De ziekte van Gumboro

Meestal stijgt de uitval gedurende 3 dagen om daarna weer af te nemen.Bij sectie kan een afwijkende bursa gezien worden evenals bloedingen in spieren en organen. Secundair worden de nieren aangetast door de diarree en het daarmee samenhangende vochtverlies. Het Gumboro virus zorgt ook voor een onderdrukking van de weerstand, hierdoor wordt een koppel gevoeliger voor allerlei andere infecties. Dit kan voor een verminderde groei en ontwikkeling zorgen, maar ook voor meer uitval in een later stadium of meer afkeur.

Goede hygiëne en vaccinatie

Het Gumboro virus kan zeer lang (meerdere rondes) in de omgeving overleven. Extra maatregelen in de leegstand kunnen de druk verminderen, hierbij valt te denken aan het ontvetten van de stal gevolgd door een goede ontsmetting. Ook ongedierte (knaagdieren, insecten) moet zo veel mogelijk bestreden worden om versleping of herinfectie te voorkomen.

Buiten een zeer goede hygiëne om insleep en verspreiding van het virus te voorkomen, kan ook een goede vaccinatie veel leed voorkomen. Vaccinatie kan in het ei plaatsvinden, op de broederij via injectie in het kuiken en via het drinkwater in de stal. In de opfok wordt het meeste de injectie op de broederij ingezet, bij vleeskuikens wordt meestal vaccinatie via het drinkwater toegepast. Bij vaccinatie via het drinkwater is het belangrijk om een juist vaccinatie management te hebben. Ook de datum van vaccinatie is bij Gumboro zeer belangrijk. Kuikens kunnen antistoffen tegen Gumboro meekrijgen via het ei. Wanneer deze maternale antistoffen nog in te hoge mate aanwezig zijn bij vaccinatie, kan de gehele vaccinatie geneutraliseerd worden en zal het koppel niet beschermd zijn. Wordt heel laat gevaccineerd, dan gaan de maternale antilichamen zo laag zijn dat een veldinfectie gemakkelijk kan toeslaan.

Wanneer op het juiste moment get wordt, duurt het een aantal dagen voordat de weerstandsreactie op de enting voldoende is om te beschermen tegen een veldinfectie. Echter kan in de tussentijd een goed uitgevoerde vaccinatie ook bescherming bieden, doordat het vaccinvirus de plaatsen bezet houdt waar een veldvirus normaal aan zou hechten.

De beste manier van enten tegen gumboro is altijd maatwerk. Hier spelen veel verschillende factoren een rol. De infectiedruk, evenals het virustype wat circuleert, zijn belangrijke factoren, zowel voor het entmoment alsook voor de keuze van het vaccin (intermediair ofwel licht, of intermediair plus ofwel zwaar of heet). Het type pluimvee heeft ook invloed op het entmoment. Snel groeiende dieren (zoals vleeskuikens) kunnen eerder get worden dan trager groeiende dieren (zoals opfok leghennen) doordat de antistoffen ook sneller opgebruikt worden. Verder kan bij kuikens afkomstig van verschillende koppels vermeerderingsdieren veel spreiding van de hoeveelheid antilichamen mogelijk zijn. Ook het entschema van de ouderdieren heeft invloed op het vaccinatiemoment. Kuikens uit moederdieren die met een geactiveerd (dood) vaccin zijn afget hebben hogere titers en dienen derhalve later get worden.

30% niet of onvoldoende beschermd

Recent onderzoek door enkele pluimveedierenartsen uit Nederland in samenwerking met de GD in Deventer, toonde aan dat 30% van de vleeskuikenkoppels niet of onvoldoende beschermd zijn tegen Gumboro na vaccinatie. Hiervoor zijn verschillende oorzaken mogelijk, zoals onjuiste vaccinatietechniek, onjuiste dosering van het vaccin, maar ook door het kiezen van een onjuist entmoment. Bij veel koppels wordt geen entdatumbepaling gedaan. Dit kan soms goed gaan, omdat door toeval het entmoment ongeveer samenvalt met de juiste entdatum en doordat het vaccin nog kan spreiden binnen een koppel of doordat er geen virusdruk was. Echter is er zonder entdatum bepaling geen garantie dat een vaccinatie ook op het juiste moment wordt toegepast. Een goed uitgevoerde vaccinatie zorgt voor bescherming van uw koppel, maar ook voor een verlaging van de infectiedruk voor u en uw omgeving.

Voor een goede bepaling van de entdatum is het bloed nodig van minimaal 18 kuikens per vermeerderingskoppel of per stal. Hieruit kunnen de titers tegen Gumboro bepaald worden. Houd rekening met welke test de titers zijn gemeten, de hoogte van de titers kan namelijk per fabrikant verschillen. Afhankelijk van de spreiding binnen deze titers en het te gebruiken vaccin kan uw dierenarts het beste entmoment bepalen voor uw koppel. Met een intermediate plus vaccin kunt u eerder vaccineren, maar ook is het mogelijk om twee maal op verschillende momenten te vaccineren wanneer er veel spreiding in de titers zit. Samenwerken met de kuikenbroederij of met andere pluimveehouders die van dezelfde broederij dieren ontvangen kan u extra informatie geven over de entdatum van uw kuikens. Hierdoor kan het mogelijk zijn om niet elke ronde van ieder koppel een titer bepaling te hoeven verrichten.

Hopelijk zal in de toekomst de bescherming tegen Gumboro verbeterd worden, onder andere door een betere uitvoering van de vaccinatie. Een verbetering van het vaccinatiemanagement, de juiste dosering en een entdatum bepaling zorgt niet alleen voor een betere bescherming van uw dieren, maar ook voor een afname van de infectiedruk van de omgeving. Tevens benut u dan uw investering in vaccin dan optimaal. Overleg tijdig met uw dierenarts om Gumboro problemen voor te blijven.