Verbod op 'kipstuckjes' en 'vegaschnitzel' houdt gemoederen bezig
Europarlementariër Annie Schreijer noemt het op handen zijnde verbod ‘een goed besluit’. „Vlees is vlees en melk is melk”, schrijft zij op Twitter. Zij wijst daarbij op de misleiding van consumenten. „Die zouden kunnen denken dat nepvlees evenveel voedingswaarde heeft als authentiek vlees. De vegasector mag klanten niet meer om tuin leiden”, meent zij.
(Tekst loopt door onder de tweet)
Vegetariërs, veganisten en dierenrechtenactivisten verwijten de vleesindustrie een intensieve lobby te hebben gevoerd om vleesnamen als 'kipstuckjes' in de ban te doen. Europarlementariër Anja Hazekamp van de Partij voor de Dieren is bang dat mensen vegetarische producten straks moeilijker kunnen vinden in het supermarktschap. Bang voor een dalende vraag naar vleesvervangers is zij evenwel niet. „Een verbod op plantaardige steaks en vegetarische rookworsten zal de vraag ernaar niet stoppen", denkt zij.
Ook op Twitter wordt er volop gediscussieerd over #schnitzelgate. Zo vindt pescotariër (iemand die geen vlees, maar wel vis eet), Rob Binnendijk het ‘energieverspilling om nog weer opnieuw in te gaan op 'schnitzelgate geleuter’. „Doel zou zijn misleiding, maar daar is géén bewijs van, noch is er iemand bekend die dat zo ervaart. Binnendijk vindt dat, mocht het verbod doorgaan, er dan ook een einde moet komen aan productnamen als slavink, blinde vink, balkenbrij, boomstammetje en varkenshaas.
Wat zegt de wet?
De Europese wetgeving is duidelijk over misleiding. Het mag gewoon niet. Punt. „Promotie van een product mag geen onjuiste suggesties wekken. Dit gaat niet alleen om teksten, ook afbeeldingen kunnen ingrediënten suggereren die er helemaal niet inzitten”, schreef voedselfraude-expert Karen Gussow van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) onlangs op de website van de voedselautoriteit.
De NVWA geeft evenwel geen prioriteit aan het bestraffen van vleesnamen aan vegetarische producenten. „Onze prioriteit ligt bij voedselveiligheid." Meldingen over misleiding neemt de NVWA daarom niet direct in behandeling. Als op termijn blijkt dat veel meldingen hetzelfde onderwerp betreffen, kan de NVWA besluiten een onderzoek te starten of besluiten een melding mee te nemen in een lopend onderzoeksproject waarbij soortgelijke producten worden onderzocht.
Veganisten ook tegen vleesnamen
Opvallend is overigens dat uit een recent Amerikaans onderzoek bleek dat ook veel veganisten het maar niks vinden dat een plantaardig product genoemd wordt naar vlees. Bijna 60 procent van de veganisten gaf aan minder snel een vleesvrij product te kopen als het ‘burger’, ‘worst’ of ‘steak’ zou heten.
Boetes in Frankrijk
De poging om een verbod te krijgen op vleesnamen voor vegetarische of veganistische producten is niet nieuw. Kamerlid Jaco Geurts (CDA) zwengelde de discussie al aan in 2012 en twee jaar geleden begon de discussie ook in Duitsland. VVD-Kamerlid Helma Lodders blies de discussie daarop nieuw leven in Nederland. In november 2017 sommeerde de NVWA de Vegetarische Slager producten als ‘kipstuckjes’, ‘visvrije tonyn’ en ‘geroockte spekjes’ – op de website – te wijzigen. Uiteindelijk liep dit met een sisser af en mochten de namen op de website blijven.
In Frankrijk werd in april 2018 een verbod ingesteld op vleesnamen op nepvlees. Fabrikanten riskeren daar een boete die kunnen oplopen tot 300.000 euro.