Kabinet overweegt spoedwet om uit stikstofimpasse te komen

Via spoor één wil het kabinet op juridisch vlak alles uit de kast trekken om vergunningverlening weer mogelijk te maken. Daarvoor gaat de regering kijken of ‘open normen’ binnen Europese regelgeving concreter kunnen worden ingevuld.

Het gaat dan om bijvoorbeeld het toepassen van de significatiegrens en de wijze van toetsen van het verslechteringsverbod. Aan de hand van beide wordt bepaald of de natuur er goed of slecht voor staat en of er dus uiteindelijk wel of geen vergunning kan worden verleend.

Spoedwet

Ook het eventueel indienen van een spoedwet valt onder dit spoor. Met het indienen hiervan wil de minister kijken of er op korte termijn ruimte kan worden gemaakt binnen de Europese wet- en regelgeving.

Daarnaast wordt de vergunningverlening in andere landen onder de loep genomen, zoals Duitsland (daar hanteren ze veel hogere drempelwaarde van 21 mol, red.) en wordt er onderzocht of er via beleid onderscheid kan worden gemaakt tussen ammoniak (NH3) en stikstofoxiden (NOx). Ook het traject om te komen tot een rekenkundige ondergrens van één mol hoort bij dit spoor. Wiersma is bezig om een adviesaanvraag hiervoor bij de Raad van State in te dienen, omdat zij denkt voldoende wetenschappelijke onderbouwing hiervoor te hebben.

Aanpassing natuurbeleid

Verder verkent het kabinet via de ministeriële stikstofcommissie ook of aanpassing van natuurbeleid mogelijk is, zoals het stellen van regels over stikstofgevoelige natuur. Zo wordt ‘realistisch’ gekeken naar verbetering van de aanwijzing van soorten en habitats in Natura 2000-gebieden en hoe dit zich verhoudt tot de huidige staat van instandhouding van soorten en habitats. Waar nodig worden aanwijzingsbesluiten en beheerplannen aangepast om vergunningverlening weer mogelijk te maken.

Projecten met lage depositie

Daarnaast bekijkt het kabinet of er mogelijkheden zijn voor projecten met lage en tijdelijke depositie, zoals PAS-melders. ‘Daarbij kijken we ook goed naar wat nog wel kan, zoals de ecologische onderbouwing, het salderen bij tijdelijke depositiebijdragen en de ADC-toets. Het uitgangspunt daarbij is om geen onnodige nieuwe belemmeringen voor vergunningverlening te creëren’, schrijft Wiersma.

Geborgde daling uitstoot

Spoor twee richt zich op het nemen van maatregelen waarmee een geborgde daling van de stikstofreductie kan worden gerealiseerd. Hiermee wil het kabinet voldoen aan rechtelijke uitspraken en dus daarmee voldoen aan de wettelijke doelen en verplichtingen.

Emissiebeleid is onderdeel van deze aanpak. Daar werd eerder vandaag al een aanpak voor gepresenteerd. Ook zal aanvullend generiek beleid nodig blijven dat gericht is op blijvers en stoppers. In sommige gebieden is dat een extra opgave. De ministeriële commissie zal zich buigen over de uitwerking daarvan.

Natuurkwaliteit verbeteren

Daarbij wordt ook gekeken of er gebiedsspecifieke oplossingen mogelijk zijn, in het kader van de huidige wettelijke doelen en verplichtingen. Wiersma: ‘Onderzoek laat zien dat het aanpakken van de verschillende drukfactoren, zoals verdroging en versnippering, en het inrichten en verbeteren van de natuur in bestaande Natura 2000-gebieden hier ook belangrijk voor zijn. Daarmee wordt ook gedeeltelijk invulling gegeven aan de opgaven van de Europese natuurherstelverordening en kan het worden opgenomen in het Nationaal Herstelplan.’

Aanpak intern salderen

Spoor drie hangt vast aan spoor twee. De provincies gaan in kaart brengen welke veehouders in de problemen komen door de Raad van State-uitspraak over intern salderen. Deze geldt met terugwerkende kracht. Op basis van een beter beeld, wordt voor deze bedrijven een aanpak opgesteld. Het doel is dat er geen aanpassingen in de bedrijfsvoering hoeven plaats te vinden betreft datgene wat al is gerealiseerd.

Brussel

Voor spoor vier gaat het kabinet naar Brussel. Daar wil het op korte en lange termijn zaken regelen. Op de korte termijn wordt dan bijvoorbeeld gekeken naar mogelijke nationale koppen en op de lange termijn zet het kabinet onder andere in op aanpassing van EU-richtlijnen.

De regering vindt het belangrijk om de Europese Commissie te informeren over de rechtelijke stikstofuitspraken die zijn gedaan en om de consequenties te schetsen voor de vergunningverlening en de (rechts)zekerheid voor verschillende (eerder uitgevoerde) projecten binnen de industrie, defensie, landbouw, woningbouw, luchthavens en andere sectoren.

Vervolg

De komende tijd zullen alle sporen nader gaan worden uitgewerkt. Het kabinet maakt op dit moment nog niet bekend welke aspecten uit welke routen gekozen gaan worden, omdat het proces zorgvuldig moet gebeuren. ‘Pas als de elementen uit alle sporen zijn uitgewerkt is het mogelijk om een totaalpakket op te stellen, waarbinnen dan de balans en passende maatvoering wordt gevonden binnen en tussen die sporen’, schrijft Wiersma. Daarbij is oog voor de sociaaleconomische en maatschappelijke impact van maatregelen.