Fotoserie: Daglicht in nieuwe volière opfokstal

Daglicht via daglichtramen in het plafond, drie koelunits aan de voorzijde en plateaus met een drinklijn in de gangpaden zijn de meest opvallende zaken in de nieuwe volière opfokstal van de familie Dams. „Steeds meer leghennenhouders gaan opfokhennen die daglicht hebben gehad vragen. Dankzij de springplateaus met drinklijnen leren de hennen springen en vliegen naar verschillende niveaus zodat ze dit in de leghennenstal ook kunnen”, motiveert Cindy Dams.

Jos (71), kleindochter Cindy (20), schoondochter Suzan (49) en Els (70) Dams ontvingen eind januari de tweede koppel kuikens in hun nieuwe opfokstal, die ze in september in gebruik namen. Cindy en haar oma Els verzorgen de opfokhennen in Meer. Moeder en schoondochter Suzan verzorgt de opfokhennen in Zundert. Daarnaast stuurt ze samen met haar man Richard de mest- en fouragehandel aan, waar 30 mensen werken. Jos verhelpt de technische mankementen in de stallen in Meer. Hij startte in de jaren ’70 de fouragehandel en richtte sindsdien vooral op de fouragehandel. De afgelopen jaren doet hij het wat rustiger aan. Jos en Els zetten in 1970 hun eerste koppel opfokhennen op in Zundert. Vanaf de start, ontfermde Els zich over de opfokhennen. Sinds 1992 wonen ze in het nabijgelegen Meer, vlak over de Vlaamse grens. Els verzorgt sindsdien de hennen in Meer en schoondochter Suzan de opfokhennen in Zundert. Beeld: Peter Roek

Ze kozen evenals in hun drie bestaande opfokstallen voor een volière opfoksysteem van Specht. In de stal staan zes rijen van het volière systeem. Toen rond 2006 bekend was dat de batterij-opfoksystemen verboden werden, wilde hun toenmalige opfokorganisatie dat Dams koos voor een Nivo Varia opfoksysteem. Dat wilde Els beslist niet waarop ze in 2007 wisselde van opfokorganisatie. „In een Nivo Varia systeem lopen de hennen vrij rond in de hele stal. Indien er een keer een helikopter overvliegt, kunnen de hennen schrikken. Ik vrees dat veel hennen dan op een hoop vliegen in een Nivo Varia systeem waardoor we veel uitval hebben. Bovendien kunnen we in ons huidige volière opfoksysteem de hennen wel vast zetten voordat we enten of voordat we de hennen overplaatsen naar de legstal”, motiveert Els. „Ik stop liever dan dat ik hennen in een Nivo Varia systeem moet opfokken”, zegt ze resoluut. „Zo’n tien jaar geleden kozen de meeste opfokkers bij nieuwbouw voor Nivo Varia, maar velen komen daar nu op terug”, vult Suzan aan. „Dat je de hennen niet op kunt sluiten voor het enten, is een groot nadeel”, zegt Suzan. Sinds de batterij-opfoksystemen eruit zijn, heb ik altijd hennen in een volière opfoksysteem opgefokt. Ik werk daar plezierig in en wil ook niet anders”, motiveert Els.

In ieder gangpad hangt een springplateau met een drinklijn. „Dankzij de plateaus leren de hennen beter springen en vliegen naar verschillende leefniveaus en kunnen ze in de legstal de drinknippels makkelijker vinden”, verklaart Cindy. „Volgens KAT-regels moeten de springplateaus straks minimaal 30 centimeter breed zijn. Dus moeten we dat in de nabije toekomst aanpassen.”

In de voorzijde zitten drie koelunits die vergelijkbaar met padcooling werken. Door de koelunits stroomt op extreem warme zomerdagen buitenlucht die gekoeld wordt met waternevel. „Op extreem hete zomerdagen kunnen we de staltemperatuur verlagen met de koelunits”, motiveert Cindy. „We moeten in de zomer ervaren hoe dat gaat.” In haar andere opfokstallen werkt de familie niet met koeling. Maar aangezien het in de zomer van 2019 buiten een paar dagen 40 graden Celsius was, installeerde de familie koeling in haar nieuwste opfokstal zodat ze deze kunnen gebruiken mocht dat nodig zijn.

