Datasharing brengt boer terug aan het roer

'Poultry production to be proud of driven by data' staat daarom centraal op de VIV Europe 2018 die van 20 t/m 22 juni plaatsvindt in Utrecht. Op het Kip van Oranje Innovatieplein wordt een breed palet aan mogelijkheden gepresenteerd. Kip van Oranje is een nieuw en onafhankelijk innovatieplatform voor de pluimveehouderij.

Het streven van Kip van Oranje is onder andere om leg- of vleespluimveehouders met innovatieve idee in contact te brengen met de juiste partners die hen verder kunnen helpen, legt initiatiefnemer Albert Hoekerswever uit. Een belangrijk principe van Kip van Oranje is dat de boer weer terug komt aan het roer, zegt hij. Wie zelf bijvoorbeeld een innovatief afzetidee ontwikkelt, loopt al gauw vast. Een boer heeft wel verstand van pluimvee houden, maar hoe schrijf je een goed marketingplan? Waar vind je een geschikte sparring partner die kan helpen bij het verkennen van de markt? Via Kip van Oranje brengen we de juiste personen met elkaar in contact, gewoon bij een bakkie koffie.

Nederland gidsland

Dit nieuwe platform krijgt een centrale plaats op de Vakbeurs Innovatieve Veehouderij 2018. Van de vijf hallen staat de eerste hal de entree volledig in het teken van Kip van Oranje. De VIV Europe 2018 richt zich namelijk op de trends en innovaties van de komende jaren, en dat sluit naadloos aan bij het Kip van Oranje-Innovatieplatform.

Nederland is voor de mondiale pluimveehouderij nog steeds een gidsland, zegt beursmanager Renate Wiendels van de VIV. Wereldwijd neemt de behoefte aan pluimveeproducten toe; in 2050 moeten er 9,7 miljard mensen worden gevoed. Ondertussen staat de pluimveehouderij in Nederland onder druk: het aantal pluimveehouders neemt af, de eisen op gebied van welzijn, diergezondheid en milieu stapelen zich op. Dat vraagt om een innovatieve benadering, gedreven door data.

Transparantie

Big data het verzamelen van data vanuit de hele keten en datasharing, het delen van die gegevens, zijn een belangrijke trend, observeert Wiendels. Mede ingegeven vanuit de maatschappij, waar de roep om openheid over zaken als dierenwelzijn, medicijngebruik en de CO2-voetafdruk groeit. Datasharing gaat de traditionele manier van werken in de pluimveesector revolutionair veranderen, stelt ze. Vanuit big data kun je door de hele keten heen benchmarkgegevens genereren. Via datasharing ontstaat er veel meer transparantie in de keten, waardoor automatisch ook de margeverdeling ter discussie komt. De boer krijgt een andere positie in de keten. Als je als pluimveehouder bijvoorbeeld maatregelen neemt om fijnstof te reduceren, moet je dan die kosten in je eentje dragen, of wordt dat verdeeld over de hele keten?

Eigenaarschap

Technisch is het delen van data in de keten tegenwoordig heel eenvoudig. Veel ondernemers zijn er echter huiverig voor, stellen Hoekerswever en Wiendels. Men is bang te worden afgerekend op fouten, bang voor claims. Begrijpelijk, maar dat is een nogal defensieve benadering waar je niet verder mee komt. Het gaat vooral om benchmarking en ontwikkeling: hoe doe ik het in vergelijking met collega's? Wat kun je van elkaar leren, hoe kunnen we het samen beter doen?

Belangrijk is wel dat de boer eigenaar blijft van zijn gegevens, en zelf kan beslissen over wie daar inzage in krijgt. En op zo'n manier dat het voor beide partijen meerwaarde oplevert. Hoekerswever: Een pluimveehouder wil bijvoorbeeld graag meer informatie over de voorgeschiedenis van zijn vleeskuikens. Als hij data kan uitwisselen met de vermeerderaar, kun je samen kijken naar verbeterpunten. Cruciaal is dus om die combinatie te vinden waarin het eigen belang wordt verbonden aan het gezamenlijke belang. Het delen van data moet leiden tot een vermenigvuldiging van resultaten. Op de VIV Europe 2018 komen verschillende datasystemen en initiatieven aan bod, zowel voor de vlees- als legsector.

De boer centraal

Net als Kip van Oranje wil ook de VIV dat de pluimveehouder weer centraal komt te staan. De periferie moet ten dienste staan van de boer, en niet andersom. Boeren zijn de eerste schakel in de keten, maar ze verdienen doorgaans het minst. Het uitknijpen van de producent is een destructief model, volgens beursmanager Wiendels. Als je de primaire sector uitkleedt, verdwijnt ook het innovatieve vermogen. Op de boerderij wordt van alles ontwikkeld, het is een farmlab. Daarom moet de pluimveeketen innovatieve ondernemers koesteren. Die zijn er genoeg. En Binnen Kip van Oranje krijgt de innovatieve ondernemer een podium en de regie over de ontwikkeling van zijn of haar idee, zodat het daadwerkelijk kan worden omgezet in een verdienmodel.

VIV Europe 2018: Jaarbeurs Utrecht, 20 22 juni.