Kunnen we vogelgriep zien aankomen?

Vrijwel iedere pluimveehouder denkt er aan. En een ieder hoopt, bidt en werkt om te zorgen dat ‘het ‘ zijn of haar bedrijf niet zal treffen. Maar een garantie is er niet. De ziekte reist onzichtbaar door de lucht en dat mag u letterlijk opvatten. Hoe kunnen we vogelgriep dan wel zien aankomen?

Besmette trekvogels keren in deze tijd weer terug uit hun overwinteringsgebieden. Moe na een lange tocht, besmet in verre oorden of vatbaarder voor besmettingen, vanwege hun verminderde conditie na de lange vlucht. Daarnaast zijn er opmerkelijk meer dode vogels in onze natuur. Oplettende wandelaars, jagers en mensen die, beroepshalve, veel buiten zijn, zal het niet zijn ontgaan.

Net als in 2018. Het zijn niet echt de signalen die je geserveerd wilt krijgen van Moeder Natuur en buitengewoon pijnlijk voor de getroffen dieren en boeren.

Vogelgriep protocollen

Hoewel het protocol helder en rigoureus is, zodra er vogelgriep wordt vastgesteld op een bedrijf lopen we allemaal ook wel met de vraag rond: Wanneer kwam het binnen en hoe kwam het binnen?” Bij de eerste ‘zichtbare’ verdenking wordt er een onderzoek gedaan en wanneer het wordt vastgesteld, wordt er geruimd. Niet alleen op uw bedrijf maar ook bij uw buren; uit voorzorg.

Terwijl de sector koortsachtig zoekt naar de verlossende middelen en werkwijzen, moeten we, ondanks alles, gewoon weer door. Zodra het kan, moeten we de stallen weer vullen. Alles hetzelfde als voorheen; nog voorzichtiger en wellicht hopen op nog meer goed geluk. Het is ondenkbaar dat we op dezelfde manier doorgaan. Maar wat kunnen we nog meer doen?

Is er een oplossing?

Kunnen we bijvoorbeeld meer preventieve maatregelen nemen? Denk aan de roep om te enten. Hierover zijn de meningen nog immer verdeeld en is het de vraag of en wanneer het doorgang zal vinden. Ook over de diverse landen binnen Europa is hierover nog geen uniform standpunt.

Kunnen we er bijvoorbeeld nog vroeger bij zijn met behulp van betere monitoring?

Monitoring is eigenlijk het verzamelen van signalen die je vervolgens omzet in acties (op basis van teruggekoppelde ervaringen uit een verleden). Je hebt een gebeurtenis en een significante hoeveelheid van een uniek signaal nodig om in de toekomst iets aan te kunnen zien komen. Dan is onze vraag in deze context:

“Kunnen we vogelgriep zien aankomen?”

Wat zag Stalmeesters in deze spannende periode? Wij zagen bijvoorbeeld realtime het moment dat de dieren in slaap gebracht werden. Maar wij zagen ook hoe een paar dagen voorafgaand aan de sterfte reeds kleine veranderingen optraden, waarbij je moet denken aan veranderingen in de samenstelling van de stallucht.

Normaliter is een stal een gereguleerde omgeving wat je terugziet als een patroon in de samenstelling van de lucht. Er is een bepaalde samenhang tussen bijvoorbeeld CO2, NH3, fijnstof, RV en vocht die een vrij regelmatige golfbeweging vormen. Het is ons opgevallen dat die patronen een aantal dagen voor de vaststelling van de ziekte een subtiele, maar wellicht significante verandering hebben ondergaan. We zagen het helaas pas achteraf. Zo klein… zo sluipend komt het binnen, maar kan tegelijkertijd zo groot zijn in de informatie die het brengt.

Natuurlijk vragen wij ons dan af: is dat altijd zo? Is dat ook bij andere dierziekten zo? Zo ja, welke vroegtijdige signaleringen moeten we dan met elkaar in beeld brengen? En hoe kunnen we met elkaar passende maatregelen ontwikkelen om adequaat te kunnen reageren op deze signaleringen.

Zouden we met minimale kosten en een gerichte monitoring op dit specifieke stal-beeld belangrijke notificaties kunnen ontwikkelen om in de toekomst de schade meer te kunnen beperken?

Graag willen we dat met u, de boer, onderzoeken en inrichten in een gezamenlijk experiment, zodat we gebruik maken van uw ervaring en expertise.

Zou u mee willen doen om dit nader te onderzoeken? Neem dan contact met ons op!

Wilt u meer informatie over onze testlocaties, of zelf aanmelden voor een testlocatie? Lees hier dan verder.