Toenemende bezorgdheid over de vogelgriep in Europa

Ter vergelijking: 33 landen registreerden in totaal 3.245 uitbraken bij wilde vogels met het Animal Disease Information System(Dierziekten Informatiesysteem) gedurende heel 2022. Dit jaar is er geen afname van vogelgriepgevallen in deze populaties tijdens de zomermaanden, in tegenstelling tot het eerder waargenomen patroon. Duitsland blijft de staat met de meeste uitbraken (994 voor het jaar tot nu toe). Daarna volgen Frankrijk (379), Nederland (344), Italië (191) en België (186).

Voor elk van deze landen is het totaal gestegen sinds de EU-update van vorige week. In deze periode werden ook meer gevallen geregistreerd in Tsjechië, Denemarken, Estland, Finland, Hongarije, de Ierse Republiek, Letland, Noord-Ierland, Noorwegen, Polen, Spanje, Zweden en Zwitserland.

Wilde vogels in Scandinavië

Aangezien wilde vogels de belangrijkste bron zijn van infectie met hoog pathogene aviaire influenza bij pluimvee, is de aanhoudende en wijdverbreide sterfte onder zeevogels tot nu toe deze zomer een punt van zorg voor de Europese pluimveesector. Verder wordt het virus steeds vaker aangetroffen bij andere dieren dan vogels, ook bij Finse pelsdierfokkerijen. In een Russische regio is voor het eerst een HPAI-uitbraak geregistreerd op een pluimveebedrijf, en voor het eerst in maanden is er vogelgriep ontdekt op een pluimveehouderij in Nederland in Biddinghuizen.

De nieuwste landen die een sterke toename van besmettingen onder wilde vogels melden, zijn die in Scandinavië. De populatie wilde vogels in Noord-Noorwegen is zwaar getroffen. Volgens een officieel rapport waren er in een periode van 14 dagen 12.000 karkassen van wilde vogels verzameld. De melding aan de Wereldorganisatie voor diergezondheid (WOAH) vermeldt dat dit allemaal een bedreigde zeevogelsoort was, drieteenmeeuwen. Ze werden gevonden in twee gemeenten in het noordelijke graafschap Troms en Finnemark.

Frankrijk, Rusland en Verenigd Koninkrijk

Een recente WOAH-melding uit Frankrijk schrijft over meer dan 4.200 sterns. In Rusland werd het eerste geval van HPAI gekoppeld aan het H5N1-virusserotype bevestigd in de oblast Leningrad. Geïnfecteerd bleek een enkele dode meeuw in deze regio van het noordwestelijke federale district.

Ondertussen onthullen WOAH-rapporten verdere details van eerder gemelde H5N1-uitbraken in Italië en het Verenigd Koninkrijk. De Britse veterinaire autoriteit heeft de WOAH geïnformeerd over nog eens 239 individuele infecties bij wilde vogels. In deze gevallen werd in het hele land dezelfde virusvariant gedetecteerd, hoewel voornamelijk op het vasteland van Schotland en de noordelijke eilanden. In het Verenigd Koninkrijk betrof de laatste uitbraak – gekoppeld aan het H5N1-virusserotype – een gemengde groep van iets meer dan 3.300 vogels in het zuidoostelijke Engelse graafschap Kent.

Voor de meest recent gemelde Italiaanse uitbraak is het aantal aangetaste vogels verhoogd met 600 tot 1.000. Op het terrein in Lombardije werden fazanten gehouden voor commerciële doeleinden. Dit was de 11e uitbraak op een boerderij in Italië in 2023.

Vogelgriep Europees pluimvee

Sinds het begin van dit jaar zijn er 384 uitbraken van vogels op pluimveebedrijven geweest, volgens het EU-systeem en per 27 juli. Deze waren in 21 lidstaten van de Europese Unie en aangrenzende landen, waaronder twee uitbraken in Turkije. In 2023 heeft er voor het eerst een uitbraak plaatsgevonden in het Franse overzeese gebied Réunion, gelegen in het westen van de Indische Oceaan. In Nederland dook eind juli het H5N1-virus weer op en ongeveer 11.000 biologische leghennen op de boerderij worden geruimd. Er zijn geen andere besmettingen in Biddinghuizen gevonden.

Een uitbraak in de regio Vologda in Rusland heeft onlangs het grootste aantal pluimvee in Europa getroffen. Eind juli begon in deze regio in het noordwestelijke federale district een allereerste uitbraak die verband hield met het H5N1-virusserotype. Volgens de WOAH-melding had de uitbraak rechtstreekse gevolgen voor 490.644 pluimvee. Hiervan bedroeg het sterftecijfer meer dan 27.000. Geïnfecteerd bleek een enkele dode meeuw in deze regio van het noordwestelijke federale district.

Van het totaal is Frankrijk het land met de meeste uitbraken op pluimveebedrijven, nu met 152. Daarna volgen Hongarije (tot nu toe 79 uitbraken), Polen (60), Duitsland (25) en Polen (24). Ter vergelijking: 24 landen registreerden in 2022 in totaal 2.321 uitbraken bij pluimvee via dit systeem.

Pluimvee in de achtertuin

Tot nu toe hebben 13 landen in 2023 samen in totaal 87 uitbraken bij vogels in gevangenschap geregistreerd via het systeem van de EU. Dit totaal, inclusief pluimvee in de achtertuin, dierentuinen en soortgelijke gebouwen, is sinds eind juni met slechts één gestegen. De meeste uitbraken bij in gevangenschap levende vogels werden geregistreerd in Frankrijk (nu met in totaal 30), volgens het systeem van de EC. Hierna volgen Duitsland (29) en België (11). Elk van de andere 10 landen in de regio's heeft tussen en vier uitbraken in deze categorie geregistreerd.

Nieuwe besmettingen bij zoogdieren

Bij Finse pelsdierfokkerijen zijn verdere besmettingen met het H5N1 HPAI-virus gemeld bij WOAH. Getroffen zijn meer Amerikaanse nertsen, poolvossen en de eerste gevallen bij wasbeerhonden op tien andere locaties. Ondertussen heeft de Noorse autoriteit WOAH op de hoogte gebracht van de eerste infectie van het land met hetzelfde virusserotype in een ongebruikelijke gastheer. Eind juni werd een wilde rode vos dood aangetroffen in de buurt van Tromso in het noorden van het land, positief getest op H5N1.