NVP overvallen door gebiedsgerichte opkoop veehouderijen

De belangenorganisatie is overvallen door het feit dat 'zonder enige vorm van overleg met de veehouderijsectoren de gebiedsgerichte opkoopregeling is gepubliceerd in de Staatscourant.

Het NVP-bestuur heeft de opkoopregeling daarom direct op hoofdlijnen doogenomen. „Duidelijk is dat de 350 miljoen van het Rijk fungeert als een voorfinanciering met een in potentie grote hefboomwerking. De provincie rekent de voorfinanciering af met het Rijk op basis van de restwaarde. De restwaarde wordt in belangrijke mate bepaald door de wijziging van het bestemmingsplan, welke gepaard zal gaan met de opkoop. De provincies kunnen strategisch veehouderijen uitkiezen en bestemmingsplannen wijzigen, waardoor ze in een mix van ‘creëren van nieuwe natuur’ en ‘projectontwikkeling en/of grondhandel’ onder de streep aanzienlijk rendement kunnen gaan maken op de aangekochte veehouderijen", aldus de organisatie.

Het effect onder aan de streep zal volgens NVP zijn:

• De minister krijgt haar voorfinanciering teruggestort in de pot van 350 miljoen;
• De provinie dekt de kosten van de opkopen door een mix van bestemmingswijzingen (natuur betekent afwaardering van de grond en ontwikkeling voor wonen of industrie juist een aanzienlijke opwaardering);
• Veel veehouderijen kunnen worden ‘opgekocht’ en verdwijnen uit het landschap;
• Veehouders zijn dermate ongewenst dat ze zelfs een beroepsverbod krijgen als ze meedoen aan de opkoopregeling. Terwijl het uit de markt nemen van productierechten voldoende waarborg zou moeten bieden dat de productiecapaciteit onomkeerbaar uit de markt wordt genomen, een voorwaarde uit het Europese toetsingskader voor staatsteun.

Door de opgenomen criteria komt een relatief grote groep veehouders in aanmerking voor opkoop, tot 10 km van een N2000 gebied en vanaf 2 mol depositie. Zorgwekkend bij deze gebiedsgerichte opkoopregeling is dat de minnelijke route het uitgangspunt vormt, maar dat onteigening wel degelijk in stelling kan worden gebracht. Funest voor de landbouw is het dat in de regeling geen enkele flexibiliteit zit om een positieve dynamiek te creëren, gericht op verduurzaming van het platteland, het blokkeert logische verplaatsingen en de waarde van stikstof wordt niet meegenomen in taxaties.

Verdrijven van veehouderij uit Nederland

Deze regeling lijkt vooral gericht op het uit Nederland verdrijven van de veehouderij, vindt de NVP. „De honderden miljoenen belastinggeld zijn beter besteed door in te zetten op innovatie en emissiereductie. Zaken waar de pluimveehouderij om bekend staat met fantastische prestaties op het gebied van o.a. dierenwelzijnsconcepten, diergezondheid, voedselveiligheid, lage CO2-voetprint, emissiereductie, mestverwerking en opwekking van groene energie".

Ondertussen wordt door het Ministerie van LNV hard gewerkt aan een landelijke beëindigingsregeling, die in de kern sterk op de gebiedsgerichte opkoop zal lijken. Deze zal met een initieel budget van € 750 miljoen op korte termijn volgen. Er wordt nog eens € 250 miljoen op reserve gehouden. „De opkoop van het agrarisch platteland is dan helemaal compleet. Het beroepsverbod is ook bij deze beëindigingsregeling een voorwaarde. De NVP kan hiervoor geen enkel begrip opbrengen. De inbreng van belangenbehartigers stuit keer op keer op een politieke muur van onwil en antwoorden op verduidelijkende vragen worden niet of pas na lang aandringen gegeven."

Het Ministerie van LNV en het huidige kabinet pleiten voor fatsoenlijke maatregelen, waaronder een stoppersregeling voor veehouders. Daarbij hoort ook een zorgvuldig proces, waarbij scenario studies en effectiviteitsberekeningen transparant en verifieerbaar worden gedaan, met mogelijkheden om betere uitgangspunten in te brengen. Die ruimte wordt niet geboden, de Haagse trein dendert voort. Zaken worden in hoog tempo afgeraffeld voor het kerstreces. „Daarmee is dit dossier voer geworden voor juristen en technocraten die de wereld bezien vanachter hun bureau, in de vorm van rekenmodellen en cijfers. Terwijl het om boerengezinnen gaat, die vaak al vele generaties met zorg voor plant, dier en omgeving voor ons voedsel zorgen!", schrijft de organisatie.