'Scherper op hygiëne na uitbraak van vlekziekte'
De pluimveehoudster gaf dinsdag 19 maart een presentatie op het openingsevent van de Poultry Expo in Hardenberg (OV) over hun aanpak van risicomanagement. Mariska houdt samen met haar man Bert 58.000 vrije uitloophennen in twee stallen in het Drentse Odoornerveen.
Het zat familie Oving de afgelopen twee jaar niet bepaald mee. Hun bedrijf werd getroffen door de fipronilcrisis, dierenrechtenactivisten stonden voor de deur tijdens deze periode en één van hun twee stallen met vrije uitloophennen werd de ronde daarna ook nog getroffen door vlekziekte.
‘Dachten aan vogelgriep’
In oktober vorig jaar liep de uitval in één van hun twee stallen opeens op. „Het koppel deed het goed, maar opeens hadden we op één dag 166 dode hennen. Deze vonden we in de stal, de overdekte uitloop en in de uitloop”, blikt Oving terug.
De volgende dag liep de uitval op tot 180, daarna tot 200 en de dagen erna liep het nog meer op. Ondertussen was hun dierenarts op het bedrijf geweest. „We zagen Coli-achtige verschijnselen bij de hennen, maar door de forse toename van de uitval dachten we zelfs aan vogelgriep. Gelukkig bevestigde onze dierenarts al gauw dat het geen vogelgriep was.” De voer- en wateropname de dagen voor de uitbraak was gelijk. Dus zag de familie de uitbraak niet aankomen.
‘Uitbraak tot één stal beperkt’
Toen hun dierenarts bekendmaakte dat het vlekziekte was, gaf hij meteen aan dat het vrijwel onmogelijk was de ziekte beperkt te houden tot één stal. „Vroeg of laat zou de andere stal ook besmet raken, omdat vlekziekte zeer besmettelijk is.” De familie zette echter alles op alles om de uitbraak beperkt te houden. En dat lukte.
„Nadat we de eerste dag 166 dode hennen vonden, heb ik zoveel mogelijk de getroffen stal verzorgd en mijn man de andere. In iedere stal dragen we aparte laarzen en een overall. Mijn schoonvader heeft destijds veel geholpen met het afdraaien van de eieren. Dit omdat het slepen van de dode en zwakke dieren bijna de hele dag in beslag nam.”
Oorzaak uitbraak
Oving droeg destijds veelal handschoenen omdat de ziekte tot huiduitslag kan leiden bij een wondje op de huid. Vlekziekte is een zoönose; een bacterie die schadelijk is voor de mens. „Mijn man had een wondje op zijn hand. Die kreeg al snel uitslag en verdikking rondom de wond. Na een antibioticakuur van de huisarts was hij gelukkig snel verlost van de huiduitslag. Met huiduitslag na vlekziekte moet je niet te lang doorlopen. Het is van groot belang dat je zo snel mogelijk naar je huisarts gaat en de wetenschappelijke naam gebruikt. Je moet het niet onderschatten, want de bacterie kan op je hartklep slaan.”
De exacte oorzaak van de uitbraak bleef onbekend. Hun dierenarts vermoedt dat ongedierte de ziekte binnen heeft gesleept. „We mogen geen vergif meer gebruiken buiten de stal. Dat maakt ongediertebestrijding lastiger. Nu werken we met klemmen. Ook controleren we deze vaker als vroeger. Een uitbraak van vlekziekte willen we nooit meer meemaken.”
Scherper op hygiëne
Ook is de familie nog scherper op hygiëne. „We werkten in iedere stal al met een staleigen laarzen en een staleigen overall. Voor iedere stal lag al een ontsmettingsmat. Maar nu ligt er tussen beide stallen nog een extra ontsmettingsmat.”
De familie bouwde ondertussen een nieuw gebouw met een grotere eieropslag, voor de chauffeur een eigen ingang, schone werkruimte met robot en een hygiënesluis. „We verkopen eieren aan huis, in een stalletje aan de straat. Klanten kwamen snel het oude eierlokaal wel eens binnenwandelen, als ze meer eieren wilden of om een praatje te maken omdat wij daar aan het werk waren. Velen van hen kennen we al lang en vanaf het begin is dat zo geweest. En zo maakten we snel even een praatje. Tussen het oude eierlokaal en de stal waar de kippen zitten zat maar één deur. Nu hebben we een apart gebouw naast beide stallen. Bovendien kunnen klanten het eierlokaal niet meer zo binnenwandelen. Maar alleen nog via een aparte ingang naar binnen waar wij staan te werken.” De eieren zijn altijd te koop aan de straat in een stalletje.
In de uitloop heeft de familie twee sloten. „We hebben één sloot gedempt en gaan de andere sloot binnenkort dempen. Vooral zomers drinken er wel eens hennen uit de sloot en nemen ze een verkoelend modderbad. Maar in de sloot staat stilstaand water. Daar kunnen snel veel ongewenste bacteriën in groeien die ziektes bij de hennen kunnen veroorzaken. Daarom hebben we de sloot gedempt.”
Koppels vaccineren
Na de uitbraak laat de familie haar stallen tijdens de leegstand nat reinigen in plaats van droog en ontsmetten. „Door nat te reinigen spoel je veel meer ziektekiemen weg dan alleen bij droog reinigen.” Ook laat Oving de komende koppels vaccineren in de opfok. „Onze dierenarts raadt ons aan zeker de komende vijf koppels in de opfok te laten vaccineren tegen vlekziekte. Dat advies volgen we op omdat we een uitbraak van vlekziekte nooit meer mee willen maken. Gelukkig is de andere stal bespaard gebleven van vlekziekte. De kippen in die stal doen het nog steeds heel goed.”
