'Vroege voeding is zinvol maar niet noodzakelijk'
Dat concludeerde Maarten Hollemans. Hij promoveerde op het onderwerp ‘Short and long term effects of early nutrition in broiler chickens’ aan Wageningen UR. De afgelopen vijf jaar onderzocht hij twee dagen per week korte en lange termijn effecten van vroege voeding bij vleeskuikens, naast zijn functie als Innovatiemanager bij Coppens Diervoeding. Met als resultaat een Dr. titel en een lijvig boekwerk van 174 pagina’s.
Opstart
Gedurende de vijf jaar van onderzoek veranderden de inzichten. „De eerste onderzoeken lieten zien dat kuikens die direct nadat ze zijn uitgekomen voer en water krijgen, een voorsprong hebben. De eerste zeven dagen ontwikkelt het maagdarmkanaal van een kuiken het snelst. Die ontwikkeling is belangrijk voor het functioneren en de gezondheid van het kuiken”, legt Hollemans uit. Daarnaast wordt het immuunsysteem in de eerste dagen na uitkomst blootgesteld aan lichaamsvreemde substanties zoals bacteriën en voer. Dat stimuleert de afrijping en regulatie van het immuunsysteem. Op die manier kan het immuunsysteem later in het leven adequater reageren op ziekteverwekkers, en ongevaarlijke antigenen tolereren.
Tweede helft ronde
Het lichaamsgewicht van vroeg gevoerde kuikens is hoger, zeker de eerste twee weken na uitkomst. De grootte van het verschil is afhankelijk van de duur dat laat gevoerde kuikens geen toegang tot voer en water hebben. Daarna neemt het relatieve verschil in lichaamsgewicht tussen vroeg en laat gevoerde kuikens af. Het functioneren van de darm en immuunsysteem was ook na 14 dagen gelijk tussen vroeg en laat gevoerde vleeskuikens. Hollemans concludeerde dat vroege voeding wel zinvol is voor een goede start van de ronde, maar niet noodzakelijk voor een goed ronde resultaat. „Een kuiken dat 72 uur zonder voer zit, zagen we nog steeds goed presteren. Ze lopen vooral in de eerste week achter in de afrijping van hun maag- en darmstelsel en immuunsysteem. De vroeg gevoerde kuikens blijven 1 – 2 dagen in lichaamsgewicht voorlopen, maar dat verschil wordt steeds kleiner en de voederconversie is gelijk gedurende de ronde.”
Hygiënische omstandigheden
Hollemans onderzocht ook het effect van vroege voeding onder hoge en lage hygiënische omstandigheden. „Daarin zagen we geen verschil in resultaten”, aldus Hollemans. Op basis van het onderzoek van Hollemans en ander onderzoek is momenteel geen overtuigend wetenschappelijk bewijs voor relevante effecten in het latere leven van een vleeskuiken. Wel geeft Hollemans aan dat door het toepassen van vroege voeding, bijvoorbeeld door uitkomst in de stal, de vleeskuikenhouder vaak ook zijn/haar werkwijze aanpast, verandert van broederij en stalaanpassingen doorvoert die ook een verschil kunnen maken. Hollemans: „Voor het toepassen van vroege voeding kan je geen generiek advies geven: als vleeskuikenhouder moet je vooral bepalen wat jij belangrijk vindt en welke knelpunten je op wilt lossen. Dan pas komt de vraag of vroege voeding daarbij kan ondersteunen.” Dan is het ook makkelijker te beslissen welk systeem je kiest: uitkomst in de stal of uitkomst in de broederij.
Combi wetenschap en praktijk
Als innovatiemanager bij Coppens Diervoeding besteedde hij afgelopen vijf jaar 40 procent van zijn tijd aan zijn promotieonderzoek. Na de Hogere Agrarische School in Dronten volgde Hollemans de master Dierwetenschappen in Wageningen. „Eind 2014 ben ik bij Coppens Diervoeding gaan werken als innovatiemanager. Vanaf 2015 mocht ik daar 2 dagen per week besteden aan mijn promotieonderzoek. Hierdoor is het contact tussen Wageningen UR en Coppens Diervoeding intensiever en actiever geworden en maken we een enorme kennisontwikkeling door. Een deel van de onderzoeken vonden plaats op ons eigen Poultry Research Centre”, licht Hollemans toe.
Als innovatiemanager is hij verantwoordelijk voor de opzet van lange-termijn innovatieprojecten en als lid van het Technisch Team van Coppens voor de proefstallen en wetenschappelijke borging van productontwikkeling.
Lees meer over vroege voeding en ervaringen van vleeskuikenhouders in het nieuwste vakblad van Pluimveeweb. Het vakblad is donderdag 17 of vrijdag 18 juni verschenen. Ontvangt u het vakblad Pluimveeweb nog niet? Vraag dan hier een gratis proefnummer aan. Wilt u een abonnement op vakblad Pluimveeweb? Klik dan hier.