Fijnstofrapport Milieudefensie brengt geen nieuwe inzichten
Milieudefensie en Royal HaskoningDHV publiceerden deze week een rapport waarin ze aangeven dat het geaccepteerde gezondheidsrisico voor fijnstof en stikstofdioxide in Nederland erg hoog ligt. Het rapport is een literatuurstudie en vergelijkt de blootstellingsnormering en maximaal toelaatbaar risiconiveau (MTR) van giftige stoffen met die van fijnstof en stikstofdioxide. Het rapport gaat echter voorbij aan een aantal zaken, waaronder het feit dat er voor fijnstof en NO2 nog geen duidelijk causaal verband bestaat met overlijdensrisicos. Ze zoeken naar spijkers op laag water.
Milieudefensie vindt de Nederlandse normen voor luchtkwaliteit onvoldoende. De organisatie stelt dat de wettelijke normen voor fijnstof en stikstofdioxide de gezondheid veel slechter beschermen dan de normen die voor andere stoffen worden gehanteerd om de volksgezondheid te beschermen. Royal HaskoningDHV heeft in opdracht van Milieudefensie allerlei normen voor luchtkwaliteit met elkaar vergeleken en stelt vast dat er grote verschillen zijn. De norm voor stikstofdioxide is voor wat betreft het geaccepteerde gezondheidsrisico bijvoorbeeld 30.000 keer minder streng gesteld dan de norm voor een kankerverwekkende stof als vinylchloride.
Appels en peren
Het rapport, dat niet zoals zoveel andere luchtkwaliteitsonderzoeken naar de landbouw wijst, brengt evenwel geen nieuwe feiten naar boven, omdat het een literatuurstudie betreft. De studie focust zich op de vergelijking tussen risicos van giftige stoffen en de normering ervan en de risicos van fijnstof en NO2. Dit is eigenlijk appels met peren vergelijken. Voor specifieke toxische stoffen zijn de risicos voor de volksgezondheid redelijk goed in kaart gebracht en kan door middel van onder andere dierproeven de giftigheid worden bepaald. Ook zijn alle normeringen met ruime marge bepaald, waarmee elk risico wordt uitgesloten. Kijk bijvoorbeeld naar Fipronil of formaldehyde.
Geen endotoxinen
Fijnstof is een verzamelnaam en bestaat al talloze verschillende stofjes. Een vergelijking tussen fijnstof en gezondheid is daarom moeilijk te maken zonder bij elk luchtonderzoek het fijnstof te analyseren. In veehouderij kijkt men vooral naar de endotoxinen als mogelijke boosdoener van gezondheidsklachten. Echter, de concentraties endotoxinen en de blootstelling zijn vele malen kleiner dan fijnstof in de lucht. In het Milieudefensierapport wordt hier niet over geschreven. Er is tot op heden wereldwijd nog geen onomstotelijk causaal verband gevonden dat concludeert dat fijnstof of NO2 voor meer gezondheidsklachten zorgen. De onderzoeken en conclusies zijn gebaseerd om vermoedens, voor de hand liggende gedachten en correlaties gevonden in sterftecijfers en gemeten luchtkwaliteit.
Vijf voor twaalf
Het rapport zal naar alle waarschijnlijkheid in de ladekast van overheid en politiek belanden en het enige effect is dat Milieudefensie zichzelf weer zichtbaar heeft gemaakt met een vijf voor twaalf rapport. Bovendien worden er door de overheid al maatregelen genomen om het fijnstof, ammoniak en NO2 verder terug te dringen zodat heel Nederland binnen de afgesproken Europese normen blijft.