Fotoserie: Sleepketting voor hanen in nieuwe vermeerderingsstal

Een sleepketting voor hanen, extra vulvijzels en enorm veel inhoud zijn de meest opvallende zaken in de nieuwe vleeskuikenouderdierenstal van Jeroen Kemper in Ambt Delden (OV). „Voeren wordt vaak onderschat. Ik vind het cruciaal dat het voer van zowel de hennen als hanen snel verdeeld is. Binnen één minuut en dertig seconden kunnen alle hennen en hanen in de nieuwe stal vreten”, zegt Jeroen Kemper. Dat de sleepketting minder ruimte in beslag neemt dan voerpannen voor hanen, speelde ook mee. „Dan is er meer ruimte voor de hanen om te paren.”

Om meer ruimte te creëren voor de hanen om te paren, koos Kemper in zijn nieuwe stal als één van de eerste vermeerderaars in Nederland voor een sleepketting hanenvoersysteem.

Het nieuwe hanenvoersysteem bestaat uit een bredere voergoot met daarin een volledig circuit zodat de hanen snel tegelijk kunnen vreten.

Via een hopper in het midden gaat het voer in twee richtingen en wordt het snel verspreid. Dit vermindert stress bij de hanen want ze kunnen heel snel allemaal tegelijk eten. De ketting en stalen voergoot stimuleert natuurlijke slijtage van de snavels en is gunstig voor hanen met onbehandelde snavels.

Kemper heeft in de stal van 100 meter lengte 2 voercircuits van elk 45 meter. Op een kwart en driekwart van de stal staan de voerhoppers met dagvoorraad. Dankzij de extra vulvijzels en dikke vulpijpen is het voer binnen 1 minuut en dertig seconden verdeeld. „Vaak wordt het voeren onderschat. Ik vind het heel belangrijk dat zowel de hennen als de hanen snel kunnen vreten", zegt Kemper. Zowel het hanen- als hennenvoersyteem loopt 36 meter per minuut. Het advies van zijn fokkerij-organisatie is binnen drie minuten voer bij alle hennen en hanen te hebben. Om voorbereid te zijn op veranderende foklijnen dacht Kemper hoe sneller hoe beter. Ook koos hij voor ruim voldoende voerbaklengte. Iedere hen heeft 17 centimeter voerbaklengte; 12,5 centimeter is de norm. „Door de ruime voerbaklengte kunnen alle hennen tegelijk vreten en verdringen ze elkaar niet bij de voergoot. Dat is een belangrijke voorwaarde voor een uniform koppel.” De vermeerderaar is geen voorstander van voerpannen. „Als je een stal met voerpannen ziet, zie je alleen voerpannen en geen hennen en hanen.”

Jeroen Kemper (46) houdt in Ambt Delden (OV) in twee even grote stallen 36.000 vleeskuikenouderdieren inclusief hanen. Zijn vader Bernard startte het bedrijf in 1970 en breidde zijn bedrijf nadien uit. Inmiddels zijn alle drie oude stallen gesloopt. Kemper bouwde in 2010 nieuw en neemt maandag 9 december een nieuwe stal in gebruik nadat hij twee oude sloopte. Kemper verzorgt de dieren zelf. Zijn vader Bernard (82) helpt bijna iedere dag met eieren afdraaien. Zijn vrouw Esther ter Haar werkt buitenshuis.

Dankzij een muurplaathoogte van 4 meter en nokhoogte van 7 meter heeft de nieuwe stal enorm veel inhoud. De stal is qua grootte een kopie van zijn stal uit 2010. „Mijn beide stallen hebben veel inhoud waardoor het stalklimaat stabieler is”, vertelt Kemper. Vooral in de zomer ervaart hij de voordelen hiervan. „In mijn stal uit 2010 heb ik nog nooit extra uitval gehad als gevolg van hitte. Door de ruime inhoud wordt het er niet zo snel warm als in een smallere lage stal.” Daarbij had hij het voordeel dat hij sinds januari dit jaar geen dieren had zitten.

Kemper koos ook in zijn nieuwe stal voor nevelkoeling. Dit biedt op extreme warme zomerdagen ook grote voordelen. „Dankzij de nevelkoeling daalt de staltemperatuur zo’n 5 graden Celsius ten opzichte van de buitentemperatuur. Met nevelkoeling werkte ik in mijn oude stallen niet. Naast de inhoud is de nevelkoeling minstens net zo belangrijk op de staltemperatuur aangenaam te houden op extreem hete zomerdagen”, benadrukt hij.