In de nieuwe stal kozen ze voor daglichtramen in het plafond. „We hebben de daglichtramen de eerste koppel nog niet gebruikt omdat onze afnemers er nog niet om vroegen”, zegt Suzan. Maar in de toekomst komt hier wel vraag naar verwacht de familie. „KAT stelt daglicht vanaf volgend jaar verplicht in nieuwe opfokstallen. Bovendien is daglicht in leghennenstallen volgens KAT-regels al een paar jaar verplicht”, verklaart Cindy.

De familie koos voor Corax ledverlichting van Hato Lighting waarmee ze kunnen overschakelen op rood licht. Hoewel ze het rood licht nog niet hebben gebruikt, is de familie zeer enthousiast over de ledverlichting. „Na het schoonspuiten zijn wel eens Tl-buizen of Tl-armaturen stuk in onze beide oude stallen. De nieuwe ledverlichting functioneerde daarentegen allemaal nog prima”, zegt Jos. De familie is zo tevreden over de ledverlichting in haar nieuwste stal dat ze overwegen deze ook te installeren in stal 2. Jos heeft inmiddels een offerte opgevraagd.

„In Zundert geef ik de hennen altijd veel licht, 35 lux”, zegt Suzan. „Mocht er pikkerij optreden dan kunnen we het licht dimmen. Maar tot nu toe valt de overschakeling naar onbehandelde hennen ons 100 procent mee. Pikkerij hebben we nog nooit gehad”, vervolgt Els. „We zetten wel pikstenen neer en hangen netten met luzernebalen op. Maar we hoeven dat soms niet eens te vervangen”, zegt Els. „De hennen zijn ook veel rustiger dan vroeger. Daar is op gefokt in de fokkerij”, vertelt Jos. „Dat klopt. Bruine hennen zijn nog rustiger dan witte”, reageert Els. Het maakt haar niet uit welke ze opfokken. „Beide kunnen we goed opfokken.”

Dams werkt in hun nieuwe stal met Tulderhof luchtinlaatventielen waarmee de lucht te sturen is zodat er ook voldoende verse lucht in het midden van de stal komt.

De stal is uitgerust met nokventilatie en lengteventilatie. De vier nokventilatoren verzorgen de eerste stap van de ventilatie. Daarna schakelen de lengteventilatoren erbij in. „In de winter redden we ons grotendeels met de vier nokventilatoren”, zegt Cindy. In hun beide andere stallen op hun opfokbedrijf in Meer werken de opfokkers volledig met lenteventilatie. Maar in de nieuwe grotere stal koos de familie ook voor vier nokventilatoren zodat de lucht dan een minder grote afstand hoeft te overbrengen. Dams denkt dat de ventilatie daardoor beter is.

Vier heaters warmen de stal op. „Na twee weken halen we de beide heaters uit de buitenste gangpaden weg. Dan laten we nog twee heaters staan; één voor in de stal en één achter in de stal”, zegt Cindy.

De familie werkt met een luchtmengkast die de lucht verwarmt waarmee ze de mest op de mestbanden beluchten. De luchtmengkast staat voorin de stal op een zolder.

Aan iedere drinknippellijn zit een afvoerslang waarmee de opfokkers de drinknippellijnen automatisch kunnen doorspoelen. „Na een toevoeging door het drinkwater kunnen we de drinknippellijnen zo automatisch doorspoelen”, motiveert Cindy.

Voor in de stal hangt een camera. „We lopen iedere morgen, middag en avond een keer door alle gangpaden van iedere stal rond. Maar ik wilde een camera zodat ik op mijn telefoon kan zien hoe de opfokhennen zich gedragen en of het voer en water allemaal doet”, verklaart Cindy.

De eerste dagen doen Cindy en Els extra voer op papier zodat de kuikens goed opstarten. „Een goede start vinden we cruciaal”, geeft Els aan.

De eerste drie weken blijven de kuikens op het papier in het volièresysteem. Na drie weken krijgen de kuikens de beschikking over de hele stal.

