'Met traag groeier onmogelijk je positief te onderscheiden'
Dat vertelde de vleeskuikenhouder Patrick Wetemans woensdagavond 18 oktober tijdens de Pluimveeweb thema-avond Fokkerij en Broederij in het Brabantse Handel. De ruim 80 aanwezigen waren muisstil en luisterden aandachtig naar zijn boeiende verhaal.
Wetemans (43) heeft samen met zijn vriendin Angelina Beeren een vleeskuikenbedrijf. Op hun thuislocatie in het Limburgse Kelpen-Oler houden ze 200.000 reguliere vleeskuikens in vijf stallen en op hun tweede locatie in het nabijgelegen Baexem 120.000 trager groeiende vleeskuikens in drie stallen. In Baexem houden ze sinds november vorig jaar trager groeiende Hubbard JA987 vleeskuikens volgens het Goed Nest Kip concept van Plukon en Albert Heijn.
Voeropname blijft achter
Vanaf dag 21 24 blijft de voeropname van de traag groeiende kuikens bij Wetemans achter. De voeropname blijft daarna praktisch de hele ronde onder de norm. We hebben al sectie laten verrichten maar daaruit komt weinig naar voren. Af en toe zien we iets coccidiose maar dat komt bij onze reguliere kuikens ook voor, vertelt Wetemans.
Aangezien de voeropname een week na de Gumboro enting achterblijft, keek de vleeskuikenhouder hier ook kritisch naar. Wetemans zit in Midden-Limburg in een pluimveerijk gebied en houdt kuikens van twee leeftijden op twee verschillende locaties. Daarom ent hij de kuikens met een zwaar Gumboro vaccin. Hij is niet van plan om dit aan te passen.
In ovo enten
Wel ontving hij onlangs voor de tweede ronde op rij eendagskuikens die op de broederij in ovo (in het broedei) get zijn tegen Gumboro, NCD en Marek. Hij hoeft deze kuikens alleen tegen IB te enten op zijn bedrijf. De kuikens zijn tegen Marek get omdat de NCD entstof gemengd was met een Marek entstof en de kosten hierdoor niet hoger werden.
De vleeskuikenhouder hoopt dat in ovo enten voordelen oplevert. Maar dat lukte de eerste ronde nog niet. We ontvingen traag groeiende kuikens van moederdieren die jonger dan 30 weken waren. De groei liep daardoor de hele ronde n tot anderhalve dag achter. De laatste week groeiden de kuikens zonder dat iemand het verwachtte harder, waardoor de aflevergewichten nog redelijk binnen de kaders vielen
Geen eindspurt
Momenteel heeft hij wederom twee stallen trager groeiende kuikens van moederdieren jonger dan 30 weken zitten waardoor de groei weer achterloopt. Ik heb ook wel eens reguliere kuikens van jonge moederdieren onder de 30 weken ontvangen. Maar die halen de groeiachterstand wel weer in omdat ze in de laatste week een eindspurt hebben. Bij traag groeiers lukt dat niet. Als de voeropname en groei eenmaal achter op schema liggen, halen ze dat nooit weer in.
Wetemans die bij zijn traag groeiers met een achtweekse planning werkt stelde zijn slachterij ook al eens voor de dieren dan maar n of twee dagen langer te laten zitten. Maar daar ging zijn slachterij niet in mee. Na 49 of 50 dagen worden alle kuikens geslacht.
Kuikenkwaliteit halve werk
Goede eendagskuikenkwaliteit is volgens Wetemans het halve werk. Als je goede kuikens ontvangt, is de opstart goed en het verloop van de ronde meestal ook. Hij meet altijd de kuikentemperatuur bij aankomst van de kuikens in kistjes. Ik verbaas me hier regelmatig over. Ik kom dan kuikens tegen die 42 graden Celsius warm zijn. Veel te warm dus.
De eerste vijf dagen meet hij twee keer per dag (s morgens en s middags) de kuikentemperatuur. Als deze 41,0 graden of hoger ligt, verlaag ik de staltemperatuur met een graad en als deze onder de 40,5 graden ligt, verhoog ik deze een graad.
Lagere staltemperatuur
Het huidige vleeskuiken vraagt volgens hem een ander temperatuurschema dan pakweg vijf jaar geleden. Vroeger ving hij de kuikens op met een staltemperatuur van 34 graden en vloertemperatuur van 30 graden Celsius. Tegenwoordig met een staltemperatuur van 32 graden en vloertemperatuur van 28 graden Celsius. De ervaringen hiermee zijn positief. Sindsdien zien we minder pootproblemen bij onze reguliere kuikens.
De Limburger heeft drie stallen met vloerverwarming. Deze gebruikt hij alleen drie dagen voordat de kuikens arriveren om de vloer op te warmen. De rest van ronde blijft de vloer ook zonder vloerverwarming warm genoeg.
Het valt hem op dat traag groeiende eendagskuikens, hoewel de kuikentemperatuur goed is, de eerste twee tot drie dagen afhankelijk van de leeftijd van de moederdieren bij elkaar in groepen zitten.
Minder ventileren
Wetemans ventileert bij zijn trager groeiende kuikens minder dan bij zijn reguliere. Op warme zomerdagen boven de 30 graden ventileer ik bij reguliere kuikens van twee weken meer door de maximumventilatie 10 tot 20 procent hoger te zetten. Bij zijn trager groeiende kuikens deed hij dit in het begin ook. Al snel kwam ik erachter dat ik zo teveel ventileer omdat er veel minder kilogrammen in de stal zitten. Een kuub per kilogram minimum ventileren is bij trager groeiende vleeskuikens meer dan voldoende.
Hoewel het strooisel altijd kurkdroog is bij zijn trager groeiende kuikens kunnen er ook darmproblemen zoals coccidiose voorkomen. Wetemans laat daarom vaker sectie uitvoeren op zijn trager groeiende kuikens door zijn dierenarts. Ondanks het droge strooisel had hij afgelopen zomer een koppel waarbij het percentage kuikens met hakdermatitis op maar liefst 20 procent lag. Niemand kon hem vertellen waar dat aan lag. Wellicht komt door de nevelkoeling, vraagt hij zich af.
Weinig keuzevrijheid
Wetemans draait momenteel beter met zijn reguliere kuikens. Maar we houden pas sinds november trager groeiende kuikens en leren nog iedere ronde bij. Dus weet ik niet of dat voor andere vleeskuikenhouders ook zou gelden, benadrukt hij. De pluimveehouder wil zowel reguliere als trager groeiende kuikens blijven houden. Als het helemaal niet goed loopt met trager groeiende kuikens, ga ik overschakelen naar regulier. Maar voorlopig gaan we ermee door.
Wetemans snapt niet waarom hij maar twee voerfabrikanten kan kiezen voor zijn Goed Nest Kip. Wat is het nut daarvan, vraagt hij zich af. De Limburger had liever meer keuzevrijheid en meer inspraak gehad. Concurrentie is altijd goed. Dat houdt elkaar scherp.
Hoewel hij momenteel beter draait met zijn reguliere kuikens is hij er nog niet over uit wat beter is. Denk niet te licht over het houden van trager groeiende kuikens, gaf hij de zaal mee. Het is een concept. In een concept heb je een ketenregiseur die ook zo moet opereren. Dat houdt in meer openheid van zaken en overleggen. Wij moeten nog veel leren over het houden van trager groeiende kuikens en zijn er daarom meer tijd aan kwijt. Hoewel er ook voordelen aan het houden van trager groeiende kuikens zitten, zijn er ook zeker nadelen.
