Ruim half miljard euro voor stikstofmaatregelen veehouderij
Voor boeren die willen blijven stelt de overheid de komende 10 jaar in totaal 172 miljoen euro beschikbaar. Dit geld wordt ingezet voor de innovatie en verduurzaming van stallen. Verder werkt het kabinet aan een omschakelfonds voor boeren die willen omschakelen naar kringlooplandbouw. Het kabinet stelt daarnaast 350 miljoen euro beschikbaar voor gerichte opkoop van veehouders rondom Natura 2000-gebieden die zelf aangeven te willen stoppen. Ook komt extra geld beschikbaar voor de sanering varkenshouderij om alle inschrijvers die aan de eisen voldoen te helpen hun bedrijf te beëindigen.
Minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) schrijft dit vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. Eerder deze week lekte het nieuws over de nieuwe maatregelen al uit via diverse media.
Coaches
In de brief kondigt de minister verder aan dat er coaches komen om boeren persoonlijk te ondersteunen bij het nemen van stikstofreducerende maatregelen. Het doel is een brongerichte aanpak, waarbij (stikstof)emissies worden voorkomen, bijvoorbeeld door het snel scheiden van mest en urine. De coaches gaan de boeren ook begeleiden naar de diverse innovatie- en opkoopregelingen. Ook organiseert het Rijk de komende maanden samen met provincies regiobijeenkomsten voor boeren om hen over de mogelijkheden te informeren.
Met de provincies heeft het kabinet afgesproken dat ongecontroleerde opkoop van veehouderijbedrijven wordt voorkomen. ‘Dat is een randvoorwaarde om extern salderen met veehouderijen binnenkort open te stellen’, aldus Schouten in de Kamerbrief. ‘Hierdoor blijft het platteland ook leefbaar. Kabinet en provincies kijken samen nog naar de bijbehorende randvoorwaarden.’
Dierrechten
Het kabinet heeft afgesproken dat vooralsnog van veehouderijen die worden opgekocht door de overheid (Rijk, provincies) de dierrechten worden ingenomen en komen te vervallen. Bij opkoop van veehouderijen door private partijen, in het kader van extern salderen, is er geen koppeling met de dierrechten en zijn deze dus vrij verhandelbaar.
Omschakelfonds en grondaankoop
Het kabinet werkt ook aan zogenoemd omschakelfonds voor boeren die willen extensiveren (minder intensieve landbouw, meer grondgebonden). Het fonds zal kringlooplandbouwprojecten financieren. De minister informeert de Tweede Kamer voor de zomer over de voortgang van het omschakelfonds.
Tevens zoekt het kabinet naar mogelijkheden om meer grond beschikbaar te maken voor de extensivering van de landbouw. Grond kan beschikbaar komen door boeren die stoppen of verplaatsen. Ook kijkt het Rijk naar de mogelijkheden om gronden van andere partijen (Staatsbosbeheer, Rijksvastgoedbeheer) in te zetten voor extensivering van de landbouwsector, mits dit niet ten koste gaat van bestaande natuur, zo schrijft Schouten in de Kamerbrief.
Verleasen latente ruimte
Het Rijk wil het zogenoemde ‘verleasen’ van latente ruimte in de vergunning mogelijk maken en nader uitwerken in overleg met provincies. Dat betekent dat een ondernemer of boer een deel van zijn niet-benutte stikstofruimte in zijn vergunning tegen een vergoeding tijdelijk beschikbaar mag stellen aan een initiatiefnemer van een project met een tijdelijke stikstofdepositie, bijvoorbeeld tijdens de aanleg van een (bouw)project. Dat maakt nieuwe (duurzame) activiteiten ook weer mogelijk. Iemand die een nieuw project wil beginnen en permanent depositieruimte nodig heeft, kan hier geen gebruik van maken.
Reactie Landbouwcollectief
Het Landbouw Collectief laat in een eerste reactie weten dat het verder uitkopen van veehouders om de stikstofuitstoot aan te pakken een draconische maatregel is. ‘Uitkopen van boeren zal weinig effect hebben op de verbetering van de depositie in de natuurgebieden’, stelt het Landbouw Collectief. Het collectief reageert hiermee op de plannen van het kabinet om boeren uit te kopen. Deze plannen zijn zojuist officieel bekendgemaakt. Het Landbouw Collectief wil hierover ook in overleg treden met de provincies, verenigd in het IPO.