De familie werkt met een pluimveecomputer van Stienen evenals in hun andere stallen. „In al onze stallen werken we met een volièresysteem van Specht en een klimaatcomputer van Stienen. Dezelfde systemen in iedere stal werkt makkelijk”, motiveert Cindy.

Met een medicijnmixer kan Dams toevoegingen door het water mengen. Zo krijgen de hennen een IB-enting door het water. „De hennen worden tegenwoordig tegen meer aandoeningen geënt dan vroeger, afhankelijk van wat de klant wil. Sommige leghennenhouders willen dat de hennen in de opfok tegen Marek gevaccineerd worden, andere tegen vlekziekte of Pasteurella en anderen willen een coli-enting”, zegt Els. „Indien we aan de poep, het gedrag, of na sectie zien dat de darmgezondheid onder druk staat, mengen we ook wel eens kopersulfaat door het drinkwater om de darmen te ondersteunen”, legt Els uit. „Ook geven we de hennen vlak voor het overplaatsen naar de leghennenstal wel eens vitamine C, zodat ze meer energie krijgen.”

Op de zuidkant van het dak van de nieuwe stal liggen zonnepanelen zodat de familie voor een groot gedeelte zelfvoorzienend is qua stroomverbruik. „In België krijg je in tegenstelling tot Nederland geen subsidie voor de aanschaf van zonnepanelen. Maar we willen graag zelf het grootste gedeelte van onze stroom opwekken om het milieu tegemoet te komen”, vertelt Suzan. „Indien we stroom aan het net terugleveren, ontvangen we hier nauwelijks iets voor”, vult Jos aan.

De opfokkers kochten twee nieuwe silo’s en een nieuw noodstroomaggregaat die automatisch start indien de stroom wegvalt.

Stal 2 bouwde de familie in 1992 nadat Els en Jos het bedrijf aankochten. In 2007 verving de familie de batterij-opfok in stal 1 en 2 voor een volière opfoksysteem.

Enkel jaren geleden investeerden Els en Jos in vier douches. „We wilden eerst douches maken van trespa, zoals je in zwembaden veel ziet. Maar we hebben gewoon alle douches netjes laten betegelen zodat het er gelijk goed en strak uitziet.” De investering in de vier douches bedroeg 40.000 euro. „We hebben flink geïnvesteerd in de douches, maar zijn blij dat we de douches hebben. Iedereen die één van onze stallen betreedt, moet eerst douchen. De mensen van de entploeg waren niet direct enthousiast, maar nu komen de eerste enters vaak al een kwartier zodat ze in groepjes van vier kunnen douchen. Het verplicht douchen en bedrijfskleding aan geeft ons een gevoel dat we er alles aan gedaan hebben om ziekte insleep te voorkomen.”

Na de bouw van hun nieuwe stal voor 80.000 opfokhennen kan de familie Dams op hun opfokbedrijf in het Vlaamse Meer 180.000 leghennen opfokken in drie stallen. In het nabijgelegen Zundert (NB) heeft de familie daarnaast nog één stal voor 65.000 opfokhennen. De familie runt daarnaast een mest- en fouragehandel in Zundert.

Lees de reportage met het ondernemersverhaal van Els haar man Jos, schoondochter Suzan en kleindochter Cindy Dams aanstaande zaterdag 13 februari in het regionale agrarische vakblad Stal & Akker. Klik hier om een gratis proefnummer voor Stal & Akker aan te vragen en hier om abonnee te worden op Stal & Akker.

Tekst: Tom Schotman

Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.

Beeld: Tom Schotman, Peter Roek

Dossier(s)

Dit artikel is onderdeel van de volgende dossiers:

Nieuwbouw opfokstal

Subcategorieën

Subcategorieën

Subcategorieën

Subcategorieën

Fotoserie: Daglicht in nieuwe volière opfokstal

Tekst: Tom Schotman

Dossier(s)

Praat mee

Nieuwsbrief

Fotoserie: Daglicht in nieuwe volière opfokstal

Tekst: Tom Schotman

Deel dit artikel

Dossier(s)

Praat mee

Nieuwsbrief