopen jaren op zijn eigen stoeltje en sprak voor zichzelf. Ik denk daarom dat het beter is dat we meer gezamenlijk optrekken. We kunnen als boeren nog een voorbeeld nemen aan linkse natuur- en milieuorganisaties.”
Ministerie werkt aan 'bouwstenen'
Minister Piet Adema van LNV zou in september met een toekomstvisie voor de landbouw komen. Maar nu het kabinet is gevallen, gaat de Tweede Kamer beslissen met welk beleid de regering door mag gaan en welke niet. Gedacht moet worden aan bijvoorbeeld de piekbelastersaanpak, de stikstofdeadline 2030/2035 en de Wet Dieren. Op woensdag 6 september komt de Landbouwcommissie bijeen om daarover te praten. Op dinsdag 11 september zal er in de plenaire zaal over gestemd worden.
Ondanks dat het nog de vraag is welk beleid de Tweede Kamer nog wil behandelen en wat in de ijskast gaat, wordt er achter de schermen geschreven aan 'bouwstenen' voor een toekomstig landbouwbeleid, zo legt een woordvoerder van Adema uit. „Als de Tweede Kamer verder wil met ecosysteemdiensten bijvoorbeeld, dan ligt daar het een en ander voor klaar als bouwsteen. Dat kunnen dan stukken worden of voor eventueel een brief of voor fishes voor de formatie."
Voor dit beleid worden het concept-Landbouwakkoord, het adviesrapport van de voorzitter van de hoofdtafel, het rapport van Remkes en het coalitie-akkoord als uitgangspunt gebruikt. Adema heeft zeker geen vrijbrief, nu het kabinet is gevallen. „De minister kan geen belangrijke keuzes maken zonder steun van de coalitie. Dus het is afhankelijk van wat de Tweede Kamer als controversieel gaat verklaren."