Vleeskuikens optimaal beschermen zonder groeivertraging

Tijdens kennissessies in het Dutch Poultry Expo Theater en op de stand van MSD Animal Health kregen vleeskuikenhouders inzichten in de nieuwste technieken en vaccins. „We enten al jaren kuikens via het drinkwater bijvoorbeeld tegen Gumboro maar toch zijn er ieder jaar nog uitbraken. We passen al jaren sprayvaccinatie toe tegen bijvoorbeeld NCD, nog altijd zien we rollende entreacties. Wat doen we dan fout? Is de manier van toediening verkeerd of niet goed uitgevoerd, de leeftijd waarop we enten niet optimaal of worden fouten gemaakt met de dosering”, vroeg Kristof Van Mullem, dierenarts MSD Animal Health zich af.

Vaccinatie op de broederij
In praktijk is het raken van alle kuikens bij een sprayenting moeilijk. Zeker bij langzaamgroeiende kuikens met een lagere bezetting en stallen met daglicht is het moeilijk om alle kuikens eenzelfde correcte dosis vaccin toe te dienen. Ook het correct uitvoeren van een drinkwaterenting is arbeidsintensief. „Als we kijken naar een zeer geschikt moment van enten komen we uit bij de broederij. Daar komt alles samen; broedeieren netjes gestapeld in broedlades, kuikens dicht bijeen in kratjes: de ideale omstandigheden voor het individueel toedienen van een vaccin”, zegt Kristof Van Mullen.

Op de stand stond een Vinovo-apparaat dat bebroede eieren tijdens het overleggen in het broedei ent. Elk ei wordt door middel van een kleine naald aangeprikt, waarna het vaccin in het amnion, het 'vruchtwater' wordt geïnjecteerd. Na elke prik wordt elk naaldje gespoeld en ontsmet. Het Vinovo-apparaat kan 35.000 tot 60.000 broedeieren per uur vaccineren, afhankelijk van het aantal eieren op een broedlade.

Vectorvaccin
Na veertien jaar onderzoek was in 2017 Innovax ND-IBD een wereldprimeur, een enkel vaccin tegen drie ziekten: Gumboro, NCD en Marek. Kristof: „Na jaren van onderzoek hebben we vaccins ontwikkeld voor toediening op de broederij.” Bij de zogenaamde vectorvaccins fungeert het vectorvirus als drager voor een stukje van andere virussen. Het dragervirus, in dit geval het Marekvirus, neemt de andere virussen op sleeptouw. Het dragervirus heeft geen negatief effect. „Het kan zelfs positief werken; bij langzaamgroeiende kuikens wordt wel eens Marek gevonden. Met deze enting zijn de kuikens automatisch tegen Marek beschermd.” De vectorvaccins zijn nu zover ontwikkeld dat het dragervirus meerdere andere virussen kan ‘meenemen’.

Gelijkmatige groeicurve
Groeicurves van met levende entstof gevaccineerde kuikens laten vaak een knik zien; de entreactie geeft groeivertraging en maakt de kuikens tijdelijk gevoeliger voor een secundaire infectie. Testen met vectorvaccinatie laten een gelijkmatige groeicurve zien. De kuikens ervaren geen stress of entreactie waardoor ze zonder groeivertraging en goed beschermd opgroeien. „Aanschaf van een in ovo entmachine is een forse investering voor een broederij, maar een logische stap om innovatief te blijven. Dat is in Nederland lastiger vanwege de verschillende schakels in de keten. Buitenlandse integraties kunnen kosten en baten makkelijk spreiden over de ganse keten, beslissen dan ook sneller om integraal op deze manier te gaan vaccineren”, legde Van Mullem uit.