Kemper koos voor daglicht en ledverlichting. Dankzij het daglicht voldoet de stal aan de Maatlat Duurzame Veehouderij (MDV). „Door het daglicht is het mooi helder in de stal. In 2010 was het gebruik van daglicht niet gebruikelijk. Achteraf gezien had ik in die stal ook wel daglicht willen hebben.”

In zijn stal uit 2010 werkt Kemper met hoogfrequente TL-verlichting. In beide stallen van Kemper is het opvallend helder. „In mijn stal uit 2010 is de lichtintensiteit overal op de beun en in de scharrelruimte 60 lux. Ik heb toen de TL-bakken korter op elkaar laten hangen om aan die 60 lux te komen.” In zijn nieuwste stal is de lichtintensiteit met 77 lux zelf nog hoger. Hoewel de TL-verlichting goed bevalt, koos hij nu voor ledverlichting vanwege het lagere energieverbruik en omdat hij ook daarvan de lichtverdeling mooi vindt.

De winddrukkappen van Kemper zijn opklapbaar. „Stel dat de dieren een keer salmonella of een andere besmettelijke dierziekte krijgen dan wil ik de winddrukkappen en luchtinlaatventielen helemaal schoon kunnen spuiten. Dat kan nu veel eenvoudiger dan wanneer je alle schroeven van winddrukkappen los moet draaien. Bovendien wil ik de winddrukkappen bijvoorbeeld iedere vijf jaar helemaal schoon laten spuiten voor een betere hygiëne.”

Vooraan in de nok van de stal op een zolder staat een warmtewisselaar voor de mestbeluchting onder de mestbanden. Op advies van Kemper plaatse fabrikant Plettenburg vijf grote sproeiers verdeeld in vier aparte secties. „Ik wil dagelijks iedere sproeier achter elkaar een kwartier aan zetten. Met maar liefst 4 bar druk wordt dan dagelijks het filterpakket schoon gespoten. Hopelijk blijft het pakket zo schoon.” Ook in zijn andere stal werkt hij met een warmtewisselaar. „Schoonmaken van de wisselaar is veel werk. Hopelijk kan ik dankzij de sproeiers de wisselaar na de ronde beter reinigen.” Kemper liet de wisselaar bewust in de nok plaatsen. „Als ik de wisselaar tussen beide stallen had gezet, kan ik niet meer bij de silo’s. En naast de stal wil ik een rijpad houden.”

Een zogeheten hydrofoorpomp brengt de waterdruk op 4 bar.

Kemper heeft ook een reservevat voor water voor in de zomer. „Zomers op hete dagen sproeien veel mensen hun tuin en is de waterdruk een stuk lager. Dan heb ik een reservevat nodig voor de nevelkoeling en om met 4 bar druk de warmtewisselaar te sproeien.”

Iedere koppel plaatst Kemper een nieuwe luchtslang voor de mestbeluchting onder de beun.

De vermeerderaar liet apart haken maken om de luchtslang te bevestigen.

In het begin gebruikt Kemper de warmtewisselaar om de stal om te warmen. „In het buizenstelsel zit een klep. Als ik die omzet komt er lucht uit de pijp in de nok van de stal (zie foto) in plaats van in de luchtslangen.”

Onder iedere silo zitten twee afvoervijzels. „Een bredere trechter zorgt voor minder ontmenging. Sommige collega’s kiezen voor een vlakbodemsilo. Daar zit veel techniek in, dat allemaal stuk kan gaan. Twee vijzels is minder storingsgevoelig”, motiveert de vermeerderaar zijn keuze.

Tussen beide silo’s staat één weger in een apart hokje. Kemper plaatste ook een hanenvoersilo. „Ik heb de hanen nog nooit apart voer gegeven. Ik ga nu ervaren of dit voordelen biedt.”

Tussen beide stallen staat ook het aggregaat. „Ik moet nog een overkapping boven het aggregaat maken. Daar is het nog niet van gekomen.”

Voor in de stal staat één heater om de stal voordat de hennen arriveren op temperatuur te brengen. „Eén heater is genoeg. Binnen een paar uur is de stal op temperatuur.”

De vermeerderaar koos net als in zijn andere stal voor een Hotraco pluimveecomputer.

Kemper koos net als in zijn andere stal voor lengteventilatie. In de achterwand zitten tien ventilatoren waarvan drie regelbare. Voor de eerste regelbare ventilator zit een meetwaaier. „De ventilatiecapaciteit is ruim. Ik heb zomers liever een ventilator extra voor het geval er een keer één stuk gaat.”

