Het belang van het metabolisme van mineralen bij dierlijke productie
Het P- en vooral ook het Ca-metabolisme wordt nauwlettend gemonitord zodat de concentratie van deze mineralen in het bloed binnen welbepaalde normen blijven zodat negatieve effecten worden voorkomen. Deze monitoring vereist een vlotte en goed geregelde absorptie, inbouw en vrijstelling van P en Ca zodat op het juiste moment, op de juiste plaats een voldoende hoeveelheid van deze mineralen aanwezig is.
Wat er gebeurt als deze delicate balans verstoord wordt kunnen we illustreren met wat gebeurt bij oudere leghennen. Daar is de absorptie van Ca uit de darm en het verdere Ca-metabolisme vertraagd. Dit is de oorzaak van een verminderde schaalkwaliteit. Een ander voorbeeld is de verlengde worpduur bij de zeugen. Als de Ca-voorraad in de uterus tijdens de worp te laag is, verminderen de contracties en vertraagt het uitdrijven van de biggen waardoor bij grote worpen meer biggen sterven. Verstoring van het P-metabolisme, vooral door lage P-gehaltes, heeft ook een negatieve invloed op de beenderstabiliteit van het dier.
Hoe deze problemen te voorkomen is vergelijkbaar maar toch verschillend voor P en Ca. Omdat een overschot aan P mede oorzaak is van milieuproblemen wordt gestreefd naar een zo laag mogelijk P-gehalte in het voeder. Het is dan ook van belang om de beschikbaarheid van P maximaal te verhogen. Anderzijds lost meer Ca in het voeder de problemen niet op als het Ca-metabolisme verstoord is en de Ca-opname niet bevorderd wordt. Een manier om de absorptie van deze mineralen in de darm te verbeteren is door gebruik te maken van het vitamine D-metabolisme.
Vitamine D, en meer bepaald 1,25-dihydroxycholecalciferol (1,25(OH)2), zijn metabolisch actieve vorm, is van zeer groot belang voor het Ca-metabolisme en ook, zij het in iets mindere mate, voor het P-metabolisme. Vitamine D wordt gevormd in de huid of wordt opgenomen door toevoeging aan het voeder. Het wordt in de lever onmiddellijk omgezet in de opslagvorm 25-hydroxyvitamin D (25OH). Dit 25(OH) wordt vervolgens, in een nauw gereguleerde stap, naar de nieren getransporteerd en omgezet in 1,25(OH)2. Enkel 1,25(OH)2 is actief in het lichaam en regelt o.a. het Ca/P metabolisme.
Het is mogelijk om het Ca/P metabolisme te bevorderen door het ondersteunen van het Vitamine D metabolisme. Dit kan door het gebruik van 1,25(OH)2-glycoside welke in planten zoals de nachtschade “Solanum glaucophyllum” (foto) gevonden wordt. Toegevoegd als een gestandaardiseerd aanvullend diervoeder (Panbonis) kan het de werking van Vitamine D op een efficiënte en veilige manier ondersteunen en voor een goed uitgebalanceerd Ca/P-metabolisme zorgen.
Tekst: Daemeco