Fotoserie: Daglichtstraat en veel voerbaklengte in nieuwe grootouderdierenstal

Twee verduisterbare daglichtstraten, maar liefst 16 centimeter voerbaklengte per hen en een brandmeldingsysteem zijn de meest opvallende dingen in de nieuwe grootouderdierenstal van de familie Tolhoek in Dalfsen (OV). „Bij vleeskuikenouderdieren wordt daglicht steeds vaker toegepast”, motiveert Jaap Tolhoek.

Zoontje Guus, Jaap, zijn vader Kees en moeder Tineke Tolhoek in hun nieuwe grootouderdierenstal. Waar de beunhoogte in hun beide bestaande stallen 50 centimeter is, koos Tolhoek in de nieuwe stal voor het eerst voor een put waardoor de opstaphoogte naar de beun slechts 20 centimeter bedraagt. „We hopen dat we dankzij de lage opstap minder grondeieren hebben in onze nieuwe stal”, motiveert vader Kees. In de beide andere stallen lag het percentage grondeieren rond de 2 procent. „We hopen met de lage beun duidelijk onder dit niveau te komen.” Zeker in het begin van de legperiode raapte Tolhoek zeer consequent grondeieren.

De beunhoogte is 20 centimeter en de put is 63 centimeter diep. „In beide bestaande stallen kunnen we onder de beun van 50 centimeter alle mest van de ronde kwijt. Normaal moeten de dieren op de beun vliegen. Dan valt al veel strooisel in de scharrelruimte. Nu ze op de beun springen, nemen ze tijdens het springen strooisel mee. Bovendien komt er tijdens het scharrelen strooisel in de put terecht”, verklaart zoon Jaap Tolhoek. Een put van een meter diep vond de familie echter te gortig. „We kiezen voor een put omdat veel vleeskuikenouderdierenhouders hiervoor kiezen om het aantal grondeieren te beperken. Een collega vleeskuikengrootouderdierenhouder is echter niet zo enthousiast over een put van een meter diep. Bij hem is het klimaat in de stal niet optimaal en de diepe put is daar debet aan volgens hem”, zegt Jaap.

De nieuwe stal van 28 bij 100 meter binnenwerk, waarvan 28 bij 93 meter dierverblijf is, staat op de plek van twee oude smallere stallen naast de twee bestaande stallen uit 2009 en 2004.

Tolhoek koos in overleg met fokbedrijf Aviagen, voor wie ze de grootouderdieren houden, voor een daglichtstraat. „Bij vleeskuikenouderdieren wordt daglicht steeds vaker toegepast. We weten ook niet wat toekomst brengt op basis van dierwelzijn. Bovendien is het door het daglicht mooi helder in de stal en voldoet de stal aan de Maatlat Duurzame Veehouderij (MDV)”, verklaart Jaap Tolhoek.

Met een zeil kan Tolhoek de daglichtstraat verduisteren. De airconditioning van de eierbewaarplaats liet Tolhoek in dezelfde kleur groen spuiten als de damwandpanelen.

De familie liet een branddetectiesysteem van Elotec installeren. De installatie van een branddetectiesysteem was een eis van de verzekering.

Het systeem wordt al meer dan 30 jaar toegepast in Noorwegen. „Het branddetectiesysteem checkt continue de aanwezigheid van rookdeeltjes. Bij aanwezigheid van rookdeeltjes gaat er een alarm naar onze mobiele telefoon en krijgen we een melding waar in de stal. Het idee erachter is dat we een kortsluiting of kleine brand direct kunnen blussen zodat er geen grote stalbrand plaatsvindt”, zegt Jaap.

Ze kozen voor een oplierbaar kettingvoersysteem met maar liefst 16 centimeter voerbaklengte per hen. „We willen dat alle hennen tegelijk kunnen vreten. Niet dat dominante hennen andere hennen wegdrukken en we achterblijvers krijgen", motiveert Jaap. De pluimveehouders kozen het Matrix hanenvoergootsysteem van VDL Agrotech. Onder elke blauwe doseercup komt een hoopje voer te liggen. Vervolgens gaat de voergoot omlaag. „Alle hanen kunnen zo tegelijk vreten”, zegt Jaap. In hun beide bestaande stallen werken ze met voerpannen voor hanen. Daarover zijn ze ook tevreden maar volgens hun gevoel werkt het hanenvoergootsysteem nog prettiger. Daarnaast kozen ze voor luchtinlaatventielen met lamellen van Fancom, die zijn ontwikkeld voor stallen met legnesten, kooien of andere obstakels die de luchtstroom kunnen verstoren. Om obstakels in de stal te ontwijken, kan Tolhoek de richting van de inkomende lucht sturen aan de hand van een viertal lamellen, die onafhankelijk van elkaar in een bepaalde stand kunnen worden gezet.

