Ammoniakemissie naar lucht door landbouw aanzienlijk afgenomen
De land- en tuinbouw levert volgens CLO de grootste bijdrage aan de totale Nederlandse emissies van ammoniak (NH3), methaan (CH4), distikstofoxide (N2O) en fijnstof (PM10) in 2022. Het gaat om respectievelijk 91, 76 en 72 procent. Ook de bijdrage aan de totale fijnstofemissie (PM10) is substantieel, te weten 19 procent. ‘Ammoniak speelt een belangrijke rol in de verzuring en vermesting’, licht CLO toe. ‘Methaan en distikstofoxide zijn beide broeikasgassen. Fijnstof is schadelijk voor de gezondheid.’
Emissiearme mestaanwending
De uitstoot van ammoniak is met ongeveer twee derde afgenomen. ‘De afname komt door het toepassen van emissiearme mestaanwending, krimp van de veestapel, eiwitarm voer, afdekken van mestopslagen en emissiearme stallen’, aldus CLO. De uitstoot van distikstofoxide is minder sterk afgenomen (-44 procent) dan de uitstoot van ammoniak. ‘Dit komt doordat bij emissiearme mestaanwending meer distikstofoxide vrij komt’, legt CLO uit. ‘Daarnaast hebben emissiearme stallen geen effect op de uitstoot van distikstofoxide.’
Minder koeien en varkens
De uitstoot van methaan daalde (-14 procent) door een afname van het aantal koeien en varkens en een hogere efficiëntie van koeien en varkens, waardoor ze minder voer verbruikten. De daling in 2022 ten opzichte van 2021 (-2 procent) komt volledig door een daling in het gasverbruik door de glastuinbouw. CLO: 'In 2022 waren de energieprijzen zeer hoog, waardoor de glastuinbouwsector 28 procent minder energie heeft verbruikt. De CO2-uitstoot van de land- en tuinbouw daalde in 2022 veel sterker dan de methaanuitstoot (-28 procent). Dit komt omdat de glastuinbouw de grootste bron van CO2 is binnen de land- en tuinbouw, terwijl het maar een beperkt aandeel heeft in de uitstoot van methaan.'
Omschakeling pluimveebedrijven
De uitstoot van fijnstof is in de periode 1990 - 2022 gestegen (+4 procent). Dit komt voornamelijk door de omschakeling van pluimveebedrijven van kooihuisvesting naar scharrel- en vrije-uitloopstallen vanwege wetgeving voor dierenwelzijn, aldus CLO. 'In 2011 piekte de uitstoot. Daarna daalde de uitstoot van fijnstof, maar de uitstoot blijft hoger dan in 1990. De daling komt vooral doordat er minder pluimvee wordt gehouden.'
Compendium voor de Leefomgeving
Het Compendium voor de Leefomgeving is een website met feiten en cijfers over milieu, natuur en ruimte in Nederland. Het is een uitgave van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en Wageningen University & Research (WUR).