'Volledig ventileren via warmtewisselaars is economisch rond te rekenen'

Hij gaf vorige week een presentatie tijdens een webinar over hittestress bij leghennen van voerfabrikant AgruniekRijnvallei. Wat buitentemperaturen betreft was het vorig jaar een goede zomer om de ECO Units te testen volgens Van Wagenberg. „In stallen met ECO Units is het veel minder benauwd dan in stallen met bijvoorbeeld nevelkoeling. 29 graden met een relatieve luchtvochtigheid (RV) van 40 in een door ECO Units geventileerde stal voelt veel minder benauwd aan dan 29 graden met een RV van 80 in een stal met nevelkoeling.”

„In ECO Units voegen we geen vocht toe aan de koellucht. We sproeien water over de lamellen in de warmtewisselaar waardoor de inkomende lucht gekoeld wordt”, legt Van Wagenberg uit. Het water wordt continue hergebruikt, waardoor er geen water afgevoerd hoeft te worden.

Helft ventilatiecapaciteit nodig

Een leghennenhouder heeft maar de helft van de ventilatiecapaciteit nodig stelt de product manager. „In plaats van 7,2 kuub hoeft een leghennenhouder maar 3,6 kuub te installeren omdat we via de warmtewisselaars koelere lucht in de stal brengen.” Bij buitentemperaturen van 40 graden Celsius komt er via de luchtinlaatventielen lucht van 40 graden Celsius binnen. „In de ECO units hebben we vorig jaar buitenlucht van 41 en 42 graden Celsius terug gekoeld tot 25 graden Celsius. Die lucht brengen we via de ECO Units terug in de stal waardoor de staltemperatuur – door de aanwezigheid van leghennen – opliep tot 29 graden Celsius.”

Meerinvestering

Een deel van de pluimveehouders toont interesse in het nieuwe ventilatiesysteem maar hikt tegen de prijs aan. „In een bestaande stal is de investering in ECO Zero ongunstiger. Maar in een nieuwe biologische of vrije uitloop leghennenstal is het economisch interessant. Wat is de referentie? In een bestaande stal moet je ook een warmtewisselaar of ander emissiereducerend systeem bouwen. In een nieuwe stal bedraagt de meerinvestering 2 tot 4 euro per leghenplaats ten opzichte van een standaardstal. Doordat je continue – met de komende hete zomers in het vooruitzicht – een goed stalklimaat hebt, heb je geen terugval in voeropname en productie en geen verhoogde uitval. Ook in de winter biedt het voordelen omdat je stal niet of nauwelijks afkoelt ondanks het openen van de uitloopluiken. Hier spaar je veel voer mee. Dankzij deze voordelen kun je de meerinvestering terug verdienen”, stelt Van Wagenberg. Hij beaamt dat de investering met name interessant is voor biologische en vrije uitloop stallen gezien de hogere eierprijs voor die eieren. „Stel dat je in een volledig door ECO Units geventileerde stal gemiddeld 10 biologische eieren meer raapt per hen dan praat je over zo’n 1,50 euro extra per hen. Daarnaast kun je nog een paar gram voer per hen besparen. Bij twee van die koppels heb je de meerprijs er binnen twee ronden uit”, noemt Van Wagenberg een voorbeeld.

„Nevelkoeling is een goed systeem om mee te koelen in bestaande volièrestallen omdat het in Nederland vrijwel nooit tropisch warm is en water aan lucht toevoegen daardoor werkt. Maar in een nieuwe stal is de investering in ECO Units – met de steeds heter wordende zomers – zeker het overwegen waard. Zeker in biologische en vrije uitloop stallen”, benadrukt Van Wagenberg.

Geen dip meer

Momenteel worden drie leghennenstallen in Nederland volledig geventileerd met ECO Units en één vleeskuikenstal. „In de vleeskuikenstal zijn we nog proeven aan het doen. We willen kijken hoe het aankomende zomer loopt in die stal.” Voor leghennenstallen heeft Vencomatic Group het systeem zo doorontwikkeld dat het gereed is om de markt op te brengen. „De technische resultaten in de leghennenstallen zijn goed. Dit komt omdat de hennen geen dip meer kennen in voeropname of eierproductie na een hitteperiode en vanwege het warme en goede stalklimaat in najaar, winter en voorjaar.”

Via een bestaande warmtewisselaar kunnen pluimveehouders ook koelen wanneer ze het aanpassen. „De normale warmtewisselaars in vleeskuiken- en leghennenstallen zijn er niet op ingericht om lucht te koelen. Daarvoor moet er veel aanvoer van water zijn of recirculatie van water. Ombouwen van die warmtewisselaars om te koelen kan wel, maar het effect is niet zo groot omdat dit vaak een klein deel van de totale ventilatielucht betreft”, zei Van Wagenberg na een vraag van een deelnemer aan het webinar.

„Voor een biologische leghennenstal van 40.000 leghennen heb je zes Eco Units nodig van 2,5 meter breed en een capaciteit van 25.000 kuub. Dan praat je in totaal dus over een ventilatiecapaciteit van 150.000 kuub. Stel dat je gaat koelen met één warmtewisselaar met een capaciteit van 13.000 kuub dan heeft dit dus veel minder effect”, legt Van Wagenberg uit.