'Verrast over colistine resistentie in kip'

Dat zegt beleidsmedewerker Erik de Jonge van Avined die verantwoordelijk is voor het antibioticadossier na vragen van Pluimveeweb.nl.

Uit een kleinschalig onderzoek naar de resistente bacteri uit 2015 blijkt dat een kwart van het kippenvlees in supermarkten bacteri bevatten die ongevoelig zijn voor het laatste redmiddel colistine. Van de kippen met vrije uitloop was 14 procent besmet met bacteri die niet reageren op colistine. Bij de reguliere kippen lag dat percentage op 30 procent. Dat schreef dagblad Trouw donderdag 31 augustus. Het onderzoek werd geleid door arts-microbioloog Jan Kluytmans, die in het Amphia Ziekenhuis in Breda werkt.

Nauwelijks colistine gebruikt

De monsters zijn in 2015 genomen en zijn met een zeer gevoelige en nog niet eerder toegepaste methode onderzocht. Uit het onderzoek blijkt dat in 25 procent van de onderzochte monsters een bepaald resistentie gen (mcr-1) voorkomt dat ervoor zorgt dat bacteri resistent zijn tegen colistine. Deze onderzoeksresultaten staan haaks op het lage colistine gebruik in de Nederlandse pluimveesector, vertelt De Jonge.

Bij vleeskuikens worden nagenoeg geen Colistine houdende antibiotica gebruikt. Maar voor leghennenhouders zijn colistine houdende tweede keus geneesmiddelen zoals Colisol van Dopharma en Coliplus van Dechra de enige goed werkende antibiotica zonder wachtdagen voor eieren om E. coli bij leghennen te behandelen. Dat zei analist Bert Brink van Plantema Veterinair Centrum in Hardenberg vorig jaar in augustus tegen Pluimveeweb.nl.

Maatregelen in de sector

Colistine resistentie wordt gezien als een risico omdat in ziekenhuizen colistine soms gebruikt wordt als een laatste redmiddel. Daarom wil ook de pluimveesector de colistineresistentie zo veel mogelijk voorkomen. De sector heeft beleid gemaakt om de inzet van colistine zoveel mogelijk te beperken, legt de beleidsmedewerker van Avined uit.

Uit de antibioticadatabase in de pluimveesector blijkt dat het colistinegebruik bij vleeskuikens erg laag is. In 2012 werd 35 keer colistine voorgeschreven, in 2013 16 keer, in 2014 14 keer, in 2015 18 keer, in 2016 11 keer en tot nu toe 4 keer in 2017. Verder is het algehele gebruik van antibiotica bij vleeskuikens tussen 2009 en 2016 met 72 procent afgenomen. Uit de officie MARAN-rapportage over resistentie in de veehouderij blijkt ook dat er een duidelijke relatie is tussen een lager gebruik van antibiotica en minder antibioticaresistentie bij dieren, vertelt De Jonge.

Aanvullend onderzoek

De vleeskuikensector wil volgens De Jonge graag meewerken aan aanvullend onderzoek om antwoord te krijgen op de vele vragen die de sector heeft. De belangrijkste vraag gaat over de risicos van de gevonden prevalentie van colistineresistentie?

In andere media meldt het hoofd van de afdeling medische microbiologie van het UMC, Marc Bonten over dit onderzoek dat deze vorm van resistentie waarschijnlijk al langere tijd van nature voorkomt en dat we de resistentie eerder alleen niet konden aantonen. We hoeven ons hier in Nederland op dit moment absoluut geen zorgen over te maken. Ook meldt hij: In feite is de hoeveelheid resistentie op kipproducten die we nu gevonden hebben vele malen lager dan we in het verleden vonden.

Herkomst kuikens onbekend

Andere vragen gaan volgens De Jonge over de situatie in 2016 en 2017. Daalt de prevalentie in lijn met het afgenomen gebruik van colistine? Hoe ontstaat deze resistentie en hoe verspreid het en in welke mate komt deze voor bij mens en dier? Het onderzoek van het AMPHIA ziekenhuis verwijst naar de herkomst van het vlees en niet naar de herkomst van de kuikens. Kan het zijn dat de resistentie in buitenlandse kuikens hoger is dan in Nederlandse kuikens? Zo bleek uit de eerder genoemde MARAN rapportage dat geporteerd vlees meer resistente bacteri bevat, vertelt De Jonge.

Verse kip is volgens de beleidsmedewerker geen steriel product en zal dat ook nooit worden. Verse producten bevatten bacteri. Daarom zetten producenten op iedere verpakking dat het van belang is om de juiste keuken hygie te gebruiken en om kip door en door te verhitten. Zie voor verdere informatie hieroverde site van het voedingscentrum."