Vleeskuikenhouder ziet voerkosten gigantisch stijgen
De situatie in de vleeskuikenhouderij is uniek. Want hoewel de sector in de loop der jaren de nodige tegenvallers heeft gekend, was het dal volgens Twan Colbers (46) nog nooit zdiep. Zelfs mijn ouders, die begin jaren zestig zijn begonnen met het houden van vleeskuikens, hebben zoiets nog nooit meegemaakt. Ze hebben wel vaker een extreem hoge voerprijs betaald, maar toen beurden ze ook fors meer voor hun kuikens. Zo nijpend als nu was het niet eerder!
Colbers stapte in 1990 in het ouderlijke bedrijf, dat destijds 70.000 vleeskuikens telde. In 2004 maakte de ondernemer een flinke stap voorwaarts. Hij bouwde een nieuwe stal en breidde zijn bedrijf uit tot 120.000 dieren. Met deze omvang moet ik een goede boterham kunnen verdienen, ook naar de toekomst toe. Tenminste, wanneer de opbrengsten en vooral de kosten op een normaal niveau liggen.
1.500 euro tekort
Aan dit laatste schort het momenteel; vooral de voerprijs schoot het afgelopen jaar de lucht in. Colbers, die 70 procent vleeskuikenkorrel voert en daarnaast tarwe bijmengt, betaalde vorig jaar nog ongeveer 32,50 euro per 100 kg voer, inmiddels is dat ongeveer 41,25 euro. Als je bedenkt dat ik op jaarbasis 3,1 miljoen kg voer nodig heb, betekent dit dat ik hier per jaar ongeveer 280.000 euro extra aan kwijt ben. En de top is volgens onze voerleverancier nog niet bereikt. Deze gigantische kostenverhoging heeft er alles mee te maken dat er wereldwijd meer vraag is naar grondstoffen als ma en tarwe en dat daarbij ook nog eens oogsten zijn mislukt.
Anderzijds zijn ook de opbrengstprijzen afgelopen jaar omhoog gegaan. Maar niet voldoende, rekent de vleeskuikenhouder voor. Mijn huidige contractprijs ligt op 84 eurocent per kg vlees, exclusief toeslagen. Een jaar geleden lag de basisprijs op 79 eurocent, dus we beuren nu sowieso 5 cent per kg meer. Dat betekent dat een kuiken gemiddeld ongeveer 11 eurocent extra oplevert. Daar staat tegenover dat we per kuiken ongeveer 32 eurocent meer kwijt zijn aan voer. Per dier leveren we dus 21 eurocent in; we kunnen bij lange na niet kostendekkend werken. Elke week komen we 1.500 euro tekort!
Geen rondes overslaan
Twan Colbers zet alle zeilen bij om de verliezen zoveel mogelijk te beperken door alert te zijn op de kosten en de technische resultaten zoveel mogelijk te optimaliseren. Ik probeer bijvoorbeeld de voederconversie verder te verbeteren, om de voerbehoefte zover mogelijk terug te dringen. Maar al zou ik mijn beste koppel ooit draaien, dan nog krijg ik het gat niet gedicht. De verliezen zijn nu zo groot; dat kun je zelf niet rechtbreien.
Hoewel sommige andere vleeskuikenhouders er in de huidige situatie voor kiezen een ronde over te slaan, is dat voor Colbers nog niet aan de orde. Je kunt de stallen wel leeg laten, maar een heleboel kosten - denk aan verzekeringen, afschrijvingen op de stallen, energiecontracten, etcetera - lopen toch door. Alleen de voerkosten en de kosten voor de kuikens vallen weg. Per saldo is leeg liggen daarom niet interessant voor mij. Collegas die hiervoor kiezen, hebben vaak ook nog een andere bedrijfstak of een baan buitenshuis en zijn dus niet alleen afhankelijk van de inkomsten uit de vleeskuikens.
Colbers geeft wel aan dat hij afgelopen maand wat langer leeg heeft gelegen tussen twee rondes; twee in plaats van n week. Dit ga ik wellicht nog vaker doen, vooral om op deze manier wat gunstiger uit te komen wat betreft leverdatum. Door mijn vleeskuikens aan te bieden in een periode dat er minder vlees beschikbaar is, hoop ik een iets betere prijs te beuren.
Vertekend beeld
De Limburger is ook van mening dat vleeskuikenhouders in de huidige malaise meer samen moeten optrekken. Bijvoorbeeld door allemaal enkele weken extra leeg te blijven tussen twee rondes of door minder kuikens op te zetten. Op deze manier kunnen we de prijs gezamenlijk op een hoger niveau tillen en staan we sterker tegenover de macht van slachterijen en supermarkten. Daarnaast vind ik dat de prijzen in de supermarkten gewoon omhoog moeten en dat dit geld moet terugvloeien naar de veehouders. Een bakker verhoogt ook de prijs van zijn brood omdat de tarwe duurder is geworden. En daar klaagt niemand over! Maar in de vleeskuikensector is dit heel lastig, zo niet onmogelijk voor elkaar te boksen. Desondanks vind ik wel dat wij als vleeskuikenhouders ons hier in ieder geval hard voor moeten maken.
Wat Colbers daarnaast zorgen baart, zijn de acties van Wakker Dier rondom de zogeheten plofkippen. Hij merkt duidelijk dat dit de afzet negatief bevloedt. De contractprijzen laten sinds kort weer een dalende lijn zien doordat diverse supermarktketens de plofkippen uit de schappen weren en overstappen naar n-sterrenvlees. Daarnaast laten steeds meer consumenten kippenvlees links liggen. Het is cru dat een vertekend beeld wordt geschetst, terwijl we als sector fors investeren in dierenwelzijn. Maar je staat machteloos.
Positief blijven
De toekomst is op dit moment uiterst onzeker voor Colbers. De vleeskuikenhouder heeft ook geen idee hoe lang de huidige situatie nog kan blijven voortduren. Dat zal van de bank afhangen. Maar het moet zeker geen half jaar meer duren! Ik heb goede hoop dat de voerprijs in het voorjaar weer wat zal kelderen - vooral omdat er dan nieuwe oogsten aankomen - en dat de opbrengstprijs dan een stijgende lijn zal laten zien. Die trekt in de lente vaak weer aan. Kortom: ik hoop op betere tijden en probeer positief te blijven. Vooralsnog ga ik er in ieder geval vanuit dat ik over een jaar nog steeds vleeskuikens heb!
Tekst: Ank van Lier
Beeld: Susan Rexwinkel