Optimisme over terugdringen Campylobacterbesmettingen
Ruim 100 deskundigen en geteresseerden uit de pluimveesector bezochten het Campylobactercongres op 31 augustus. Mark den Hartog, NEPLUVI, gaf een overzicht van de resultaten van het monitoringsprogramma van NEPLUVI. Hieruit blijkt dat de ingeslagen weg van de Nederlandse pluimveesector een succesvolle is: het aantal Campylobacter positieve koppels is door de jaren heen afgenomen en het aantal in Nederland geslachte eindproducten met relatief hoge Campylobacterwaarden (>1.000 kve/gram) is gedaald van bijna 10% in 2009 naar 5% in 2015. Gegevens van het RIVM laten zien dat dit zich (nog) niet heeft vertaald in een afname van het aantal infecties bij de mens. Dit bevestigt het beeld dat pluimvee weliswaar een belangrijke, maar niet de enige bron is.
Besmettingen voorkomen
Door Ewa Pacholewicz (Universiteit Utrecht) werd op het congres een schets gegeven van de mogelijkheden voor slachterijen om Campylobacter besmetting van pluimveevlees tijdens het slachtproces verder te verlagen. Hilko Ellen (Wageningen UR) benadrukte dat het verbeteren van de bedrijfshygie van belang is, zoals het weren van vliegen en andere kleine insecten uit de pluimveestallen. In Nederland hebben bedrijven binnen het project Campylobacter de baas al innovatieve maatregelen doorgevoerd, waaronder het plaatsen van windbreekgaas om vliegen buiten de stal te houden. Studenten van Wageningen University, vanuit het projectteam Eigenwijs, zien welke manieren er volgens hen zijn om vliegen te weren, zoals elektrische vliegenwering en het gebruik van aantrekkende en afwerende geuren.
Voederadditieven
In het Europese project CAMPYBRO is onder andere gekeken naar het effect van voederadditieven op het Campylobacterniveau in de darm van kippen. Volgens de Spaanse onderzoeksleider Pedro Medel waren resultaten op laboratoriumniveau positief en gaven bepaalde combinaties van additieven een sterk reducerend effect. Helaas konden deze resultaten niet bevestigd worden in praktijkproeven bij diverse pluimveehouders in verschillende Europese lidstaten. Uit zijn presentatie bleek duidelijk hoe lastig het bestrijden van deze bacterie in de praktijk is.
Aanpak
Tot nu toe bestaat geen Nederlandse of Europese regelgeving voor de beheersing van Campylobacter. Wel hebben de Nederlandse vleeskuikenslachterijen en supermarkten zich gecommitteerd aan de (succesvolle) private aanpak van Campylobacter. Henrieke Crielaard (CBL) benadrukte namens de supermarkten dat alle schakels in de keten hiervoor hun verantwoordelijkheid zullen moeten nemen. Vanuit het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) liet Arie Ottevanger weten dat naar verwachting de Europese Commissie op termijn verdere stappen zal ondernemen om een wettelijk criterium voor Campylobacter op te stellen.
Pluimvee niet de enige bron
De pluimveesector heeft grote slagen gemaakt op het gebied van Campylobacterbeheersing en gaat verder in de ingeslagen weg. Wel is vanuit diverse presentaties gewezen op het belang van andere bronnen en routes die leiden tot humane besmetting, naast die via de pluimveevleesketen. Onderzoek hiernaar is nog schaars en verdient meer aandacht in de toekomst.
Het Campylobacter congres 2016 werd georganiseerd door NEPLUVI, LTO-NOP, NVP, AVINED, Wageningen UR, Universiteit Utrecht, het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het ministerie van Economische Zaken. Dagvoorzitter was prof. dr. Jaap Wagenaar (UU/CVI). Het congres is uitgevoerd als onderdeel van het Europese CAMPYBRO-project en van de Nederlandse PPS project Campylobacter de baas.
