Column: André Hoogendijk: 7X landbouw als oplossing

Voedsel

Er komen steeds meer mensen in de wereld en die willen allemaal eten. Mensen willen gezond en duurzaam voedsel eten, hier en in de rest van de wereld. Nu wil het geval dat Nederland de beste landbouwuniversiteit ter wereld heeft en koploper is in zaden en pootaardappelen. Er is geen ander land ter wereld zo goed gepositioneerd om een bijdrage te leveren aan het wereldvoedselvraagstuk.

We voeden niet de wereld met onze melk en varkensvlees. Er zijn wel miljarden - u leest het goed, miljarden - mensen op de wereld die voor hun voedselzekerheid elke dag vertrouwen op Nederlands uitgangsmateriaal. Wij kunnen weerbare gewassen ontwikkelen waarbij mensen met minder chemie in een veranderend klimaat toch meer van kunnen eten. Laten we onze voorspring hier maximaal inzetten.

Natuurlijke bouwmaterialen

Koolstofvastlegging in de bodem is als een spaarrekening bij Icesave. Je denkt dat je met hard werken wat overhoudt, maar het kan ineens weer weg zijn. Waarvan we zeker weten dat het werkt is het vastleggen van koolstof in bouwmaterialen. Materialen op basis van bijvoorbeeld vlas of hennep kunnen decennia, zo niet eeuwen meegaan.

Met de gewenste bouw van 100.000 woningen per jaar en een inhaalslag met isoleren hebben we veel bouwmateriaal nodig. Als we daar geen staal en beton voor gebruiken maar Nederlandse gewassen, dan hebben we drie keer winst. Vervuilende industrie kan een tandje minder, biocomposiet legt CO2 vast en de Nederlandse landbouw krijgt een extra verdienmodel.

Tekst gaat verder onder de foto

Groene stekkerdoos

De Nederlandse landbouw is al energiepositief: we wekken meer energie op dan we zelf gebruiken. Er is echter nog ruimte genoeg op onze daken voor meer zonnepanelen en op onze erven voor meer (kleine) windmolens. De aanleg daarvan stokt echter doordat er in veel regio´s geen ruimte meer is op het net. Ook daar hebben we als landbouw een oplossing voor.

We kunnen namelijk onze bedrijven verder elektrificeren en beginnen met het maken van waterstof. Daarmee kunnen we zelf brandstof maken voor onze trekkers waarmee we 500 miljoen liter diesel per jaar kunnen besparen. Met slimme netwerken kunnen we bedrijven en woningen lokaal aan elkaar koppelen, waarbij onze sector als groene stekkerdoos op het platteland kan functioneren.

Landschapslol

We willen met elkaar graag wonen, werken en recreëren in een aantrekkelijk landschap. Een landschap waar de vogeltjes fluiten en wij ook. Boeren kunnen dat realiseren. Vlechtheggen, houtwallen en andere landschapselementen horen bij de agrarische sector. We hebben ze echter in de loop der jaren veronachtzaamd of zelfs verwijderd, maar daar kunnen we wat aan doen.

Na jaren kletsen over verdienmodellen wordt het tijd dat de overheid hier de portemonnee trekt.

En dat hoeft niet voor niks. Na jaren kletsen over verdienmodellen wordt het tijd dat de overheid hier de portemonnee trekt. Maak keuzes waar wat past in welke regio en ga aan de slag. Betaal voor de aanleg en voor het onderhoud. Betaal genoeg dat de boer er ook nog wat aan verdient. Je slaat meteen ook een grote slag voor de biodiversiteit en je doet zelfs nog wat aan koolstofvastlegging.

Recycle, recycle

De mens is het grootste gat in de kringloop. Fosfaat, stikstof en andere voedingsstoffen verdwijnen via het riool uit de kringloop. Vervolgens trekken we de mijnen leeg en gaan we weer nieuwe kunstmest maken. Het is zoeken naar manieren waarop we humane mest weer kunnen gebruiken in de landbouw. Net als dat ons gft-afval weer in de vorm van compost op onze akkers komt, moet dat ook met onze mest gaan gebeuren.

Daar is natuurlijk wel het nodige onderzoek voor nodig, want we zitten als mensen vol met medicijnen, hormonen, drugs en allerlei virussen, schimmels en bacteriën. Er zal een flinke slag bij de rioolwaterzuivering moeten worden gemaakt, waarna onze bodems het karwei af kunnen maken. Landbouwbodems zijn immers in staat om bijna alle stoffen, op de meeste persistente na, af te breken en opnieuw te gebruiken.

Tekst gaat verder onder de foto

Natuurondersteuning

Veel natuur in Nederland is ontstaan door de landbouw. Door de eeuwen heeft de landbouw voedingsstoffen uit bepaalde gebieden gehaald waardoor die gebieden zijn verschraald. Denk aan de heide die door (over)begrazing zeer arm is geworden, of aan de schraallanden in veenweidegebieden waar wel werd gehooid maar nauwelijks werd bemest. Na de uitvinding van de kunstmest is de landbouw gestopt met natuur maken.

Er ligt een enorme kans voor de landbouw om voedingsstoffen weer uit de natuur te halen. We moeten zoveel mogelijk maaisel uit de natuur naar de akkers brengen, waarmee de stikstof weer terugkomt in de agrarische kringloop. Ook schapen en andere graasdieren kunnen we inzetten om de natuur te helpen door de stikstof te verwijderen. Stikstof benutten is ons werk.

De mens

Onze maatschappij kent een aantal problemen, waaronder sociale ontbinding en een veelheid aan gezondheidsproblemen door een slecht voedingspatroon. Mensen ondernemen te weinig met elkaar en knagen ondertussen gedachteloos aan hun eten. De landbouw kan mensen aan het werk zetten en met aandacht leren eten.

Laten we beginnen met de herten in alle obligate hertenkampjes te vervangen door varkens. Niet meer kijken naar beesten die je vervolgens geen brood mag voeren, maar samen werken met intelligente dieren die al je restjes op kunnen eten. Jouw schillen worden gepromoveerd tot mest en vlees.

En de mens kan aan het werk op het land en in de schuur. We hebben als sector zoveel mensen nodig dat we geen sollicitatiegesprekken meer hoeven te voeren. Als je op tijd kunt komen en je wilt je handen uit de mouwen steken, dan kun je morgen beginnen. We leren je graag het mooiste en meest eerbare beroep te wereld: boer. Sta op en werk mee aan de oplossing!