Nokventilatoren regelen de minimumventilatie in de stal. Evenals in al hun andere stallen werken ze met houten roosters. De rooster hergebruikten ze uit hun gesloopte stallen. Ze spuiten de roosters voor iedere ronde in met bruinoleum. Zoon Jaap doet dat met een rugspuit. Vader prefereert houten roosters boven kunststof roosters. „Vogelmijten hebben meer schuilplekken onder kunststof roosters. Ook denk ik dat kunststof roosters eerder stuk gaan. Veel van deze roosters gebruik ik al sinds 1982.”

Achter in de qua kipruimte 93 meter lange stal hangen acht ventilatoren die op warme dagen automatisch inschakelen.

Op tropisch warme zomerdagen kan de familie de nevelkoeling erbij inschakelen. „In onze andere stallen werken we ook met nevelkoeling. We kunnen niet meer zonder koeling door de extreem hete zomers van de afgelopen twee jaar”, motiveert zoon Jaap.

De familie gaat werken met mestbeluchting onder de beun via een warmtewisselaar.

De beluchtingsbuizen hangen onder de beun (zie foto) en onder het legnest. „De eerste paar meter mest beluchting we met een buis die onder het legnest hangt”, vertelt Jaap.

Buiten de stal hangt een CV-installatie die de familie gebruikt om de stal op te warmen voodat de dieren arriveren en voor het ontsmetten. Ook gebruikt de familie propaangaskachels voor het opwarmen van de stallen. „Formaline werkt het beste als de stal voor die tijd opgewarmd is”, motiveert vader.

De familie werkt met propaangas. „Toen we in 1982 dit voormalig kalverbedrijf kochten en ombouwden voor grootouderdieren was propaangas de goedkoopste optie. We gebruiken namelijk relatief weinig gas. Alleen voor het opwarmen van de stallen voor het ontsmetten en voordat de dieren arriveren, hebben we gas nodig”, legt vader Kees uit.

De poten van de voerhoppers staan op de verhoging van de legnesten. „De jongens van de loonwerker die hier de mest uit de stallen rijden, hebben altijd zo’n haast. Door de poten op de verhoging van de legnesten te zetten in plaats van in de mestput is de kans veel kleiner dat ze de poten met de bak van de shovel raken. Bovendien is het beter voor het metaal van de poten dat ze niet continue in de mest staan”, verklaart vader.

Tolhoek hergebruikte de bestaande gele drinknippellijnen uit beide gesloopte stallen en liet nieuwe drinknippellijnen installeren. Ze kozen voor stukken met dichte buizen zodat de hennen makkelijker naar het legnest kunnen lopen. Ze kozen evenals in hun beide andere stallen voor Van Gent legnesten omdat deze nesten goed bevallen. „We hebben voor het extra brede nest gekozen zodat we met twee rijen legnesten voldoende nestruimte hebben in de 28 meter brede stallen”, zegt vader.

Tolhoek kan de drinknippellijnen een paar keer per week doorspoelen. Hij liet afvoerslangen aan het eind van de drinknippellijnen maken.

Op voorspraak van Aviagen mengt Tolhoek via een automatisch doseersysteem een zuur toe aan het drinkwater, voor een optimale drinkwaterkwaliteit.

De familie koos voor ledverlichting. Deze is oplierbaar. „Na iedere ronde wassen we de lampenbollen. Daarom wilden we de verlichting oplierbaar hebben”, licht vader toe.

„Boven de eierband zit een borstel waardoor de veertjes op de eieren los gaan. Deze ventilator zuigt de veren dan van de eierband”, legt Jaap uit.

De familie koos voor een linnen eierband omdat ze hier goede ervaringen mee hebben. „Een kunststof eierband gaat veel eerder stuk of hol staan dan een linnenband”, zegt vader.

Met een lier kunnen ze de legnestkleppen allemaal tegelijk omhoog lieren. „Dat is ideaal voor de dagelijkse nestcontrole”, motiveert vader.

Een klem zorgt ervoor dat de nestmatten op het nestrooster blijven liggen en niet naar onderen op of onder de eierband glijden.

In de stal hangen twee van deze luxmeters waarmee Tolhoek tijdens de ronde de lichtsterkte kan meten. Ook hangen er dierwegers in de stal zodat Tolhoek het gewicht van de dieren in de gaten kan houden. Een steen zorgt ervoor dat de dierwegers recht blijven hangen en niet schommelen.

Onder de grote buitendeuren zit een deurdorpel. „De deurdorpel moet ervoor zorgen dat er geen muizen of ratten de stal in kunnen kruipen”, verklaart vader.

