Let op botkwaliteit en darmgezondheid bij verlengen legcyclus
Dat concludeert onderzoekster AnikMoln van het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en voedingsonderzoek. Er zijn een aantal knelpunten bij een verlengde legcyclus: een afnemende eiproductie, verminderde ei- en botkwaliteit, en gezondheids- en welzijnsproblemen bij de leghennen.
Het belangrijkste knelpunt bij oudere leghennen is de eischaalkwaliteit: bij eieren van oudere hennen treedt sneller breukschade op in de stal of bij transport. ILVO-Proefbedrijf onderzoekster AnikMoln ging daarom op zoek naar manieren om de schaalkwaliteit op peil te houden tijdens verlengde legperioden. Daarbij richtte ze zich vooral op aanpassingen in voeding en management.
Splitfeeding
De oplossing voor sterkere eischalen lijkt simpel: vaak denkt men dat de schaalkwaliteit verbeterd kan worden door meer kalk toevoegen aan het voeder van oudere kippen. Maar hoeveel kalk, hoe vaak, en in welke vorm? Dat werd nagegaan via testen met splitvoeding, waarbij de hennen een eiwitrijk en energierijk ochtendvoer en calciumrijk avondvoer krijgen.
Dat kan zorgen voor een verbeterde kalkbenutting en schaalkwaliteit. Splitvoeding werd getest zowel in kleinschalige proeven met oudere leghennen (>75 weken) op ILVO, als op praktijkschaal (tijdens een verlengde legronde) op het Proefbedrijf te Geel. Daarbij werd nagegaan of het splitsysteem toepasbaar is voor commercie eiproductie in verrijkte kooien en in volie systemen.
Schaaldikte nam niet toe
Wat betreft de vorm en percentage kalk die toegediend moet worden voor een optimale eikwaliteit, waren de resultaten van de proeven op ILVO duidelijk verschillend voor bruine en witte leghennen. Bij bruine leghennen van 72-83 weken zorgde splitvoeding met een ochtendvoeder zonder toegevoegde kalk en een namiddagvoeder met toegevoegde fijne en grove kalk (verhouding 30:70) in een lagere voederopname en 40-47 procent minder gebroken eieren in vergelijking met de conventionele voederbehandeling. Maar, ook al werden de eieren sterker, de schaaldikte nam niet toe.
Voor witte leghennen van 75-92 weken bleek dat dezelfde hoeveelheid kalk, maar in fijne vorm s ochtends en in grove vorm in de namiddag, meer voordelen biedt voor het behouden van een goede schaalkwaliteit. Deze resultaten werden bevestigd op praktijkschaal in de verrijkte kooien.
In het voliesysteem was de toediening van splitvoeding praktisch bijzonder moeilijk, want daar is het voedersysteem complexer en wordt er op meerdere niveaus van het systeem voeder verstrekt. Dat is waarschijnlijk de reden dat noch de productie, noch de eischaalkwaliteit verbeterd kon worden in het voliesysteem.
Gezondheidsproblemen
Tijdens het uitvoeren van de voederproeven op het Proefbedrijf traden bij de oude leghennen in beide huisvestingsystemen verschillende welzijns- en gezondheidsproblemen op. In verrijkte kooien hadden we in het begin problemen met coccidiose bij zowel de witte als bruine hennen", vertelt Moln. Op het einde van de ronde (rond 70-75 weken) kregen de bruine hennen pokken. De witte en bruine hennen zaten eigenlijk samen (op verschillende niveaus) maar de witte kregen de pokken toch niet."
In het volie systeem, waar we bruine hennen hielden, waren pikkerij, coli en chronische darmontsteking de voornamste problemen.Daarnaast vormden bloedluizen ook een groot probleem, vooral in de verrijkte kooien."
De negatieve effecten van deze problemen hebben de algemene prestatie van de leghennen, en mogelijk ook de resultaten van de proeven bevloed. Dit benadrukt dat in verlengde legperioden niet alleen de schaalkwaliteit, maar ook welzijn en gezondheid moeten opgevolgd en gewaarborgd worden", stelt Moln.
Tekst: Tom Schotman
Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.
Tekst: Anikó Molnár
Beeld: Instituut voor Landbouw-, Visserij, voedingsonderzoek