Dierenbescherming en Eyes on Animals willen strengere regelgeving bij hitte

Dat is de strekking van een petitie, waarmee de Dierenbescherming en Eyes on Animals de transporteurs, slachthuizen en minister Carola Schouten van Landbouw willen overtuigen dat de huidige maatregelen tekortschieten. Nieuwe regels moeten bovendien wettelijk vastgelegd worden, zodat niemand zich eraan kan onttrekken en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) ze, in tegenstelling tot nu, kan handhaven.

Confronterend

De Dierenbescherming tekent in een vandaag verschenen rapport - in samenwerking met en op basis van de inspecties door Eyes on Animals – op, dat vorig jaar tijdens de hete zomer naar schatting maar liefst 94 miljoen dieren werden vervoerd bij temperaturen die eigenlijk niet verantwoord zijn. Confronterende opnames van varkens die soms urenlang in de verzengende hitte moeten wachten op hun slacht, bevestigen dit beeld.

„Het afgelopen decennium hebben tropisch hete dagen tot afschuwelijke taferelen geleid van naar verkoeling snikkende dieren in oververhitte veewagens, wachtend in de brandende zon voor een slachthuis. Dat heeft tot de nodige commotie en publieke en politieke discussie geleid”, aldus de opstellers van het rapport ‘Op de bres tegen hittestress’. Het stuk gaat vandaag naar de minister, naar de Tweede Kamer en naar de veetransport- en slachterijsector.

Onacceptabele aantasting

Ook tijdens de dagen dat de temperatuur royaal boven de 30 graden uitkwam, draaiden de slachterijen nog op volle toeren en werden miljoenen dieren naar het slachthuis gebracht, zo blijkt uit het rapport. Vooral vleeskuikens, zo’n 15 miljoen, maar ook 55.000 runderen en 392.000 varkens hebben daardoor te maken gehad met een volgens de organisaties onacceptabele aantasting van hun welzijn.

„Amechtig hijgende dieren met het schuim op de wijd opengesperde bek die proberen verkoeling te zoeken en dieren die op het punt staan te overlijden door hittestress willen we de komende zomer niet meer zien”, stelt inspecteur Madelaine Looije van dierenbeschermingsorganisatie Eyes on Animals.

Protocol werkt niet

„Sinds 2016 bestaat weliswaar een hitteprotocol, maar dat blijkt in de praktijk niet te werken”, zegt Bert van den Berg van de Dierenbescherming, programmamanager veehouderij en auteur van het rapport over hittestress bij slachtvee. „Notabene de pluimveesector, die de meeste dieren vervoert, heeft zich niet aangesloten bij het nationale hitteplan”.

De vrijblijvendheid van de afspraken zorgde ervoor dat de sterfte onder pluimvee tijdens de hitte onverantwoord hoog was, stelt de Dierenbescherming. De NVWA grijpt in als de sterfte onder vleeskuikens boven de 1 procent uitkomt. Dat gebeurt gemiddeld twee keer per maand, volgens de Dierenbescherming. Tijdens hittedagen is dat fors hoger: tijdens de zomer van 2016 stond de teller binnen 11 bloedhete dagen al op dertien gevallen waarbij de sterfte boven de norm lag, beweert De Dierenbescherming.

In de zomer van 2018 bezocht Eyes on Animals vooral varkensslachthuizen, en constateerde daar dat de maatregelen uit het hitteprotocol, zoals minder varkens per wagen of het stoppen met transport zodra de temperatuur boven de 35 graden uitkomt, lang niet altijd werden nageleefd.

Concreet

Om herhaling van de ellende uit de recente hete zomers te voorkomen, komen de Dierenbescherming en Eyes on Animals met een reeks concrete voorstellen. Die starten bij een temperatuur van 21 graden Celsius, want dan beginnen dieren last te krijgen van de hitte. Allereerst dient het vee geladen te worden op koelere momenten van de dag en moet een lagere bezetting in de wagen worden aangehouden: 10 procent minder dieren bij 21 graden en 20 procent minder bij 25 graden. In het huidige hitteprotocol worden pas maatregelen genomen als de temperatuur minimaal vier achtereenvolgende dagen oploopt tot 27 graden of meer, en dat is volgens wetenschappelijke inzichten veel te laat.

Bij het slachthuis moeten wachtrijen worden vermeden door een goede planning van de aanvoer van dieren. Inspecteurs van de NVWA moeten bovendien in staat zijn beter toezicht uit te oefenen. Dat betekent voldoende menskracht, maar ook wettelijke verankering van de regels. In de slachthuizen zelf zou volgens het rapport tenslotte voldoende wachtruimte voor de dieren moeten zijn zodat dieren direct uitgeladen kunnen worden en ze niet in snikhete veewagens hoeven te wachten.