'Neem niet vanzelfsprekend aan dat het wel goed zit met de drinkwaterkwaliteit'
'Controleer minimaal twee keer per week visueel de waterkwaliteit'
Veel vleeskuikenhouders reinigen na afloop van een koppel hun drinkwatersysteem met bijvoorbeeld een middel op basis van waterstofperoxide, chloor of chloordioxide. Sommige daarvan denken dat ze dan genoeg doen, merkt Straathof onderweg bij vleeskuikenhouders.
„De eerste twee weken is het warm in de stal en is de wateropname laag. De doorstroming is dan laag. Dat zijn perfecte omstandigheden voor de groei van een biofilm en achteruitgang van waterkwaliteit. Een vleeskuikenhouder moet dan extra alert op drinkwaterkwaliteit zijn door minimaal om de dag een visuele controle te doen. Wanneer het water niet mooi helder is, moet een vleeskuikenhouder deze doorspoelen tot er helder water uit de drinknippellijnen komt. Vervolgens kan hij een onderhoudsdosering reinigingsproduct inzetten.”
Steeds meer pluimveehouders kiezen ook voor een automatisch spoelsysteem. Dit heeft grote voordelen in voorkoming van systeemvervuiling, maar ook dan is controle nodig, stelt Straathof. „Het kan zijn dat het spoelsysteem niet krachtig genoeg doorspoelt of niet lang genoeg. Een pluimveehouder kan de duur dan instellen en beurtelings elke lijn laten spoelen. Ook als je werkt met een spoelsysteem is visuele controle belangrijk”, stelt de drinkwaterspecialist.
Voldoende pH
„Pluimveehouders die een zurenmengsel gebruiken, moeten controleren of de dosering hoog genoeg is zodat de zuurtegraad van het water (pH) voldoende daalt. Dat kunnen ze doen door de pH-waarde aan het eind van de drinknippellijn te meten. Streefwaarde is meestal een pH iets lager dan 4, maar vraag dit altijd na bij de leverancier. Indien de pH-waarde te hoog is, kan er snelle woekering van slijmvorming ontstaan”, legt Straathof uit. „Als er een chloorhoudend product wordt ingezet voor waterdesinfectie, dan kan de goede werking gecontroleerd worden met een zogeheten digitale ORP-meter.”
Pluimveehouders met een eigen bronwaterinstallatie adviseert hij om een filter met doorzichtig huis te plaatsen na de ontijzeringsinstallatie. Zo kan een pluimveehouder controleren of het filter schoon blijft. „Een rood of bruin filter geeft aan dat de installatie niet goed functioneert en dat er per direct service nodig is om vervuiling van het drinksysteem te voorkomen.”
‘Eén watermonster per jaar niet genoeg’
„Eén watermonster nemen per jaar is niet genoeg, want dan kan een slechte waterkwaliteit veel te lang niet opgemerkt worden”, stelt Straathof. „Het gaat er met name om dat je zelf regelmatig visuele controle doorvoert. Een dag of een paar dagen na het nemen van het watermonster kan de drinkwaterkwaliteit al wel verslechterd zijn. Door regelmatige controle voorkom je vervelende verrassingen.”
De drinkwaterspecialist adviseert twee tot vier keer per jaar een laboratorium een watermonster te laten uitvoeren. „Met een zogeheten ATP-meter kunnen pluimveehouders overigens ook op locatie zelf meten of er levend materiaal aanwezig is in het water. Ze krijgen dan een indicatie of het water vervuild is en hoe ernstig. Zo’n meter kost circa 1.300 euro en 100 swabs kosten 300 euro. Pluimveehouders kunnen zo zelf swabs-onderzoek doen. Met 100 swabs monsters kunnen ze wel een tijdje vooruit.” Sommige voervoorlichters en dierenartsen hebben ook zo’n ATP-meter bij zich.
‘Controle nog belangrijker dan reinigen’
„Reinigen en desinfectie is belangrijk. Maar controle of je dat goed hebt gedaan is nog belangrijker”, zegt hij. „Slechte drinkwaterkwaliteit kan voor diergezondheidsproblemen zorgen zoals verterings- en pootproblemen als gevolg van enterokokken, of coli-problemen. En daarmee de resultaten verslechteren.”
„Na een drinkwatertoevoeging zoals vitaminekuur kan de drinkwaterkwaliteit verrassend snel verslechteren. Een sterke vervuiling heeft ook weer negatieve invloed op toekomstige drinkwatertoevoegingen en kan zelfs leiden tot veel extra reinigingsarbeid”, stelt de drinkwaterspecialist. „Na iedere drinkwaterenting, antibioticabehandeling of vitaminekuur kan een vleeskuikenhouder het beste eerst spoelen en het liefst ook reinigen met een onderhoudsdosering van een reinigings- en desinfectiemiddel”, adviseert Straathof
Zelfstandig drinkwaterspecialist Joost Straathof van JS Water gaf donderdagmiddag 30 september een presentatie over drinkwaterkwaliteit bij vleeskuikens tijdens het webinar Water, water, water van Elanco. Bekijk hier her webinar terug waarin ook andere sprekers aan het woord kwamen over drinkwaterkwaliteit bij vleeskuikens.
Tekst: Tom Schotman
Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.
Beeld: Susan Rexwinkel, Joost Straathof