NVP luidt de noodklok in stikstofdiscussie en roept op tot realiteitszin

Het natuurbeleid en het kabinetsbesluit van 4 oktober dreigen grote schade aan de Nederlandse economie toe te brengen. Den Haag wil eerst de boeren opofferen, maar wie zijn daarna aan de beurt, om uit de wurggreep van falend stikstof -en natuurbeleid te komen? En wat levert dat uiteindelijk op aan natuurwinst, vraagt de vakbond zich af. De NVP vat in Jip en Janneke taal de stikstofdiscussie samen in een persbericht van donderdag 17 oktober.

Wat is het doel van het natuurbeleid?

Stikstof verrijkt de bodem en maakt deze meer vruchtbaar, waardoor planten die het goed doen op voedselarme schrale grond, het verliezen van planten die het beter doen op voedselrijke grond. Het natuurbeleid is er op gericht om de planten die kunnen overleven op schrale gronden te beschermen, onder andere door regels te stellen aan de hoeveelheid stikstof. Het beschermen van soorten wordt ook wel aangeduid als streven naar biodiversiteit. Om dat te bereiken zijn de regels zo streng, je kunt je afvragen of het niet net is als ‘vis kweken in de woestijn’, het kan wel maar alleen tegen zeer hoge (maatschappelijke) kosten.

Waarom streven naar biodiversiteit?

Biodiversiteit is kortweg de verscheidenheid aan leven in een bepaald gebied. Biodiversiteit omvat alle soorten planten, dieren en micro-organismen, maar ook variatie binnen die soorten, de variatie aan leefgebieden en de interactie tussen soorten. De grote angst is dat het verdwijnen van plant -en diersoorten een bedreiging vormt voor het leven op aarde. In dat licht bezien is het ook wenselijk dat de dinosaurus en de wolf weer terugkeren in het ‘straatbeeld’.

Hoe nauwkeurig weten wat de staat van de natuur is?

Daarover bestaat veel onduidelijkheid.

Citaat uit advies commissie Remkes:
Het Adviescollege baseert zich daarnaast op gegevens die op dit moment voorhanden zijn, waar bij het Adviescollege opmerkt dat exacte gegevens over de huidige staat van instandhouding van habitattypen in de afzonderlijke Natura 2000-gebieden en de resultaten van bron- en herstelmaatregelen tot nu toe, niet volledig beschikbaar zijn.

Citaat uit advies commissie Remkes:
Volledigheidshalve wordt opgemerkt dat zich niet in alle Natura 2000-gebieden in Nederland stikstofgevoelige habitattypen bevinden. Niet alle habitattypen zijn in dezelfde mate gevoelig voor stikstof.

Is stikstof slecht?

Nee in de basis niet. De stikstof cyclus is cruciaal in onze voedselketen. Het is het begin van leven. Zonder stikstof groeit een plant niet en zonder planten is er geen dierlijk leven mogelijk. Stikstof is van groot belang voor onze eiwitbehoefte. Amerikaanse onderzoekers waarschuwen zelfs voor actief ingrijpen in de stikstofcyclus, zolang we niet exact weten hoe deze in elkaar steekt en wat de effecten op lange termijn zijn.

Hoeveel stikstof is toegestaan in de Nederlandse natuur?

Op dit moment, na het afschieten van de PAS wetgeving door de Raad van State, is geen enkele activiteit meer toegestaan zodra dat ook maar één gram extra stikstof in de natuur kan opleveren. Tot voorkort hanteerde Nederland een norm van maximaal 0,05 mol stikstof per hectare, een norm die 100-400 keer strenger is dan in omringende landen. Maar wat betekent 0,05 mol stikstof per hectare? Dat betekent dat u 0,0006 gram van een gangbare N-P-K kunstmest mag strooien op één vierkante meter natuur. Ter vergelijking: het standaard bemestingsadvies voor uw gazon luidt 40 gram per vierkante meter. Dat scheelt een factor 67.000.

