'LTO geeft stikstofruimte voor niks weg tot grote frustratie van eigen achterban'

„We hadden een heel grote bijeenkomst verwacht”, zegt Hans Geurts. „Dat dat toch niet het geval is, is omdat de boeren moe zijn, zo vertelde de oud-EMB-voorzitter Romuald Schaber mij vanmiddag.” Het blijkt dat ook de politie heeft geprobeerd zoveel mogelijk tractoren uit de stad te weren. De EMB had een protestbijeenkomst belegd, omdat de Europese landbouwministers in Koblenz bijeen waren gekomen om onder meer over de Europese ‘Green Deal’ te praten.

De oud-voorzitters Geurts en Schoonman zijn namens de Nederlandse Melkveehouders Vakbond aanwezig om de EMB te ondersteunen. „Ons probleem is een Europees probleem”, stelt Geurts. „Een kostendekkende melkprijs kunnen we alleen op Europees niveau realiseren en dat heeft alles met Europees beleid te maken. We hebben dertig jaar geleden de verkeerde afslag genomen, van een kostendekkende melkprijs zijn we naar een situatie van concurreren op de wereldmarkt gegaan. Het hele markt- en prijsbeleid dat moest zorgen voor een kostendekkende melkprijs, hebben ze afgebroken. Terwijl het enige dat had moeten gebeuren het flexibiliseren van de melkquotering was, door vraag en aanbod op elkaar af te stemmen.”

Geurts zegt geen moeite te hebben met een ‘Green Deal’. „Meer biodiversiteit en klimaatmaatregelen zijn geen probleem, zolang het maar in de kostprijs is berekend. We zitten nu in een spagaat, doordat we aan de ene kant zo goedkoop mogelijk voor de wereldmarkt willen produceren en aan de andere kant aan allerlei voorwaarden moeten voldoen. Dat gaat niet samen.”

Landbouw Collectief

Wat er door de boerenprotesten in Nederland is veranderd het afgelopen jaar, is dat het niet meer zo is dat LTO en de zuivel ‘in hun eentje’ zeggen hoe het moet, aldus Geurts. Dat het Landbouw Collectief evenwel is geklapt, komt volgens Schoonman door de coronamaatregelen, waardoor fysieke bijeenkomsten onmogelijk werden. „Zolang je om de tafel zit, kun je meningsverschillen met elkaar uitspreken.” Desalniettemin gaan de overleggen achter de schermen en op provinciaal niveau volgens Schoonman goed door.

Schoonman geeft aan dat de NMV het initiatief heeft genomen om het collectief weer samen te brengen en dat de meesten dat ook wel willen, maar dat het de grote vraag is wat LTO gaat doen. Op de vraag of de nieuwe voorzitter daarop van invloed is, reageren ze bevestigend. „Het hangt er vanaf wie het wordt. Als het Vogelaar is, moet het wel lukken”, denkt Geurts.

Het steekt Schoonman dat LTO in het verleden steevast probeerde om als enige de besluiten voor de landbouw te regelen en ook de successen te claimen. „En nu zijn ze al bezig om allerlei maatregelen zonder enige vorm van compensatie erdoor te krijgen in een convenant met LNV.” „Wij zeggen dat we stikstofruimte kunnen leveren, maar dan moet daar wel geld tegenover staan. De bouw gaat veel geld verdienen aan de bouw van huizen”, aldus Geurts. Schoonman: „Stikstofruimte voor niks weggeven, daar is LTO goed in en dit tot grote frustratie van veel boeren en ook van hun eigen achterban.”

Stikstof

„Volgens LTO moet er een convenant worden getekend, maar we moeten helemaal niks. Er is maar één reden waarom de voermaatregel van tafel is en dat is het kort geding van Stikstofclaim”, aldus Geurts. „Eigenlijk gaat het helemaal niet om stikstof, maar om de natuur. Elke drie jaar worden er rapportages naar Brussel gestuurd over de instandhoudingstoestand van de natuurgebieden en de meeste gebieden zijn goed. En als het ergens niet goed gaat, is de oorzaak meestal water”, aldus Schoonman.

„Er wordt alleen gekeken naar de kritische depositiewaarde die ooit door een ecoloog is vastgesteld, daar is alle wetgeving op gestoeld. Maar dat wordt helemaal niet door Europa gevraagd. De enige eis is dat de staat van instandhouding niet terugloopt, er staat niks over stikstof”, stelt Schoonman. „Er zijn ook gebieden waar de kritische depositiewaarde veel te hoog is, maar waar de natuur toch verbetert. Dan zeg ik met mijn boerenverstand dat het getal van de kritische depositiewaarde niet kan kloppen, maar de politici die kijken, denken ‘oh, daar staat een getal dat niet wordt gehaald, dus het gaat slecht met de natuur’; maar die koppeling met stikstof moet weg.”

Eerder op de dag beklom Sieta van Keimpema, voorzitter van de Dutch Dairymen Board, het podium in Koblenz en vertelde haar toehoorders in het Duits dat ze niet verwacht had dat de boerenprotesten het afgelopen jaar zoveel teweeg zouden brengen in Nederland. Ook zei ze verheugd te zijn dat de minister de voermaatregel terug had moeten trekken. „Nu hebben we bloed geroken.” Ze haalde Frans Timmermans aan die gezegd heeft dat er te veel boeren in Europa zijn. „Maar wij zijn het probleem niet en het ook nooit geweest. Voedselzekerheid is een belangrijk thema en zeker tijdens de coronacrisis.” Van Keimpema merkte verder op dat de Europese normen niet moeten worden ondermijnd door import uit derde landen. „Dat kan alleen als landbouwproducten zijn uitgesloten van vrijhandelsovereenkomsten.”

Volgens EMB-voorzitter Erwin Schöpges produceren de Europese melkveehouders voor een markt die er niet is. „We produceren voor een markt buiten Europa die we tegen dumpprijzen hoe dan ook willen veroveren. Buiten de landbouw produceert geen ondernemer een product dat niemand wil hebben en dat onder de kostprijs moet worden verkocht.” Hij gaf aan dat Europese melkveehouders zeker bereid zijn bij te dragen aan een beter milieu en dierenwelzijn, maar dat de sociale en economische aspecten voor een gezonde toekomstige landbouw daarbij wel in overweging moeten worden genomen.

Ook de Farmers Defence Force was in Duitsland aanwezig, ook al omdat secretaris/woordvoerder Sieta van Keimpema aanwezig was. „We zijn hier, omdat we ons als boeren beter moeten verenigen. Zo kunnen we in de toekomst een vuist vormen tegen Brussel”, aldus voorman Mark van den Oever, die aangaf dat er inmiddels ook een Duitse FDF is opgestart. Hoewel hij stelde vooral aanwezig te zijn om solidariteit te tonen en verbindingen te leggen, beklom hij even later toch het podium om zijn toehoorders kort in het Duits toe te spreken.