Achter de stallen liet Kemper een nieuwe betonplaat storten.

In geval van nood kan de vermeerderaar met een handlier de luchtinlaatventielen openen.

De legnestkleppen zitten met een scharnier vast. Dat is nieuw zodat de schoonmaakploeg de legnesten sneller kan schoon spuiten zonder dan alle legnestkleppen eraf gehaald moeten worden.

Met een hoekijzer zitten de twee hoppers stevig aan elkaar vast. Kemper hergebruikte zijn drinktorens. „Die drinktorens functioneren nog goed. Die gaan niet snel kapot. Ik heb altijd prettig met drinktorens gewerkt. We hebben nooit met drinknippels gewerkt en ik heb ook niet overwogen om voor drinknippels te kiezen omdat ik de oude drinktorens wilde hergebruiken.”

De installateur maakte een stang tussen de voerlijnen zodat deze stevig aan elkaar vast zitten.

In de nok van de stal hangt een lorriestang. Een lorrie verlicht het werk. „Ik loop dagelijks al vaak genoeg door de beide stallen om grondeieren te rapen. Ik heb nu nog geen fysieke ongemakken. Dat wil ik graag tot mijn 65e zo houden.”

In het nieuwe eierlokaal staat de bestaande inpakker met een trolly loader die broedlades automatisch in een kar schuift. „Tot 29 weken leveren we de broedeieren op trays aan omdat onze broederij die niet inlegt maar aan een exporteur levert. De stapels eieren moet ik dan met de hand in een container zetten.”

De grondeieren was Kemper altijd voordat hij ze levert aan zijn broederij. De eierwasmachine moet nog worden geïnstalleerd.

Kemper koos voor een ruim eierbewaarlokaal voor het geval van calamiteiten. Zowel in het eierlokaal als eierbewaarlokaal is de vloer mooi glad en daardoor goed schoon te maken.

In de nieuwe stal zit evenals in de bestaande stal geen put. „Mijn vrouw en ik hebben geen kinderen. Ik heb waarschijnlijk geen opvolgers en ga het bedrijf op termijn verkopen. Een mogelijke opvolger kan er vleeskuikenouderdieren houden maar de beide stallen ook gebruiken als opslaghallen van 24 bij 100 meter. De verhoging waarop de legnesten staan is op de vloer gestort. Die kun je eenvoudig wegslopen.” De mest kan altijd net onder de beun blijven liggen. „De kippen pikken veel door de gaten heen in de mest. Dat is afleiding voor de kippen.”

De vermeerderaar houdt nu voor het eerst onbehandelde dieren. „Ik heb nog nooit pikstenen of luzerne geplaatst en ga ervan uit dat het nu ook niet nodig is. Dankzij een snelle voerverdeling houd je een koppel beter uniform. Indien ik hennen zie sabbelen aan staarten van andere hennen verlaag ik de lichtintensiteit.”

De vermeerderaar verving tijdens de leegstand alle onderpannen van zijn stal uit 2010 voor onderpannen met een metalen rand. Dankzij deze metalen rand wordt de hele snavel na verloop van tijd minder scherp. Hoewel hij nog nooit onbehandelde hennen hield, waren in alle pannen gaten gepikt.

Rechts naast de nieuwe stal laat Kemper momenteel een opslagloods bouwen.

Bulkwagenchauffeurs kunnen een rondje rijden voorlangs beide fraaie stallen, die aan elkaar gekoppeld zijn.

Benieuwd naar de werkwijze en het ondernemersverhaal van Kemper, lees dan de uitgebreide reportage in vakblad Pluimveeweb van vrijdag 31 januari. Ontvangt u het vakblad Pluimveeweb nog niet? Vraag dan hier een gratis proefnummer aan. Wilt u een abonnement op vakblad Pluimveeweb? Klik dan hier. Jeroen Kemper hield vrijdag 29 november een open dag op zijn bedrijf in Ambt Delden.

Tekst: Tom Schotman

Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.

Beeld: Susan Rexwinkel

Dossier(s)

Dit artikel is onderdeel van de volgende dossiers:

Nieuwbouw vermeerderingsstal

Subcategorieën

Subcategorieën

Subcategorieën

Subcategorieën

Fotoserie: Sleepketting voor hanen in nieuwe vermeerderingsstal

Tekst: Tom Schotman

Dossier(s)

Praat mee

Nieuwsbrief

Fotoserie: Sleepketting voor hanen in nieuwe vermeerderingsstal

Tekst: Tom Schotman

Deel dit artikel

Dossier(s)

Praat mee

Nieuwsbrief