Hele snavels: ‘Pikkerij is te voorkomen’
Janne van Rooij, productmanager van Ter Heerdt en Ton van Welie, stagiair bij Vitelia Voeders gaven de aanwezige pluimvehouders donderdagavond 22 januari tips tijdens de bijeenkomst het feest van hele snavels van Vitelia Voeders in Duiven. Beiden benadrukten echter dat een pluimveehouder zelf moet leren werken met kippen met hele snavels.
Het verbod op snavelsbehandeling zit eraan te komen daarom organiseerde de voerfabrikant een avond over dit thema. Het begint in de opfok, kuikens moeten daar al leren om niet op hun soortgenoten te pikken, zegt Van Rooij. In de opfok kun je kippen ook nog veel leren.
Als het daar al mis gaat, heeft de leghennenhouder er ook veel last omdat je hennen veel kunt leren maar niets kunt afleren. Dat laatste vertelde ServHermans, managing director van fokkerij-organisatie ISA op een eerdere bijeenkomst.
Tips voor opfokkers
Van Rooij gaf tips die in de opfok toegepast kunnen worden.
- Laat de opfokstal aansluiten op een legstal. Ga als opfokker en leghennenhouder in gesprek met elkaar. Als er in een legstal nippels zonder lekschaaltjes hangen, mogen in de opfokstal geen nippels met lekschaaltjes hangen. Iedere verandering geeft stress.
- Leer de kuikens grondgericht pikgedrag. Dan pikken ze later niet op veren of de cloaca in een leghennenstal
- Zorg voor een goede kwaliteit strooisel, bijvoorbeeld houtkrullen. Persoonlijk zegt Van Rooij: Vanaf dag 0 moet er al strooisel beschikbaar zijn voor de kuikens. Ter Heerdt wil echter nog nader onderzoeken vanaf welke dag strooisel verstrekt moet worden.
- Laat de hennen tijdig los in de strooiselruimte. Anders vervelen ze zich.
Verlichting
- Kies voor dimbare hoogfrequente verlichting per rij
- Zorg voor diffuus, 'rustig' licht en pas geen direct dalicht toe
- Geef de hennen iets langer licht in de opfok. Na de opfok heb je dan een iets zwaardere, robuustere hen, met een groter skelet en meer spieren, die weliswaar later begint te leggen maar wel langer door kan leggen
Voeding
- Kies voor een gelijkmatige structuur en een goede samenstelling
- Zorg ervoor dat voerbakken niet te lang leeg zijn
Verrijking
- Biedt de hennen op tijd afleidingsmateriaal aan. Voorbeelden hiervan zijn: een radio, pikblokken, luzerne (op de grond leggen, niet ophangen), strooien van graan (automatisch of met de hand)
Overige zaken
- Zorg voor voldoende vluchtmogelijkheden, dus voor zitstokken (schuilplaatsen)
- Zorg ervoor dat de hennen uniform zijn
- Voer entingen, zoals een paracox enting goed uit
- Volg de gezondheid nauwkeurig en grijp direct in als je wat ziet
- Zorg voor een stabiele periode, zonder veranderingen (dus zonder stressmomenten)
- Zorg ervoor dat de hennen om kunnen gaan met onvoorspelbaarheden. Hierop zijn twee visies. De ene pluimveehouder doet altijd hetzelfde. Elke dag dezelfde tijd door de stal lopen. De andere loopt iedere dag op een andere tijdstip in de stal.
Tips voor leghennenhouders
Vitelia Voeders stelde een lijst met stalaanbevelingen op voor het houden van hennen met hele snavels. Ton van Welie presenteerde deze donderdagavond 22 januari.
Verlichting
- Kies voor dimbare verlichting
- Crer s morgens een wake up effect, vergelijkbaar met de zon die s morgens opkomt
- Zorg voor een homogene lichtverdeling
- Vervang kapotte lampen direct
- Pas geen daglicht toe (hier komen de hennen op af, waardoor er teveel op een hoop zitten)
Voeding
- Kies voor een gelijkmatige structuur
- Zorg ervoor dat er in het eerste en laatste lichtuur een voerbeurt is
- Zorg voor en goede darmgezondheid en grijp direct in bij een afwijkende mestkwaliteit
Verrijking
- Geef de hennen voldoende afleiding de hele ronde door. Voorbeelden hiervan zijn: Pikblokken (in Engeland gebruikten ze pikblokken met graan erin), luzerne (op de grond leggen, niet ophangen), strooien van graan (automatisch of met de hand), goede strooiselkwaliteit en cds op de grond leggen.
Klimaat
- Beperk veerschade. Bij meer veerschade is er minder isolatie voor de kip
- Voorkom tocht. Tocht kan voor E.coli zorgen.
- Zorg voor een laag stof en ammoniakgehalte. Een te hoog gehalte kan schade aan de luchtwegen brengen
Overige punten van aandacht
- Wormen
- Bloedluizen
- Droog strooisel
- Uniformiteit. Selecteer te kleine hennen uit. Anders worden die gepikt en leren dominante hennen pikkerij. Dat kan later in de ronde tot meer schade lijden.
- Plaats dieren met kleine verwondingen in een selectiehok of ziekenboeg. Hennen zijn nieuwsgierig en glinsterend bloed kan aanleiding geven tot pikkerij.
- Verwijder kadavers direct
- Maak een stal snavelproof. Zorg ervoor dat elektriciteitskabels onder het legnest bijvoorbeel goed beschermd zijn tegen pikkerij.
Biologische sector
Aan het eind van de presentatie maakten Ton van Welie en Janne van Rooij nog een vergelijk met de biologische sector. Die kunnen ook hennen houden met hele snavels, al gaat het om veel kleinere aantallen per bedrijf.
Ter Heerdt is ermee bezig en maakt nu een plan hoe opfokkers en leghennenhouders het beste hennen met hele snavels kunnen houden, zodat ze er niet teveel extra werk mee hebben. Iedere dag met een emmertje tarwe strooien voor 150.000 leghennen is niet te doen, benadrukt Van Rooij.
