Column: 'Sterrenstatus'

Het is weer bijna kerst en in diverse huizen hangt er een ster in huis en/of in de boom. Als je een vallende ster ziet, mag je een wens doen. Ooit was er zelfs een programma met de naam Sterren dansen op het ijs. Kortom: bij sterren denken we aan luxe, aan weelde, aan geluk.

Michelinsterren

In december zijn de sterren weer bekendgemaakt. De Michelinsterren wel te verstaan. Dit is een hele happening in het De La Mar Theater en n groot feest. Er schijnen in Nederland ongeveer 25.000 restaurants en andere eetgelegenheden te zijn en daarvan hebben er 106 een of meer sterren ontvangen. Om precies te zijn: 85 restaurants met n ster, 19 met twee sterren en slechts twee met drie sterren. Dat is dus eigenlijk helemaal niet veel.

Ik neem aan, helaas (nog) niet proefondervindelijk vastgesteld, dat het menu per ster steeds exclusiever en duurder wordt. En dat lijkt me ook mogelijk omdat deze restaurants met een klein aantal zijn en dus bijzonder. De restaurants zonder ster zullen proberen iets bijzonders te bieden door lokaal te zijn, n specialiteit te hebben, gezellig, goedkoop of anderszins. Sterker nog: ik verdenk alle restaurants er samen van om de sterren heel exclusief te houden zodat het een mooie uitstraling heeft voor de sector en dat degenen die een ster hebben er ook gewoon een boterham mee kunnen verdienen.

Varkenssterren

Net als restaurants streven ook steeds meer boeren naar sterren. De Beter Leven sterren wel te verstaan. Ik wacht al jaren op een feestelijke uitreiking in het De La Mar Theater en het bijbehorende grote feest.

Maar tot mijn verbazing las ik vorige maand in diverse artikelen dat er te veel varkens waren met n ster. Is de prijs van dat varken dan flink gestegen waardoor het zich uit de markt heeft geprezen? Is de consumentenvraag flink gedaald? Of is de oorzaak anders?

In diezelfde maand was ik op een bijeenkomst waar een man van Albert Heijn trots aan het vertellen was hoe geslaagd de omschakeling was verlopen naar n-ster-varkensvlees en dat ook in het kader van de vierkantsverwaarding de vleeswaren erin betrokken werden. Aansluitend mocht een varkensboer vertellen hoe trots hij hierop was. Hij vertelde dat hij zelfs al jaren de meerkosten geheel vergoed kreeg! Ik wilde vragen of zijn basisprijs dan echter ook toereikend was. Maar ik heb het maar niet gedaan, aangezien ik het antwoord eigenlijk zelf wel in kon vullen.

Eiersterren

En nu las ik enkele weken geleden dat Jumbo in 2017 zijn hele assortiment eieren gaat omschakelen naar minimaal n ster in het Beter Leven Keurmerk. Zou dit het dan gaan worden? Een grandioos onthaal van de deelnemende boeren in het De La Mar Theater en aansluitend het langverwachte grote feest?

Of zou het anders gaan lopen? Zullen nu veel boeren gestimuleerd worden om te gaan omschakelen naar n-ster-eieren? Wil nu iedere leverancier van Jumbo zelfstandig die hele vraag kunnen invullen? Zullen we dan binnen een jaar constateren dat er te veel n-ster-eieren zijn? Zullen we dan moeten constateren dat er geen verdienmodel zit in de n-ster-eieren? Ik ben benieuwd en laat me graag verrassen.

Kracht of crisis?

Wat ook zou kunnen, is gecontroleerde productie van n-, twee-, en drie-ster-eieren. Op dit moment zijn er te weinig drie-ster (lees biologische)-eieren, te weinig twee-ster (lees vrije uitloop)-eieren en nog maar beperkt n-ster-eieren. Kunst is om dat zo te houden! Een goede ketenregisseur is dan een voorwaarde. En in mijn ogen kan dat alleen vanuit de primaire producent zelf komen, mits ze gezamenlijk (durven) optrekken. Zorg dat er van de sterreneieren altijd een ei te kort is. Zorg dat je daar een (echt) goede prijs voor ontvangt. Als huidig producent van n-ster-eieren mogen ze niet beneden de 8 cent per stuk van het erf af.

Desnoods maak je als sterreneierenproducent een potje en van daaruit betaal je overige boeren een premie voor elk niet-geproduceerd sterrenei. Net zoals je geld krijgt voor niet-geproduceerde melk. Dat laatste is vanuit crisis, dat eerste kan (nu nog) vanuit kracht!

Och ja, en mocht het allemaal niet helpen, dan kunnen we nog altijd gewoon kijken naar Sterren dansen op het ijs. In het geval van de agrarische sector helaas wel glad ijs.