Hoe nauwkeurig weten we hoeveel stikstof in de natuur komt?

Daarover bestaat veel onduidelijkheid.

Citaat 3 uit advies commissie Remkes:
De relaties tussen stikstofemissie, stikstofconcentratie in de lucht en stikstofdepositie zijn zeer complex. Deze relaties worden beïnvloed door onder andere klimatologische omstandigheden. Er zijn onvoldoende data, meetpunten en inzichten om dit goed te kunnen modelleren. Het AERIUS-model is een poging om de werkelijkheid te benaderen, maar is in belangrijke mate gebaseerd op aannames.

Wat betekent dit in de praktijk? Het rekenmodel is niet bedoeld om op lokaal niveau te bepalen hoeveel stikstof in de natuur komt. De berekende hoeveelheid stikstof, ook wel depositie genoemd, kan 50 tot 100 procent afwijken van de werkelijkheid.

Kan een boer zijn veestapel uitbreiden, waardoor de stikstofuitstoot toeneemt?

Nee dat kan niet zo maar. De Nederlandse veehouderij is volledig begrensd via een stelsel van productierechten. Dat betekent dat een veehouder alleen kan uitbreiden op zijn locatie, mits hij de productierechten van een stoppende collega koopt. Meestal gaat dat gepaard met voorwaarden van de overheid voor investering in verdere verduurzaming van het kopende veehouderijbedrijf. De dieraantallen zijn dus al jaren gelijk, in de melkveehouderij is zelfs sprake van krimp. In de varkenshouderij zal het dieraantal naar verwachting de komende jaren met 10 procent dalen, in verband met het vitaliseringsplan van de sector.

Is de stikstofuitstoot uit de veehouderij toegenomen?

Nee, de veehouderij -vooral varkens en pluimvee- heeft sinds 1990 de hoeveel ammoniak met bijna 70 procent verlaagd en daarmee jarenlang ruimte gecreëerd voor de rest van Nederland.

Wat betekent het kabinetsbesluit van 4 oktober?

Stel, je gaat samenwonen en je hebt een nieuwbouw huis gekocht. Woont er met z’n tweetjes. Verder heb je nog een vergunning gekregen (en betaald) voor de bouw van een garage.

De nationale regel uit het besluit van 4 oktober bepaalt dat niet benutte vergunning ruimte per direct van jou wordt afgenomen. Dus de garage mag je niet meer bouwen. De provinciale regel gaat nog iets verder. De niet benutte capaciteit wordt afgenomen. Dus van de drie slaapkamers die je in je woning hebt, mag je er twee niet meer gebruiken, ondanks dat je de woning voor eigen rekening legaal hebt gebouwd. Helaas voor jou is je dure woning ineens veel minder waard. Daarnaast wordt je nog eens meegedeeld dat je woning met een mooi uitzicht op een natuurgebied niet meer mag bewonen, want dat is slecht voor de natuur. Je stoot namelijk stikstof uit. Je huis is dus onbewoonbaar en waardeloos.

Het huis wordt dan wel door de overheid tegen een lage prijs opgekocht, maar je moet dan alle inboedel (meubels, auto, foto’s etc.) gratis achterlaten. En als je dat weigert wordt je onteigend. Behoor je tot de ‘gelukkigen’ wiens woning niet door de overheid wordt opgekocht, dan wordt je verplicht jouw woning op te knappen en te voorzien van de laatste technische snufjes. Wil je deze opgeknapte woning -zonder garage en de twee geconfisqueerde slaapkamers- ooit verkopen, dan moet je 30 procent van de grond en woning inleveren bij de overheid .

Is bovenstaande verzonnen?

Helaas is het voor een agrariër in Nederland wel de werkelijkheid als het beleid niet wordt aangepast. Dit is de reden waarom de agrariërs protesteren.