Analyse: Brabant dwingt veehouders tot stoppen
Velen uit de sector en eromheen voorzien dat de plannen een kaalslag veroorzaken; meer stoppende boeren, lagere inkomens voor meer boeren, verdergaande schaalvergroting, ondermijning van het familiebedrijf en uitholling van de plattelandsontwikkeling.Veel veehouders hebben geen financie reserves om op zon kort termijn hun stallen aan te passen.
Tot nu toe lijkt er geen sprake van een evenwichtig goed dialoog en overleg tussen provincie en sector. De gedeputeerden draven door als een op hol geslagen kudde wilde paarden.
Geen oog en oor voor de ontwikkelingen en verbeteringen die in de afgelopen jaren door de veehouderij zijn ingevoerd. Ze willen niet luisteren naar expert die waarschuwen dat dit beleid desastreuze gevolgen kan hebben. Sommigen spreken al van politiek wanbeleid met een onzinnige en overbodige wetgeving.
VGO-rapport
GS voelt zich echter gemotiveerd door rapporten van onder meer het RIVM over gezondheid, maar recentelijk is dat rapport door de Raad van State als onwetenschappelijk betiteld. Ook wordt het ammoniakbeleid met onder meer de PAS door het onderzoek van Jaap Hanekamp onderuit gehaald. Het beleid wordt dus ondersteund door slecht onderbouwde gegevens.
Brabantse burgers
Verder blijft het de vraag wat de inwoners van Brabant willen. Tot nu toe werden voornamelijk de burgers en NGOs aan het woord gelaten die tegen de veehouderij zijn, maar uit landelijk onderzoek komt naar voren dat de meeste burgers een positief beeld hebben van de sector.
Aangezien het beleid ingrijpende wijzigingen op het platteland veroorzaakt, lijkt het niet meer dan logisch om te bepalen of dit ook breed gedragen wordt onder de Brabantse bevolking. Zo blijkt uit het Leefbaarheidsonderzoek van ILVO, in opdracht van de NVV, dat het overgrote deel van de Brabantse plattelandsbewoners positief is over de leefbaarheid van hun omgeving.
Emissiearme huisvesting
De gedeputeerden noemen het een samenhangend pakket maatregelen, onder meer staldering met een afroming van 10 procent en het vervroegd voldoen aan het emissie huisvestingsbesluit.
Volgens het GS voorstel moeten Brabantse veehouders met oude stallen voor 1 januari 2020 hun stallen aan te passen aan het Besluit emissiearme huisvesting. De andere veehouders moeten op deze datum hun vergunningen hebben ingediend en voor 2022 hun stallen aanpassen. Deze deadline is te lezen in de recentelijk gepubliceerde voorstel voor een maatregelenpakket dat versneld moet leiden tot een zorgvuldige veehouderijsector in Brabant.
In plaats van acht jaar worden de plannen nu zes jaar naar voren geschoven, maar het betekent nog steeds dat veehouders effectief 3,5 jaar hebben om te voldoen aan de wens van de gedeputeerden van Brabant.
Rechtszaak
De gespannen verhoudingen tussen sector en provinciale politiek zullen verder toenemen als de Provinciale Staten op 7 juli met dit pakket van maatregelen zullen instemmen.
Maar ZLTO heeft zich al meerdere malen uitgesproken tegen deze radicale plannen en gevraagd om goed overleg, maar tot nu hebben de gedeputeerden hier nauwelijks op gereageerd. De belangenbehartiger dreigt daarom met een rechtszaak als de provincie haar plannen niet aanpast. Ook de Producten Organisatie Varkenshoudeirj (POV) dreigt met een rechtszaak.
Zetten de GS en PS hun hakken in het zand dan kan dit nog wel eens een langdurige slagveld worden, dat wellicht alleen verliezers kent. Arbitrage en mediatie van een hoger overheidsorgaan lijkt dan de enige uitweg uit deze impasse.