Rabobank: ‘Hoge en volatiele eierprijzen beïnvloeden markten’
Terwijl consumenten te maken hebben met hoge prijzen en leveringsproblemen, worstelen leveranciers volgens de Rabobank met ziekten, kosteninflatie, nieuwe regelgeving, overheidsingrijpen en een veranderende consumentenvraag. De bank constateert dat dit heeft geleid tot verstoringen in de toeleveringsketen, met aanzienlijke prijsvolatiliteit, hoge prijspieken en, in sommige gevallen, lege schappen in supermarkten. Beperkte betrokkenheid van klanten heeft hoge marktrisico's doorgeschoven naar producenten en heeft geleid tot extra marktvolatiliteit.
Prijzen blijven hoog
Hoewel de prijzen op sommige markten, zoals in de VS, beginnen te dalen, verwacht de bank dat de wereldprijzen in 2023 en tot in 2024 relatief hoog zullen blijven, Ze zullen gemiddeld lager wel liggen dan in het eerste kwartaal van 2023 en met verschillen tussen landen.
Nan-Dirk Mulder, Senior Analist - Animal Protein bij Rabobank: „Het belangrijkste probleem daar is dat consumenten de consumptie van eieren hebben verlaagd op een moment dat leghennenhouders overschakelden op kooivrije productie, terwijl de oude capaciteit nog steeds operationeel is, wat leidt tot een hoge productie. Ondertussen heeft een plotselinge daling van het aantal gevallen van vogelgriep bij commerciële legkippenbedrijven geleid tot meer aanbod dan verwacht. Verwacht wordt dat de prijzen later in het jaar zullen herstellen wanneer het marktevenwicht terugkeert.”
Mulder verwacht dat de situatie in de VS wereldwijd een uitzondering zal vormen. „De prijzen zullen vooral hoog blijven en steeds volatieler worden in markten die zwaar getroffen worden door de vogelgriep, hoge kosten en veranderingen in de regelgeving. Op andere markten zullen de prijzen dalen, maar niet tot het niveau van vóór 2021, omdat de aanhoudend hoge inputkosten de prijzen hoog zullen houden."
Effect lagere inkomens
Een belangrijk punt van zorg in verband met hoge en volatiele eierprijzen is het effect op consumenten met een laag inkomen, vooral in opkomende markten. Voor deze consumenten zijn eieren een belangrijk basisvoedsel en een belangrijke bron van eiwitten en voedingsstoffen zoals vitamine B6, B12 en D, en ze worden wijd verspreid omdat er geen koeling nodig is. Eieren worden in deze markten gepositioneerd als een van de meest betaalbare eiwitten. Als eieren duurder worden of minder beschikbaar worden voor deze consumenten, kan dat aanzienlijke sociale en gezondheidsrisico's met zich meebrengen.
Prijsplafonds
Bovendien zijn sommige regeringen volgens de Rabobank ongerust geworden over de hoge voedselprijzen, waaronder eieren en hebben ze ingegrepen in de markten door prijsplafonds op te leggen, zoals in Azië, en de invoer van eieren en eiproducten open te stellen. Dit maakt de operationele context meestal moeilijker voor lokale producenten, die niet in staat zijn om hoge kosten door te berekenen onder deze nieuwe omstandigheden, en als gevolg daarvan vermindert de productie (zoals gezien in Maleisië en meer recentelijk in Egypte), waardoor de beschikbaarheid verslechtert en er extra marktvolatiliteit ontstaat.
Waardeketens moeten veranderen
Markttrends kunnen snel omslaan, zoals te zien is op de Amerikaanse markt,. Dat laat naar de mening van Mulder zien hoe belangrijk het is om de bedrijfsmodellen in de waardeketen te heroverwegen. „Op de langere termijn is een gerichte en weloverwogen aanpak belangrijk om vraag en aanbod, prijsstelling en risico's in de waardeketen beter op elkaar af te stemmen. Een dergelijke aanpak zou de belangrijkste instrumenten moeten omvatten: meer betrokkenheid van klanten, meer vraaggestuurde samenwerking in de waardeketen, strategieën om de gevolgen van vogelgriep en overheidsingrijpen te beperken en betere toegang tot financiering voor de sector.
Mulder stelt dat de eierindustrie, klanten, overheden en andere belanghebbenden hun krachten moeten bundelen om de waardeketens te optimaliseren en deze inspanningen koppelen aan bedrijfsmodellen voor de sector.
Tekst: Reinout Burgers
Al bijna 25 jaar volg en schrijf ik als journalist onder meer over de varkenshouderij en pluimveehouderij. Twee uiterst boeiende en dynamische sectoren met veel gepassioneerde ondernemers.
Beeld: Ellen Meinen
Bron: Rabobank