'4,50 euro belasting op kilo varkensvlees en 5,70 euro op kalfs- en rundvlees'
50 wetenschappers op het gebied van economie, klimaat, voeding en gezondheidszorg roepen de nieuw te vormen regering op om in het nieuwe regeerakkoord en het Corona-herstelplan ruimte te maken voor de invoering van een (forse) vleestax gericht op het verhogen van de consumenten vleesprijs. Een verbruiksbelasting die vanaf nu tot 2030 stijgt tot maar liefst 4,50 euro per kilo varkensvlees en 5,70 euro per kilo kalfs- en rundvlees 2 euro per kilo kippenvlees. Dit betekent een ruime verdubbeling van de prijs die de veehouders momenteel beuren. Volgens de 50 wetenschappers is een dergelijke hoge accijnsheffing op vlees goed voor Nederland, de boeren, het klimaat en de volksgezondheid. De opbrengst van deze vleestax dient bestemd te zijn voor investeringen in het verduurzamen van de veehouderij, het compenseren van laagste inkomens en goedkoper maken van groente en fruit. Dit alles zou ook leiden tot lagere zorgkosten en is in hun ogen een rechtvaardige manier om de klimaatdoelen te behalen.
Klimaatdoelen
Een forse daling van de broeikasgassen is nodig om de klimaatdoelstellingen te behalen. Rijke landen met een vleesconsumptie hoger dan de gezondheidsrichtlijnen zouden daarom het voortouw moeten nemen om de vleesconsumptie te verlagen. De wetenschappers zeggen zich daarbij gesteund te voelen door LTO Nederland, die immers in 2019 het Klimaatakkoord steunde, waarin wordt gevraagd om een 40 procent lagere vleesconsumptie en het stimuleren van een voedingspatroon met meer groenten. Volgens de 50 wetenschappers is het verhogen van de prijs die consumenten betalen voor vlees een effectieve manier om dat te bereiken. Daarbij verwijzen ze naar de effecten van accijns op tabak. Die hebben het rookgedrag sterk teruggedrongen. Een aanzienlijk hogere prijs is volgens de wetenschappers nodig omdat veel mensen zeggen dat ze minder vlees willen eten, maar daar niet in slagen. Het zou bovendien degenen helpen die minder gemotiveerd zijn hun gedrag te veranderen.
Maatschappelijke kosten
Daarnaast zijn er ook economische argumenten voor het verhogen van de prijs van vlees in de supermarkt en horeca. De maatschappelijke kosten per kilogram kip, varkens- en rund/kalfsvlees bedragen respectievelijk 2 euro 4,50 euro en 5,70 euro. Deze maatschappelijke kosten zijn nu nog niet verwerkt in de prijs van vlees, waardoor de consumptie hoger is dan maatschappelijk optimaal.
Voorstel
De wetenschappers stellen de regering voor om een verbruiksbelasting op vlees, geleidelijk in te voeren, en tegelijk de btw op groenten, fruit en vleesvervangers met 4 procent te verlagen. Vlees wordt dan bij invoering circa 2 euro per kilo duurder. Nog dit jaar zou op varkensvlees een accijns van 2,10 euro per kilo moeten worden geheven die vervolgens richting 2030 stijgt naar 4,50 euro per kilo in 2030. Rund en kalfsvlees zou nu 2,70 euro per kilo duurder worden en in 2030 5,70 euro. En vervolgens stijgt de vleestax in het voorstel jaarlijks met 1 tot 3 procent.
Ondersteunende maatregelen
De vleestax kan naast het compenseren van de lage inkomens gebruikt worden voor verschillende maatregelen die consumenten en boeren ondersteunen. De wetenschappers stellen voor om een deel van het geld te besteden aan een pakket van 450- 600 miljoen euro per jaar aan subsidies voor boeren voor milieu-, natuur-, klimaat- en diervriendelijke maatregelen uit het Fonds Eerlijke Voedselprijs. Onderdeel hiervan is dat elk jaar tot 2030 op vrijwillige basis 1 procent van de dierrechten wordt opgekocht. Als gevolg hiervan komt er meer stikstofruimte en kan er weer worden gebouwd. Een subsidie voor koeien die langer in de wei lopen, zou hier ook bij helpen.
Uitvoering
Het is mogelijk binnen twee jaar deze vleesbelasting in te voeren. Deze kan worden geïnd bij de supermarkt, horeca en slagerij of bij de slachterij/importeur en levert jaarlijks stabiel ruim 1 miljard euro op.
Oproep
Volgens de wetenschappers kan een nieuw regeerakkoord niet zonder het verhogen van de vleesprijs. Het voornemen hiertoe is een efficiënte manier om de klimaatdoelen te behalen en zal de zorgkosten verlagen. Volgens de ondertekenaars blijkt uit een nieuw opinieonderzoek dat de meerderheid van de bevolking dit plan steunt.
50 Wetenschappers
Voor de lijst van de 50 wetenschappers kopieer deze link naar uw browser:
https://drive.google.com/file/d/1RX-rLXP2fWvIO53iJzJKWzWE0gg9YlXA/view