Fotoserie: Een andere kijk op het voeren van hanen

Fokkerij bedrijven hebben hun eigen opvattingen over het voeren van hanen en over het geven van richtlijnen voor het verkrijgen van een optimaal gewichtsprofiel voor hanen voor een hoog resultaat resultaten gedurende het hele koppel.

De nadruk in fokprogramma's ligt meestal nog steeds op het verder verbeteren van de voederconversie bij de vleeskuikens. Hierdoor kan het voor de vermeerderaars lastig zijn om de hanen goed te managen, omdat hanen verschillend op bepaalde voerhoeveelheid kunnen reageren. Hanen hebben de aanleg om snel zwaar te worden, met alle negatieve gevolgen van dien en met name voor een lagere uitkomst en productie van kuikens.

Het is mogelijk om met een aantal vuistregels toch goede resultaten te behalen met zware hanen. De grote vraag voor de meeste vermeerderaars is de hoeveelheid voer die zij aan de hanen moeten verstrekken. Hierbij kunnen verschillen in skeletgrootte en het gewicht van hanen op leeftijd van overplaatsen het lastig maken om de hanen op juiste niveau te voeren.

Uit onderzoek is gebleken dat hanen ongeveer 81-95 Kcal energie per kg lichaamsgewicht nodig hebben. Meestal wordt van 90 Kcal energie per kg lichaamsgewicht uitgegaan. Met dit gegeven kunnen wij precies berekenen hoeveel voer hanen nodig hebben. Ook koppels waarbij de hanen afwijken van het streefgewicht, kunnen wij precies berekenen hoeveel voer gegeven kan worden. Het blijkt dat de verhouding tussen de voergift en lichaamsgewicht gelijk blijft - zie grafiek 1 (klik hier voor grafiek 1; Verhouding hanengewicht met voeropname). De energie die nodig is voor onderhoud en productie van hanen en de benodigde hoeveelheid voer (in grammen) staan in verhouding met elkaar, als percentage van het lichaamsgewicht (de vereiste voeding blijft constant op 3,2 procent).

Om de juiste voergift te bepalen zal ook aan de volgende factoren moeten worden gedacht:

1. Leeftijd
2. Skeletgrootte, lengte, gewicht en borst spierontwikkeling (conditie)
3. Staltemperatuur

Voor het analyseren van het hanengewicht is het belangrijk om goed te wegen. Vaak geven slecht wegen of slechte uniformiteit een verkeerde indruk van een koppel en kan een verkeerde conclusie getrokken worden op basis van een "fout" gemeten lichaamsgroei.

Belangrijk is dat hanen gematigd blijven groeien na 30 weken. Tussen 31 weken tot 60 weken leeftijd is de ideale gewichtstoename ongeveer 26 gram per week. Probleemkoppels, zijn meestal de koppels waarbij de hanen te zwaar zijn geworden op 30 weken en waarbij de hanen daarna beperkt worden om het lichaamsgewicht onder controle te krijgen. Als men In deze situatie hetgemiddelde gewicht in percentage van het streefgewicht uitdrukken, dan wordt duidelijk dat zware hanen op 30 weken leeftijd meestal in conditie achteruit gaan en na het beperken in voergift weer dichter bij het streefgewicht uitkomen. Hierbij moet rekening worden gehouden met individuele dieren die hierop verschillend reageren en uiteindelijk kan men een daling in de uitkomst percentage verwachten. Uit onderzoek is gebleken dat 25% van de slechtste koppels (met de laagste uitkomst percentage) de hanen gemiddeld 7% boven het streefgewicht waren en deze hanen echter 10% minder voergift kregen dan aanbevolen. Wij kunnen de vraag stellen: Waarom worden zware hanen minder gevoerd, terwijl hun behoefte is toegenomen als gevolg van hun grootte? In dit onderzoek waren de hanen van de koppels met de beste uitkomstresultaten ongeveer op streefgewicht en deze hanen kregen ongeveer 10% meer voergift dan aanbevolen. Waarom worden deze hanen dan niet te zwaar? Het antwoord ligt in de hoge mate van activiteit van deze hanen, waardoor de extra energie verbruikt word in productie. Uiteindelijk draait het hier om: Goed gevoede hanen zijn actiever en verbranden meer energie, terwijl zware, ondervoede hanen juist lusteloos zijn en het voer gebruiken om meer gewicht aan te zetten.

Hanen worden in het algemeen rond de 3.0-3.2% van het lichaamsgewicht gevoerd, zoals grafiek 1 ook aangeeft. Uiteraard heeft dit ook te maken met hoe efficit de haan met voer omgaat. Zeer efficite hanen hebben maar 2,8% voer nodig op basis van het lichaamsgewicht van de hanen. Minder efficite hanen kunnen wel tot 4,2% van hun lichaamsgewicht worden gevoerd. Daarbij geldt dat een haan met een gewicht van 4,5 kg ongeveer 6-8 gram meer voer nodig heeft dan een haan van 4,0 kg, ongeacht de leeftijd van de haan.

Het succesvol managen van hanen kan worden onderverdeeld in een paar eenvoudige tips:

• De voeding voor de haan kan nauwkeurig worden berekend, als het lichaamsgewicht juist wordt bepaald.
• Als hanen zwaarder worden als het streefgewicht, blijf de voergift evenredig verhogen.
• Het verhogen van de voergift (+5 gram) kan positief effect geven als de uitkomst percentage begint te dalen.
• Voor optimale reproductieve ontwikkeling, zorg voor goede conditie van de hanen met goede voeding.
• De hanen uit de beste koppels kenmerken zich door een goede gewichtsbeheersing. Deze hanen wegen in de regel nooit meer dan 5% boven het streefgewicht.
• De hanen uit de beste koppels groeiden 26-27 gram per week (na 30 weken); echter koppels met hogere groei (meer dan 30 gram per week) en koppels met lagere groei (minder dan 24 gram per week) leiden tot de slechtste resultaten.

De huidige generatie hanen vergt een precisie management om het optimale resultaat te behalen. Het goed managen van hanen en het verkrijgen van goede resultaten kan behaald worden als vermeerderaars gebruik maken van correcte hanen weging en van goede waarnemingen van conditie van de hanen.

Meer informatie? Neem dan contact op met een van onze specialisten:

Paul Welten
06 534 99 181
paul.welten@cobb-europe.com

of:
Martijn Gruyters
06 535 00 134
martijn.gruyters@cobb-europe.com