'Controleer op Marek bij kropverlamming traag groeiend kuiken'

Dat adviseert pluimveedierenarts Gerwin Bouwhuis van het Gezondheidscentrum voor Pluimvee (GvP) uit Emmen.Bezoedeling van karkassen aan de slachtlijn is ongewenst. Toch zien we dit in de praktijk regelmatig optreden. 'Voerkroppen' worden vaak aangeduid als oorzaak van dit probleem. In sommige gevallen helpt het langer nuchter zetten voor het slachten niet. De ziekte van Marek kan in die gevallen een rol spelen, legt Bouwhuis uit.

De ziekte van Marek komt zelden voor bij reguliere vleeskuikens. Bij traag groeiende vleeskuikens is de kans op de ziekte van Marek groter, omdat deze langer leven. Bij kropverlammingen is het volgens Bouwhuis daarom nuttig om op de ziekte van Marek te laten controleren. Tegen de ziekte van Marek kan worden gevaccineerd. Er ontstaan echter telkens nieuwe varianten, waardoor de vaccinatie in de toekomst mogelijk minder effectief wordt, licht Bouwhuis toe.

Klassieke Marek

De ziekte van Marek wordt veroorzaakt door een virus en kent verschillende verschijningsvormen. De meest bekende vorm van de ziekte van Marek is de vorm die verlammingen veroorzaakt. Deze vorm wordt bij hobbydieren regelmatig vastgesteld. In dit geval raakt n vleugel of n poot verlamd, waardoor de typische zwemmershouding wordt waargenomen. Dit wordt daarom ook wel de klassieke of neurale vorm genoemd, verklaart de pluimveedierenarts.

De tweede verschijningsvorm wordt de oculaire vorm genoemd. In dit geval zien we veranderingen aan de pupil die onregelmatig van vorm wordt en van kleur kan veranderen.

De laatste vorm is de viscerale vorm, waarbij in het lichaam op diverse plaatsen tumoren worden gevormd. Deze tumoren worden vaak in de huid of inwendige organen gevormd. Doordat er geen specifieke ziekteverschijnselen, maar wel sterfte optreedt, wordt deze vorm ook wel acute Marek genoemd.

Zenuwverlamming

De neurale vorm van de ziekte van Marek veroorzaakt verlammingen van zenuwen. Dit kan bij voorbeeld de Nervus vagus (tiende hersenzenuw) zijn. Dit is de zenuw die het maagdarmkanaal aanstuurt. Een verlamming van deze zenuw kan een kropverlamming (kropdilatatie) veroorzaken, waardoor de krop niet meer geledigd wordt en waardoor de overvulde krop het karkas tijdens het slachtproces kan bezoedelen, legt Bouwhuis uit.

Kropverlammingen kunnen verder ontstaan door overmatige voeropname door kuikens die slechts enkele voerbeurten per dag krijgen (waardoor de krop 'overrekt' wordt), maar ook genetische defecten kunnen kropverlamming veroorzaken.