'NVWA-inspecteurs creëren angstcultuur'

Vanaf de zomer van 2015 heeft de NVWA, zonder overleg met de pluimveesector, wijzigingen in haar inspectiebeleid doorgevoerd, zegt Oplaat tegen Meat&Co. Sindsdien worden bedrijven in de sector geconfronteerd met een fikse toename van het aantal bevindingen en boeterapporten van NVWA-inspecteurs.

Het afgelopen jaar zijn er 62 procent meer boetes uitgeschreven op basis van de Wet Dieren. Boetes waarbij het vaak gaat om bedragen van tienduizenden euros. En dit terwijl de processen van pluimveeslachterijen en uitsnijderijen de afgelopen jaren alleen maar zijn verbeterd, stelt Oplaat.

Angstcultuur

NVWA-inspecteurs bemoeien zich volgens Oplaat te veel met het proces en de kwaliteit en te weinig met de voedselveiligheid van het eindproduct. Zij schrijven boetes uit voor plekjes galverkleuring of voor een aangetroffen vliesje van een graankorrel. Constateringen die de voedselveiligheid niet in gevaar brengen, maar wel leiden tot boetes.

Op de werkvloer van veel bedrijven is sprake van pesterijen en intimidaties van productiemedewerkers door NVWA-inspecteurs. Hierbij lopen de onderlinge gemoederen hoog op. En als een productiemedewerker weerwoord geeft op een bevinding van een inspecteur, dan wordt hij zelf beschuldigd van intimidatie. Er is sprake van een angstcultuur, vertelt de Nepluvi-voorzitter.

Te hoge NVWA tarieven

Nepluvi vindt de NVWA tarieven te hoog. De kosten voor het reguliere NVWA-toezicht op pluimveeslachterijen zijn per 1 mei 2016 gemiddeld met ruim 10 procent gestegen. Alleen de voorrijkosten bedragen al ruim 160 euro per NVWA-toezichthouder per dag. Voor n toezichthouder is een slachterij jaarlijks een modaal jaarsalaris kwijt, zonder dat enige keuring heeft plaatsgevonden.

Een slachterij moet elk jaar meer dan 300.000 euro betalen voor een toezichthouder die tijdens reguliere werktijden 40 uur per week toezicht houdt. Een 12 uur per dag producerend bedrijf moet zelfs meer dan een half miljoen euro betalen voor regulier NVWA-toezicht.

Slachterijen betalen alle toezichtskosten

In tegenstelling tot de ons omliggende landen, komen de reguliere toezichtskosten volledig voor rekening van de slachterijen en vleesverwerkende bedrijven. De Raad van State stelde onlangs dat deze kosten niet meer helemaal mogen worden doorberekend, maar in elk geval deels uit de algemene middelen moeten worden betaald.

Aangezien onze leden op dit moment de volledige toezichtkosten moeten vergoeden, is er geen enkele financie prikkel voor de NVWA om efficiter te werken, stelt Oplaat.

In december diende Nepluvi, op basis van de Wet Openbaarheid Bestuur, een verzoek tot openbaarmaking in van een rapport dat staatssecretaris Van Dam heeft over de efficitie van de NVWA. Ons WOB-verzoek heeft nu n keer een uitstel gehad, maar uiteindelijk zal er een antwoord komen.

Geen uniformiteit in toezicht

Nepluvi heeft veelvuldig contact gehad met de NVWA. Ik heb het afgelopen jaar wel tien keer gesproken met Harry Paul, tot voor kort inspecteur-generaal van de NVWA. Ook heb ik contact gehad met Jan Meijer, de huidige waarnemend hoofdinspecteur Veterinair en Import. In de NVWA-top wordt goede wil getoond, maar dit vertaalt zich onvoldoende naar de werkvloer van bedrijven, vertelt Oplaat.

Afhankelijk van de inspecteur die rondloopt, heeft een bedrijf in meer of mindere mate last van de werkwijze van de NVWA. Er zit geen uniformiteit in het toezicht. De controlesystematiek heeft zich nog niet genormaliseerd en daarom rest ons niets anders dan het afdwingen van een gerechtelijke uitspraak.

Dit betekent dat bezwaar wordt gemaakt tegen de NVWA-bevindingen en opgelegde boetes. Er is verder een juridische procedure gestart om een principie uitspraak te verkrijgen over die bevindingen die onterecht tot maatregelen leiden.