‘Laag antibioticagebruik begint bij goed kuiken’
Twee jaar geleden lag het antibioticagebruik op het vleeskuiken- en akkerbouw bedrijf van Jantinus Beijering op 34 dd/dj. Wanneer de veearts voorschreef antibiotica te gebruiken, nam ik dat advies altijd over. Nu legt de veearts de verantwoordelijkheid bij mij neer. Hij zegt: je zou antibiotica kunnen inzetten of een paar dagen kunnen afwachten hoe de kuikens zich ontwikkelen.
Beijering houdt in Schoonloo (DR) 81.000 vleeskuikens in twee stallen. Zijn veranderde aanpak heeft ertoe geleid dat het antibioticagebruik in de eerste helft van 2013, met 6,5 (dd/dj), laag was. De laatste ronde in 2012, die op 30 november 2012 is opgezet, heeft Beijering antibiotica gebruikt.
Bij de eerste drie rondes, opgezet in 2013 helemaal niets. De vierde ronde heeft Beijering na het uitladen antibiotica ingezet, omdat de kuikens pootproblemen hadden. Om het gebruik van antibiotica te voorkomen, heeft Beijering 700 kuikens uitgeselecteerd tijdens de eerste week van de vijfde ronde.
Goede start essentieel
De belangrijkste reden voor de lage inzet van antibiotica is de goede kuikenkwaliteit. De eendagskuikens, van het ras Ross 308, komen al zeven jaar van broederij Van Hulst uit Veldhoven (NB). Bij de broederij heeft Beijering expliciet aangegeven dat hij altijd goede kuikens wil, van vermeerderingsdieren ouder dan 30 weken.
Wanneer hij een mindere ronde heeft gehad, wil Beijering voorlopig geen kuikens van de betreffende vermeerderaar in zijn stallen. Ik ben van mening dat opstartproblemen niet mijn fout zijn, maar voor rekening van de broederij moeten komen. Als vleeskuikenhouder word je er echter wel voor bestraft. Dat vind ik een kwalijke zaak. Wanneer er later in de ronde iets fout gaat, dan kun je dat jezelf aanrekenen.
Twee jaar geleden waren de technische resultaten minder. De vleeskuikens werden destijds een neventak naast de akkerbouw. Beijering besloot toen meer aandacht aan de kuikens te besteden, mede daardoor zijn de technische resultaten verbeterd. Twee jaar geleden was het opzetaantal per stal ook hoger, met 45.500 kuikens per stal, een bezetting van 24,3 kuikens per vierkante meter.
Tegenwoordig is de bezetting, met 40.500 kuikens per stal, nog maar 21,6 kuikens per vierkante meter. Beijering zit met maximaal 40 kg per/vierkante meter ook altijd ruim onder de toegestane norm van 42 kg per/m2. Beijering heeft twee identieke stallen van 22,5 bij 85,4 meter en werkt volgens een zevenweekse planning.
Vloer kurkdroog
De kuikens komen altijd op vrijdag. Na 35 of 36 dagen, worden de eerste kuikens uitgeladen op een gewicht van 1.700 tot 1.800 gram. Na 45 dagen, maandagavond, gaan de overgebleven 25.000 tot 27.000 kuikens weg. De kuikens wegen dan 2.600 tot 2.650 gram. Dinsdag en woensdag is er een schoonmaakploeg om de stallen schoon te krijgen. Donderdag begint Beijering met het opwarmen van de stal. Hij verwarmt de vloer tot 32 graden Celsius en zorgt ervoor dat de vloer kurkdroog is, voordat de houtkrullen er in worden gestrooid.
Beijering besteedt nu meer aandacht aan de vleeskuikens, hij controleert de kuikens vier keer per dag. Het liefst zou hij dat vaker doen, maar dat kan niet vanwege zijn akkerbouwwerkzaamheden. Naast 81.000 vleeskuikens heeft Beijering 185 hectare akkerbouw. Daardoor is er sprake van risicospreiding. Het inkomen komt dit jaar voor 70 procent uit de akkerbouwtak en voor 30 procent uit de vleeskuikens. In 2002 is Beijering begonnen met vleeskuikens.
De kuikens beschikken de eerste 14 dagen continue over voer, daarna werkt Beijering met twee voerbeurten per dag. De voerlijnen gaan dan 10,5 uur aan en daarna 1,5 uur uit. Op die manier worden de voerpannen goed leeg gegeten. Ook voorkomt het selectieve voeropname. De kuikens beschikken continue over water. De druk op het water in de drinknippellijnen is laag om de stal droog te houden.
Antibioticagebruik
Preventief antibioticagebruik vindt Beijering een slechte zaak en curatief gebruik een must. Wanneer de kuikens ziek zijn, kan antibiotica een hoop erger voorkomen. Wanneer een mens ziek is, worden er ook medicijnen voorgeschreven. Het streefniveau van maximaal 17,0 dd/dj vindt Beijering te ver gaan. Wanneer er een keer problemen zijn en je zet antibiotica in, zit je al gauw aan het streefniveau. Geen antibiotica inzetten, kan leiden tot hoge uitval bij de kuikens en dat vind ik moreel niet verantwoord.
Dat Beijering de zaken goed voor elkaar heeft, bewijst zijn score op voetzoollaesies. Die is voor stal 1 gemiddeld 46 punten en voor stal 2 38 punten. Ook op het gebied van hakdermatitis scoort Beijering goed met gemiddeld respectievelijk 6 en 8 punten per stal. Als de kuikens hoog scoren op voetzoollaesies is dat je eigen schuld, wegens verkeerd management, geeft Beijering aan.
Het strooisel moet goed droog zijn en de kuikens moeten in beweging zijn. Ook zijn donkerperioden van invloed op de voetzoollaesies. Tijdens het vullen van de voerlijnen is het donker in de stallen. Het strooisel blijft droog dankzij goed voer, een goed klimaat, drinklijnen die op de juiste hoogte hangen, zodat de kuikens er net bij kunnen en nippels die niet lekken.
Goede technische resultaten
De eerste drie ronden van 2013 bij Beijering gingen voorspoedig. Bij de tweede ronde bijvoorbeeld was de uitval in stal 1: 0,59 procent en in stal 2: 0,71 procent. Bij de derde ronde was de voederconversie 1,27. Het eindgewicht viel met 2,55 kg weliswaar iets tegen, maar dat schrijft de vleeskuikenhouder toe aan het warme weer.
Gemiddeld scoort hij in de eerste helft van 2013 goed, met een uitvalpercentage van 1 procent een voederconversie van 1,32 en 0,6 procent afkeuring. Door minder kuikens op te zetten dan twee jaar geleden, is het aantal afgeleverde kilos echter minder geworden. De verdiensten per ronde zijn daardoor ongeveer 5.000 euro gedaald.
Bedrijfsgegevens
Jantinus Beijering zit samen met zijn vrouw Marjolein en vader Lensinus in maatschap. Maatschap Beijering is een gemengd bedrijf met 81.000 vleeskuikens en 185 hectare akkerbouw.