Alle erfbetreders moeten eerst douchen voordat ze de stallen betreden. De familie doucht zelf ook iedere keer voordat ze de stal betreden. Ze hebben twee doorloopdouches.

Bezoekers moeten de douche instructie van fokkerijbedrijf Aviagen volgen.

De familie kocht enkele jaren geleden een nieuwe inpakker van Prinzen. Deze hebben ze goed schoon gemaakt en in het nieuwe eierlokaal laten installeren.

De familie liet op voorspraak van Aviagen ook een eierweger installeren zodat ze de eieren op eigewicht kunnen selecteren.

Met camera’s kunnen de pluimveehouders de eierbanden in de gaten houden evenals het erf buiten

Buiten hangen een aantal camera’s. „Indien we aan het eieren afdraaien of in de stal aan het werk zijn, kunnen we niet zien wie er buiten is”, motiveert zoon Jaap.

In de eibewaarruimte hangt een airco. „De airco zorgt ervoor dat het in de eibewaarruimte altijd rond de 17 graden Celsius is. Een constante temperatuur is belangrijk voor de uitkomst van de broedeieren.”

In het eierlokaal bevindt zich ook de stalcomputer.

De stal uit 2004 bevindt zich naast de nieuwe stal. In deze stal werkt de familie met een Bridomatvoersysteem en voerpannen voor de hanen.

In de stal uit 2009 werkt de familie ook met een Bridomatvoersysteem en voerpannen voor de hanen. „We zijn op zich niet ontevreden over het Bridomatvoersysteem. Maar in de totale aanbieding paste de oplierbare sleepketting en VDL Matrix hanenvoersysteem beter. Het grote voordeel is dat onze leverancier ook alles kon installeren”, motiveert Jaap. „De vorige twee stallen hadden we alleen een leverancier en moesten we een ander bedrijf erbij betrekken voor de installatie. Dat werkt toch iets minder prettig”, vult vader aan. Deze stal biedt plaats aan 8.000 dieren. Waar in de andere twee stallen de hennenlijn zit, houdt Tolhoek hier de hanenlijn van de vleeskuikenouderdieren.

In beide andere stallen werkt de familie evenals in hun nieuwe stal ook met nokventilatie in combinatie met lengteventilatie. In beide oudere stallen zitten de ventilatoren in tegenstelling tot de nieuwe stal in de achterwand.

Het voormalige eierlokaal richtte Tolhoek in als hanenopvangstal die plaats biedt aan 800 jonge hanen. „We werken altijd met dezelfde opfokker. Hij fokt altijd hanen op voor ons en dezelfde andere grootouderdierenhouder en heeft dan altijd hanen over. De overgebleven hanen komen hier en laten we dan vier tot vijf weken in de hanenopvangstal zitten zodat ze kunnen wennen aan onze drinknippels en voersystemen. Wanneer de dieren rond de 42 weken zijn, plaatsen we de hanen bij.” De afgelopen jaren merkte vader Kees dat de dieren in zowel de hennenlijn als hanenlijn rustiger zijn geworden dan vroeger.

Het bedrijf van de familie ziet er met drie stallen naast elkaar fraai uit.

De familie liet ook een nieuwe kantine bouwen die tevens als kantoor dient.

Jaap (33) zijn vader Kees (64) en moeder Tineke (62) Tolhoek-de Beer houden in Dalfsen 35.000 grootouderdieren inclusief hanen in drie stallen. De familie bouwde nieuw in 2004 en 2009 en nam onlangs hun nieuwste stal in gebruik voor 17.000 grootouderdieren, inclusief hanen.

Benieuwd naar de werkwijze en het ondernemersverhaal van de familie Tolhoek, lees dan de reportage in vakblad Pluimveeweb van augustus. Het vakblad verschijnt donderdag 27 of vrijdag 28 augustus. Ontvangt u het vakblad Pluimveeweb nog niet? Vraag dan hier een gratis proefnummer aan. Wilt u een abonnement op vakblad Pluimveeweb? Klik dan hier.

Tekst: Tom Schotman

Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.

Beeld: Susan Rexwinkel

Dossier(s)

Dit artikel is onderdeel van de volgende dossiers:

Nieuwbouw vermeerderingsstal

Subcategorieën

Subcategorieën

Subcategorieën

Subcategorieën

Fotoserie: Daglichtstraat en veel voerbaklengte in nieuwe grootouderdierenstal

Tekst: Tom Schotman

Dossier(s)

Praat mee

Nieuwsbrief

Fotoserie: Daglichtstraat en veel voerbaklengte in nieuwe grootouderdierenstal

Tekst: Tom Schotman

Deel dit artikel

Dossier(s)

Praat mee

Nieuwsbrief