Hoe meer leghennen buiten scharrelen, hoe meer PFAS in de eieren

Zo uit onderzoek, onder andere van Ivar Lanting van de Antea Group, die PFAS-onderzoek doet voor diverse overheden. Lanting kreeg een jaar geleden veel eieren opgestuurd van hobbykiphouders om te testen op PFAS. Om de resultaten beter te kunnen duiden, vroeg hij de kippenhouders destijds om aanvullende informatie. Hoe leefden de kippen? En wat kregen ze te eten?
„We hebben inmiddels wat meer achtergrondinformatie. Het blijkt dat hoe meer kippen vrij rondlopen, hoe hoger de concentraties PFAS in de eieren", zegt Lanting tegen RTL Nieuws. Ook eieren van oudere kippen bevatten hogere PFAS-waarden.
Type voer
Er werd ook gekeken naar het type voer. Kippen die uitsluitend voer uit de winkel kregen, hadden 'echt lagere waarden', aldus Lanting. Lager dus dan kippen die deels zelf naar voedsel zochten. Verder werden ook planten onderzocht, zoals gras en bladeren waar kippen van eten. „Dat bleek niet de bron te zijn."
Wat dan wel? Dat antwoord is er nu ook. Kippen zijn er dol op: regenwormen. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat wormen in de grond hoge PFAS-waarden bevatten. Kippen eten de wormen, waardoor PFAS, vooral de stof PFOS, in de eieren terechtkomt.
Als je eieren eet van kippen die buiten lopen, krijg je meer PFAS binnen, is de conclusie. Ook een jaar na het advies van het Voedingscentrum blijft daarom gelden: eet zo min mogelijk eieren van eigen kippen. Daaraan kan nu worden toegevoegd: scharrelen de kippen vrij rond en eten ze wormen? Wees dan extra voorzichtig.
Ongewenst
Jacob de Boer, hoogleraar Milieuchemie en Toxicologie aan de Vrije Universiteit, eet vanwege de hoge PFAS-waarden zelf ook geen vrije-uitloopeieren meer. „Heel erg tegen mijn zin in, overigens." Hij legt tegenover RTL Nieus uit waarom PFAS in je bloed ongewenst is. „Het tast het immuunsysteem aan. Mensen met veel PFAS in hun bloed hebben vaker last van leverschade en problemen met de schildklierfunctie."
PFAS breken niet of nauwelijks af in het milieu
PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) is een verzamelnaam voor een groep chemische stoffen. PFAS hebben handige eigenschappen: ze hebben een water- en vetafstotende werking. Ze worden verwerkt in bijvoorbeeld blusschuim, pannen met een antiaanbaklaag of regenkleding.
Een nadeel is dat PFAS niet of nauwelijks afbreken in het milieu. Door milieuvervuiling kunnen ze in voedsel en drinkwater terechtkomen. Zo kunnen mensen ze binnenkrijgen en kunnen de stoffen zich langzaam ophopen in het lichaam.

Tekst: Tom Schotman
Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.
Beeld: Agrio archief
Bron: RTL Nieuws