Vlekziekte komt vaker voor

Vlekziekte wordt veroorzaakt door de bacterie Erysipelothrix rhusiopathiae. Deze bacterie komt algemeen voor en is zeer resistent tegen omgevings- en chemische invloeden. De overlevingstijd in de grond varieert volgens verschillende bronnen van 40 dagen tot enkele jaren. Dit is mede afhankelijk van de temperatuur en zuurgraad van de grond.
Hoewel vlekziekte vooral bekend is bij varkens en schapen kan de bacterie ook bij pluimvee voor een hoge uitval zorgen. In de acute vorm kan een vlekziektebesmetting binnen 2 tot 5 dagen tot een bloedvergiftiging leiden. Inwendig vallen met name de ernstig gezwollen lever en milt op. Besmette dieren sterven dan snel en de sterfte kan oplopen tot 25 procent. Bij leggende hennen treedt ernstige productiedaling op.
Vooral in herfstmaanden en begin winter
Uitbraken van vlekziekte bij pluimvee doen zich met name voor in de herfstmaanden en het begin van de winter, zowel in stallen met uitloop als in scharrelstallen. Deze periode komt overeen met het oogsten van mogelijke voedselbronnen van ratten en muizen. Ongedierte wordt veelvuldig genoemd bij de beschrijving van de mogelijke introductie van de bacterie. Het lijkt waarschijnlijk dat zij de bacterie mee naar binnen nemen als ze de beschutting van stallen opzoeken.
Kippen kunnen de bacterie uit de ontlasting van het ongedierte oppikken en verdere verspreiding wordt veroorzaakt door pikkerij en kannibalisme op het door bloedvergiftiging gestorven dier. Door besmette bloedluizen, ratten en muizen kan een besmet bedrijf langdurig besmet blijven. Het advies is om in de loop van de herfst extra aandacht te schenken aan de bestrijding van bloedluizen en ongedierte.
Pluimveeedrijven die al eens een besmetting met vlekziekte hebben doorgemaakt worden tevens geadviseerd om minimaal drie opeenvolgende jaren koppels te vaccineren. De bacterie overleeft lang in de bodem, dus voor bedrijven met uitloop kan deze periode van 3 jaar nog te kort zijn.

Tekst: Tom Schotman
Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.
Beeld: Ellen Meinen
Bron: Gezondheidsdienst voor Dieren