WUR-onderzoek naar oorzaken en oplossingen vangletsel en ketenletsel
WUR: 'Vangletsel neemt tijdens transport en in de slachterij toe'
Dit is één van de conclusies uit het onderzoek naar Vang- en ketenletsel bij vleeskuikens op verschillende momenten in de keten van Wageningen Livestock Research dat dinsdag 9 juli werd gepubliceerd.
Daarbij bestaat de kanttekening dat de onderzoekers niet kunnen uitsluiten dat bloedingen die bij het vangen zijn ontstaan beter zichtbaar worden in de tijd, waardoor zorgvuldig moet worden omgegaan met aan welke locatie bloedingen worden toegeschreven. Elk van de vangmethoden kan daarbij leiden tot een grote variatie in de hoeveelheid letsels op verschillende observatiemomenten.
Rechtop vangen
In vergelijking met regulier handmatig vangen, patio laden en machinaal vangen leidt rechtop vangen tot significant minder vang- en laadletsels. Machinaal vangen leidt tot meer bloedingen dan regulier handmatig vangen, maar niet tot meer vleugelbreuken en/of dislocaties.
Vleeskuikens die zijn opgegroeid in en (dus) geladen vanuit een patiosysteem vertonen meer bloedingen en vleugelbreuken en/of dislocaties na laden dan regulier gevangen vleeskuikens in een reguliere vleeskuikenstal. Het aantal waargenomen letsels is hoger bij aankomst op de slachterij ten opzichte van de score direct na vangen. In de toename worden interacties gevonden met vangmethode.
Zorgvuldigheid van vangen verschilt tussen de vangmethoden. Binnen vangmethoden geldt dat een lagere snelheid bij het vangen samenhangt met minder letsels.
Toename van letsel in slachterij
Voor alle slachterijen geldt daarbij dat er een toename zichtbaar is in vleugelletsels/schade aan de slachtlijn, gescoord voor de plukker ten opzichte van de score bij aankomst op de slachterij. De toename varieert tussen de slachterijen. Het is mogelijk gebleken om afhangende vleugels, indicatief voor een vleugeldislocatie of breuk, aan de slachtlijn automatisch te scoren met behulp van beeldverwerking.
„Rechtop vangen heeft de voorkeur met betrekking tot het voorkomen van het ontstaan van letsels, maar hier zitten allerlei praktische bezwaren aan, waardoor dit niet altijd mogelijk is”, zegt Fleur Hoorweg, onderzoeker diergezondheid en dierenwelzijn van Wageningen Livestock Research. „Wellicht is er een manier om deze praktische bezwaren deels weg te nemen”, vraagt ze zich af.
Verder blijkt dat een verschil in type letsel zit tussen vangmethodes. Hier kan de sector mogelijk iets mee, volgens Hoorweg. Daarnaast is er bij regulier (aan de poten) vangen een groot verschil hoeveel letsel er ontstaat. Bovendien blijkt uit het onderzoek dat langzamer vangen leidt tot minder letsel, geeft Hoorweg aan. De resultaten van dit onderzoek geven volgens Hoorweg en de andere onderzoekers inzicht in het ontstaan van vang- en ketenletsel en aanknopingspunten voor oplossingsrichtingen.
Op 32 vleeskuikenbedrijven uitgevoerd
Het vangen, transporteren, verdoven en doden van vleeskuikens kan gepaard gaan met het ontstaan van letsels of schade, zoals bloedingen, botbreuken en dislocaties en zijn bij leven een belangrijke aantasting van het welzijn van de dieren.
Het onderzoek naar de verschillende vangmethoden van vleeskuikens is uitgevoerd op 32 verschillende vleeskuikenbedrijven in Nederland. De focus in de onderzoeksopzet lag op het vaststellen van eventuele verschillen in letsels ontstaan door verschillende vangmethoden (handmatig regulier, handmatig rechtop, patio, machinaal) op verschillende momenten in de tijd: direct na vangen en plaatsen in de containers, direct na het afladen van de container van het transportvoertuig op de slachterij en aan de slachtlijn voor de plukker. Daarnaast is het type kuiken (regulier of concept kuiken) gebalanceerd in de onderzoeksopzet. Naast het beoordelen van de letsels, scoorden de onderzoekers ook de mate van zorgvuldigheid van de uitvoering van het vangproces en de arbeidscapaciteit.
Koppelgegevens als type kuiken, eindgewicht, groei per dag, kwaliteit van de koppel, afkeuringspercentage, cumulatieve dagelijkse mortaliteit, aantal vaccinaties en percentage dode kuikens bij aankomst op de slachterij, lichtsterkte bij vangen en seizoen vertonen in dit onderzoek geen duidelijke relaties met letsels of konden niet worden getoetst. Wel werd een positieve samenhang gevonden van de buitentemperatuur bij het vangen met grote bloedingen.