'Verkiezingsuitslag baart zorgen'
„Ik word niet blij van deze uitslag. Al is het nog onduidelijk hoe de formatie eruit gaat zien. Maar het is waarschijnlijk dat D66, met 24 zetels de tweede grootste partij, gaat regeren. Die partij heeft uitgesproken de veestapel te willen halveren. Dat baart mij zorgen. Als belangenbehartiger hebben we nog behoorlijk wat werk om ervoor te zorgen dat er oplossingen komen waar pluimveehouders mee uit de voeten kunnen.”
De Jong is erg benieuwd waarom D66 de veestapel wil halveren. „Gaat het echt om stikstof? Of wil D66 om andere redenen minder vee in Nederland? Is halvering een doel in zichzelf of een middel om stikstofuitstoot te verminderen? Wanneer stikstof hun echte reden is, zijn er voor onze sector andere oplossingen mogelijk. We willen best meedenken door in gebieden waar stikstof een probleem is te investeren in technieken om de uitstoot te reduceren. Maar we zijn geen voorstander om de pluimveestapel te verkleinen. Dat is niet de oplossing van het probleem.”
Hoe de formatie eruit gaat zien, is nog onbekend, maar het is waarschijnlijk dat de VVD en D66 als grootste en één na grootste partij gaan regeren. Rutte ziet het ook zitten om wederom met het CDA te regeren. Zoals de uitslag er nu uitziet, moet daar nog een vierde partij bij komen. Een formatie over links met VVD, D66, PvdA en GroenLinks of SP is echter ook nog mogelijk. „We moeten eerst afwachten hoe de formatie eruit gaat zien. Maar voor de landbouw zou het beter zijn dat naast de VVD ook het CDA in de regering komt”, zegt De Jong.
‘Gaat nog een hele puzzel worden’
„Stel dat VVD, D66 en CDA eruit komen dan hebben ze nog twee zetels tekort voor een meerderheid en moet er een vierde partij bij komen. Misschien dat D66 in de onderhandelingen eist een partij over links erbij te nemen om politiek breder een links geluid te laten horen”, reageert NVP-voorzitter Hennie de Haan.
De Haan spreekt van het uur van de waarheid voor de VVD en CDA richting (hun kiezers in) de landbouw. „De coalitieonderhandelingen zijn heel bepalend. Ik hoop dat CDA haar agrarische achterban niet verloochent en VVD op blijft komen voor de ondernemers. Dat ze zich sterk maken voor een vitale toekomst van de Nederlandse landbouw. Voedselproductieketens zijn een grote motor achter onze economie en bepalen onze voedselzekerheid: voldoende veilig, gezond en betaalbaar voedsel voor iedereen. Dat deze partijen dan op andere punten wellicht iets moeten toegeven richting D66 om tot een regeringsakkoord te komen, dat zou voor onze sector dan de beste uitkomst opleveren.”
„Ons streven is dat er een sterke agrarische sector in Nederland blijft die uitdagingen aan kan gaan en ambities waar kan maken. Het plan van D66 om de veestapel te halveren en de pluimveestapel en varkensstapel met nog meer dan 50 procent te laten krimpen, zien wij niet zitten. In een vrije markt economie in West-Europa moet een regering zich daar niet met productiehoeveelheden bezig houden, maar het aan ondernemers zelf overlaten. Een sector opleggen dat deze op emotionele politieke gronden moet inkrimpen, vind ik niet passen in een democratie anno 2021.”
‘Burger staat achter pluimveesector’
„De Nederlandse landbouw, maar zeker ook de Nederlandse pluimveesector, is toonaangevend door de aanwezige kennis en infrastructuur. In de Nederlandse voedselproductie werken ruim 600.000 mensen. Naast de werkgelegenheid is het een gigantisch motor voor de Nederlandse economie”, verklaart De Haan. „De Nederlandse burger ziet dat ook zo. Uit recent onderzoek onder een representatief opinie panel van Nederlandse burgers, blijkt dat ze heel positief zijn over de Nederlandse pluimveesector”.
De Haan vraagt zich bovendien af waarom zoveel meer mensen op D66 hebben gestemd. „Ik denk dat veel burgers op D66 stemmen vanwege hun partijprogramma op bijvoorbeeld de zorg, wonen, de samenwerking in de EU en immigratie. Niet zozeer omdat ze de veestapel willen halveren. Landbouw was bij veel partijen niet of nauwelijks onderwerp tijdens de debatten. ”
BoerBurgerBeweging
De Haan is blij met de komst van de BoerBurgerBeweging (BBB) in de Tweede Kamer. „Ze hebben maar één zetel, maar dat is een mooi begin.” Ze prijst zich minder gelukkig dat Partij voor de Dieren met één zetel is gegroeid naar zes zetels. Maar ook hier vraagt ze zich af waarom kiezers op de partij stemmen.
Wie er naast Jaco Geurts (CDA) en Caroline van der Plas (BBB) nog meer in de Kamer komen is nog afwachten. Eline Vedder (CDA) en Jan Cees Vogelaar (JA21) hopen op voorkeursstemmen. Dat baart De Haan ook zorgen. „Met Geurts en Van der Plas zitten er slechts twee mensen met kennis van Landbouw in de Kamer, terwijl die over heel wezenlijke dingen moeten beslissen die een hele grote invloed hebben voor de landbouw.” De Haan hoopt dat Vogelaar en Vedder met voorkeursstemmen ook in de Kamer komen.