'Ander ziektebeeld bij nieuwe variant Gumboro virus'
Veel zieke kippen of vleeskuikens die niet willen bewegen, stoppen met eten, ogen dicht, vieze kont, witte waterige diarree. Dat was altijd het stalbeeld bij het Gumboro virus bij een uitbraak in Nederland. De ziekte kent een korte incubatieperiode van drie tot vier dagen. Bij een uitbraak piekt de uitval in twee tot drie dagen en zag je in de stal witte waterige nierdiarree. Daarna daalt de uitval weer snel.
Het afgelopen jaar waren er in Nederland steeds minder uitbraken waar dit oude klinische beeld te zien was. Wel trof Molenaar tijdens secties vleeskuikens met een kleine bursa aan, waar hoogvirulent zogenoemd Infectious Bursal Disease Virus (IBDV) in werd gevonden, ook in ongevaccineerde koppels. Door middel van genetisch onderzoek werd vervolgens aangetoond dat het Gumboro virus in Nederland de laatste jaren veranderd is.
Ander ziektebeeld
„Het Gumboro virus in Nederland is veranderd. Het ziektebeeld ziet er anders uit”, concludeert Molenaar. „Zo gaat de nieuwe variant van de ziekte niet meer gepaard met acute hoge uitval.”
Er wordt echter rekening mee gehouden dat infecties met het virus gepaard gaan met een aantasting van de afweer, zoals dat ook in andere delen van de wereld met Gumboro gezien wordt. Wat de gevolgen zijn van de genetische veranderingen van het virus, weet Molenaar niet. Dat wil hij samen met zijn collega’s bij de GD de komende tijd onderzoeken. „Is het huidige virus minder ziekteverwekkend? Zijn de moderne vleeskuikens minder gevoelig? En hoe groot is de onderdrukking van de afweer (immuunsuppressie) die het vrius veroorzaakt? Momenteel is er nog veel onbekend, terwijl deze informatie van groot belang is voor de aanpak van de ziekte in Nederland”, zegt Molenaar.
„Een weloverwogen aanpak van de ziekte is belangrijk, want het is buitengewoon lastig het Gumboro virus definitief weg te krijgen en te houden uit een stal”, stelt Molenaar. „Wel weten we dat een goede schoonmaak helpt om de kans op infectie te verlagen en zo het risico te minimaliseren in de kritieke periode tussen het wegvallen van de maternale immuniteit en het opbouwen van bescherming door vaccinatie.”
Juiste entdatum
Molenaar raadt vleeskuikenhouders zowel bij reguliere als trager groeiende vleeskuikens aan om aan de hand van bloedonderzoek de juiste entdatum tegen Gumboro te bepalen. „Als je te vroeg ent is de effectiviteit van de enting minder omdat de zogeheten maternale antistoffen het kuiken als het ware beschermen tegen de vaccinstam. Als je te laat ent, dan is de gevoelige periode tussen het wegvallen van de maternale bescherming en het ontstaan van de bescherming door het vaccin onnodig groot.”
„Eerder bespraken we dat het virus veranderd is, maar ook de kuikens zijn de laatste jaren veranderd. Aan de ene kant groeien reguliere vleeskuikens nu sneller dan pakweg vijf of tien jaar geleden. Aan de andere kant is er nu een heel segment met juist trager groeiende vleeskuikens. Het blijkt dat de natuurlijke afname van de hoeveelheid maternale antistoffen in het bloed, verschilt tussen moderne reguliere en trager groeiende kuikens. Hier moet rekening mee gehouden worden bij het vaststellen van het enttijdstip.” Het bepalen van een optimaal entschema is op ieder pluimveebedrijf anders. Molenaar adviseert iedere vleeskuikenhouder met zijn of haar dierenarts te overleggen wat het ideale entschema op zijn of haar bedrijf is.
