Duurzaamheid verkopen wordt nieuwste uitdaging

Dat vroeg Petro Boon, directeur inkoop bij Gebr. Van Beek Group, zich af in de discussie leg op de Pluimveeweb Jaarspecial. Vertellen wat je doet en waarom is daarom heel belangrijk. Daar is voor de sector nog winst te behalen door bijvoorbeeld aan te sluiten bij lopende succesvolle initiatieven zoals Blij met een Ei en de mmmEggies.

Kansen op gebied van duurzaamheid zijn bijvoorbeeld labelen op basis van keurmerken of complete transparantie op basis van blockchain. Op kostprijs gaat de Nederlandse pluimveesector de slag verliezen van landen als Polen en Hongarije.

Welk ei produceren?
Het nationaal aandeel scharreleieren, nu circa 60 procent zal verder dalen en de segmenten vrije uitloop en biologisch zullen nog licht stijgen. De carbon footprint wordt steeds belangrijker. Voorlopig lijkt er ook ruimte te blijven voor pluimveehouders die vooral mikken op de industrie. „Kooi is een eindig verhaal. Als ik als pluimveehouder nu kooieieren produceer, zou ik het systeem zeker niet voortijdig afschrijven,” zei Petro Boon. Er is nu een overaanbod aan biologische eieren, eieren met de meeste emotie.

Petro gaf advies vooral te kijken naar de ontwikkelingen in Duitsland. „We zullen vooral de klanten in Duitsland goed moeten bedienen en inspelen op hun wensen. Er eten meer Duitsers Nederlandse eieren dan Nederlanders. Hun zelfvoorzieningsgraad is lager dan 100 procent dus import is nodig. Als wij inspelen op de Duitse wensen, stellen we een groot deel van onze verkoop veilig. De praktijk heeft geleerd dat Nederlandse pluimveehouders de Duitse eisen, zoals VLOG en onbehandelde snavels, zeer snel konden inwilligen.”

Overvloed aan eisen en keurmerken
De meeste legpluimveehouders kiezen voor maximale flexibiliteit. Ze proberen het bedrijf zo in te richten dat ze kunnen inspelen op vraag per eiersegment door te voldoen aan IKB, KAT, VLOG, Planetproof en/of BLK. Dat heeft consequenties voor de bedrijfsvoering, kosten en administratieve lasten en levert dikwijls dubbel werk op. Deze flexibiliteit maakt het voor de eierhandel, de logistieke handelspartner, makkelijker om in te spelen op ontwikkelingen. Het blijft echter uitdagend om de meerkosten ook vertaald te zien in een meerprijs. Niet onderschat moet worden dat Beter Leven Keurmerk de binnenlandse markt beschermt tegen goedkope import.

Onderscheiden
Samenwerken op het gebied van eierafzet is mogelijk. „Niet alle pluimveehouders zijn hetzelfde en niet alle eierprijzen zijn gelijk; een biologisch ei is in de zomer veel minder waard dan in de winter”, zei Petro Boon. Hij benadrukte dat de eierhandel belang heeft bij het voortbestaan van pluimveehouders.

De eiermarkt is een verdeel- en heersmarkt waarbij jaarlijks het prijsniveau voor contracten vooral wordt bepaald door de eerste overeenkomst tussen handel en retail. We kunnen klagen over de inkooppositie van de retail, maar dat heeft weinig zin. Ze zijn klant, je bedient ze of je loopt hun deur voorbij. „Alle eieren op een hoop en die verdelen werkt niet. Ook niet op basis van contracten gebaseerd op kostprijs plus berekening. De markt blijft een spel van vraag en aanbod,” zegt Frans van den Brink, van Kanstruct Bedrijfsadvies.

Differentiatie in eierstromen
Legpluimveehouders vragen zich af of de eierhandel niet nog veel meer kan differentiëren in eierstromen, met maatwerk per afnemer. Dat blijkt lastig omdat er al veel eierstromen zijn zoals kooi, scharrel, uitloop, bio en diverse labels zoals IKB, KAT en BLK. Nog meer eierstromen maakt het complex en dat werkt kostenverhogend. Elke soort moet elke dag te leveren zijn om de dagelijkse orders te kunnen voorzien. Volgens Petro Boon is de legpluimveehouderij al sterk gedifferentieerd in haar aanbod. Nationale prijsafspraken zijn verboden op basis van kartelwetgeving, zowel bij inkoop als verkoop.

Samenwerken
Wellicht liggen er kansen om samen te werken, zonder het zelfstandig ondernemerschap te verliezen. Alrik Visscher, legpluimveehouder in Dalfsen, ziet daar kansen in „Als pluimveehouder heb je elk je eigen eilandje, wat je kwetsbaar maakt. Daarbij is een pluimveebedrijf meer dan eierafzet. Door intensievere samen werking kan er sneller kennis worden gedeeld, bijvoorbeeld over marktomstandigheden, diergezondheid, techniek en of implementatie van nieuwe regels. Zo bundelen we de gezamenlijke kennis waardoor de individuele ondernemer beter strategische keuzes kan maken. De afzetmarkt geleid door allerlei keurmerken en certificaten zal niet veranderen, maar wij zouden er wel slimmer mee kunnen omgaan.”