'Lagere staltemperatuur beste oplossing tegen enterokokken'

Dat zei pluimveedierenarts Filip Boel van Belgabroed woensdagavond 14 februari tijdens de Pluimveeweb thema-avond Diergezondheid voor vleeskuikenhouders in Meppel. We hebben diverse dingen geprobeerd om pootproblemen als gevolg van enterokokken te voorkomen. Het verlagen van staltemperatuur in combinatie met verhoogde aandacht voor drinkwaterhygie werkt het beste bij onze klanten, zegt Boel.
De Belgische broederij adviseert haar klanten om de eerste vijf dagen van minstens 20 kuikens per stal de kuikentemperatuur te meten. We streven naar een kuikentemperatuur van 40 graden Celsius, zegt Boel. Wanneer de gemiddelde kuikentemperatuur lager is dan 39,5 graden Celsius, dan adviseren we een vleeskuikenhouder de staltemperatuur met een halve graad te verhogen. Wanneer de kuikentemperatuur hoger is dan 40,5 graden, dan raden we een vleeskuikenhouder aan de staltemperatuur met een halve graad te verlagen. In Nederland vindt men 40,5 de ideale kuikentemperatuur. Maar in Belgizitten we daar een half graadje onder.
Verwarm voor instrooien
De pluimveedierenarts adviseert vleeskuikenhouders de kuikentemperatuur te meten van minstens 20 kuikens verdeeld door de stal. Wanneer eendagskuikens net na het lossen voor het eerst drinken, dan koelt de kuikentemperatuur sowieso af. Daarom is het belangrijk om lukraak verdeeld door de stal kuikens te selecteren.
Na vijf dagen zien we minder voordelen in het meten van de kuikentemperatuur met betrekking tot de preventie van enterokokken. Het volgen van ons temperatuurschema is dan voldoende. Boel adviseert vleeskuikenhouders 12 uur voor het instrooien van de stal reeds voor te verwarmen om voldoende warmtebuffer op te bouwen in de stal. Enkel zo kan er na opzet van de kuikens voldoende verlaagd worden in luchttemperatuur zonder negatieve gevolgen. De ideale vloertemperatuur ligt tussen de 28 en 29 graden Celsius, de ideale vloertemperatuur tussen de 29 en 30 graden Celsius.
Alleen waterstofperoxide niet genoeg
Naast het volgen van het temperatuurschema (zie de tabel van de temperatuurcurve) en het meten van de kuikentemperatuur hecht Boel ook veel belang aan goede waterhygie. Waterlijnen kunnen een bron van enterkokken vormen als er een biofilm in komt. In een biofilm kunnen namelijk enterokokken gaan zitten, vertelt Boel.
Om een biofilm in een drinknippellijen kwijt te worden, is alleen behandelen met een middel als waterstofperoxide niet genoeg. Door waterleidingen alleen met waterstofperoxide te reinigen, raken vleeskuikenhouders de biofilm niet kwijt, vertelt Boel. Minstens n keer per jaar reinigen van drinklijnen met hoge lucht- en waterdruk is een must.
Wij en verschillende dierenartsenpraktijken hebben het apparaat Apire gekocht. Dit apparaat kan drinkwaterleidingen met hoge lucht- en waterdruk door spuiten om de biofilm te verwijderen.
Belgabroed biedt haar klanten aan om hen hierin te ondersteunen tijdens de leegstand. Het reinigen met lucht- of waterdruk duurt ongeveer 20 minuten per drinklijn. Vervolgens moeten ze de drinkwaterleidingen ontsmetten met waterstofperoxide of een ander middel, adviseert Boel. Een bezoeker vertelde dat drukregelaars vaak ook een bron van besmetting zijn en adviseerde deze ook regelmatig te reinigen.
Koud bronwater
De pluimveedierenarts adviseert vleeskuikenhouders de drinknippellijnen niet later dan 12 uur voor aankomst van de kuikens te spoelen omdat de kuikens anders te koud water moeten drinken, waardoor ze sneller afkoelen. Een watertemperatuur van 20 graden of hoger is prima. Bronwater van 5 of 10 graden is te koud voor de kuikens. Wanneer je drinklijnen goed gereinigd en ontsmet zijn, is warm water alleen maar een voordeel.
Boel adviseert vleeskuikenhouders het licht al vanaf n tot twee uur na aankomst te dimmen. 10 lux is een ideaal lichtniveau voor de eendagskuikens gedurende de eerste week. Bij hogere lichtniveaus treedt er meer stress op. De pluimveedierenarts adviseert n donkerperiode van 4 tot 6 uur in te plannen.
Let op RV
Vleeskuikenhouders die met Wesselman heaters of andere warmwater heaters werken moeten erop letten dat de lucht niet te droog wordt in de stal. Als de relatieve luchtvochtigheid (RV) onder de 30 procent daalt, heb je kans op uitdrogers. In extreme gevallen kan er geopteerd worden voor korte momenten van bevochtiging.
Een te hoge RV is ook niet goed. Dan kunnen kuikens lastiger hun warmte kwijt. Net alsof je zelf dagenlang in de sauna zit. Ook stijgt daardoor de bacterie druk in de stal en wordt het strooisel sneller vochtig. Als de staltemperatuur en RV boven de 90 stijgt moet je meer gaan ventileren.
Ook moet een vleeskuikenhouder het CO2 niveau in de gaten houden en zorgen dat hij onder de 3.000 ppm blijft. De pluimveedierenarts adviseert minimaal 1,5 kuub per kilo te ventileren de eerste zeven dagen. Daarna kan een vleeskuikenhouder minder ventileren afhankelijk van het staltype.
Voldoende voer op papier
Strooi geen twee dagen voor aankomst van de kuikens voer op papier. Dan gaat de smakelijkheid verloren. Maar strooi kort voordat de kuikens arriveren minstens 50 gram voer per kuiken op papier. Het enorme voordeel van een makkelijke voertoegang op de opstart van de kuikens en hun uniformiteit wordt nog te vaak onderschat.
Belgabroed adviseert hun aanpak waarbij het meten van de kuikentemperatuur, verlagen van staltemperatuur en drinkwaterhygie centraal staan nu ruim anderhalf jaar. Meer en meer van hun klanten passen deze aanpak nu ruim een jaar toe. Hoge uitval door pootproblemen als gevolg van enterokokken komt veel minder vaak voor, bij vleeskuikenhouders die onze aanpak hanteren, stelt Boel. Een enkeling heeft zelfs helemaal geen pootproblemen meer bij zijn kuikens. Dankzij de goede ervaringen hanteren steeds meer klanten van Belgabroed de aanpak.
Leeftijd in dagen | Temperatuur verleden | Advies Belgabroed (aanpasbaar o.b.v. kuikentemperatuur) |
0 | 36 °C | 34 °C |
1 | 35 °C | 32,5 °C |
3 | 34 °C | 31 °C |
7 | 30 °C | 28-29 °C |