5 managementtips om hittestress tegen te gaan (Deel 2/2)

1. 's Nachts de ventilatie op de hoogste stand laten doorlopen

Wanneer het 's nachts resp. in de vroege ochtenduren wat afkoelt, moet er flink worden doorgelucht. Zo kan de temperatuur in de stal iets worden verlaagd, de dieren kunnen de opgehoopte warmte weer volledig aan de koudere lucht afgeven en bijkomen.

2. Dagelijks de toe- en afvoerlucht controleren

Alle ventilatieopeningen, ventilatoren en ventilatieschoorstenen moeten dagelijks op hun foutloze werking worden gecontroleerd. Stofafzettingen, bladeren en spinnenwebben voor de luchtinlaten kunnen de druk voor de ventilatoren verhogen en zodoende de ventilatieprestaties duidelijk verminderen.

3. Dagelijks het gewicht van de dieren controleren

In hete perioden is het heel normaal dat de dieren hun voeropname van doorgaans 130 gram verlagen tot slechts 120 gram. Dat leidt tot een lager eigewicht resp. licht verminderde legprestaties. Het wordt problematisch als de dieren afvallen. Dan kan het zo zijn dat de verlaagde legprestaties zelfs na de hittegolf niet meer verbeteren. Daarom is het van belang om het gewicht van de dieren in de gaten te houden om een gewichtsafname zo vroeg mogelijk tegen te gaan.

Door de inzet van dierweegschalen in de stal, kan een blik op de productiecomputer voldoende zijn om zekerheid te krijgen. Wanneer een tendens van lagere gewichten merkbaar is, bestaat de mogelijkheid om de hoofdvoedertijden te verplaatsen naar de vroege ochtenduren. Dan is het nog niet zo heet en hebben de dieren meer honger. Ook de samenstelling van het voer en de toediening van vitamines moet worden bekeken. Hiervoor kunt u advies inwinnen bij de vertegenwoordiger van het voer.

4. Dagelijks het waterverbruik controleren

Nu zullen we eens naar de wateropname kijken. Ook hier kan met een geschikte techniek de dagelijkse wateropname worden bepaald. Het waterverbruik ligt op hete dagen natuurlijk hoger. Er moet dus voldoende vers en verkoelend water beschikbaar worden gesteld. Het is daarom goed en zinvol om in een automatische spoelinstallatie te investeren. In stilstaand water vermenigvuldigen zich namelijk snel bacteriën en andere ziektekiemen.

Het waterverbruik bedraagt doorgaans ca. 200 ml/dier en dag. Wanneer dit duidelijk toeneemt, kan dat negatieve gevolgen hebben. Naast dat zij vaker met water spelen, kunnen de dieren ook te veel water drinken. Dat leidt tot bijna vloeibare ontlasting. Een water-voer-verhouding van 1: 1,8 is normaal. Bij hittestress kan deze waarde stijgen naar 1:4.

Spatwater resp. natte ontlasting met een drogestofgehalte van slechts 18% leidt echter tot vochtig strooisel en verhoogt hierdoor de ammoniakemissies en de algemene vochtigheid in de stal. Hier dient met een verhoogde luchtverversing te worden geprobeerd om de stal weer droog te krijgen.

5. Lichtprogramma aanpassen

De voer- en wateropname alsook de hoofdlegtijd kunnen tot op zekere hoogte via een aan de zomermaanden aangepast speciaal lichtprogramma worden gestuurd. Ook hier is door de inzet van geavanceerde besturingscomputers een vooruitziende omschakeling naar de vroege ochtenduren mogelijk.

Terugblik en conclusie

Terugblikkend op afgelopen zomer kan worden gesteld dat vooral in de nieuwere stallen alles redelijk goed is verlopen. Er was veelal wel sprake van hoge temperaturen, maar de relatieve luchtvochtigheid was laag. Mensen uit de praktijk die een tunnelventilatie inzetten, geven aan dat

"...de legprestaties weliswaar iets lager uitvielen en de stroomrekening twee keer zo hoog was. Maar wij hadden geen verhoogde verliezen en de dieren hebben deze periode goed doorstaan."

Om op de volgende zomer voorbereid te zijn, kan worden gesteld: elke graad telt! Denk tijdig na over wat u als veehouder kunt doen om ervoor te zorgen dat de volgende zomer ook voor uw legkippen een stressvrije periode wordt!

Meer tips over het omgaan met hittestress bij kippen? Lees dan ook deel 1 van deze serie.

Jörg Bohnes, Janett Peschel
Big Dutchman International GmbH
Gepubliceerd in de speciale DGS-uitgave 27/2019